سازند (به انگلیسی: Formation) مهم‌ترین واحد تقسیمات سنگ‌شناسی و واحد سنگی اصلی چینه‌شناسی است و شامل مجموعه لایه‌هایی است که صفات مشخص سنگ‌شناسی دارند. بالا و پایین یک سازند مشخص است ولی ضخامت آن حد معینی ندارد. به‌طور کلی سازند به مجموع لایه‌هایی گفته می‌شود که دارای ترکیب سنگ‌شناسی مشخص بوده و در سطح نسبتاً وسیعی گسترش و امتداد داشته، حد فاصل آن با لایه‌های زیرین و بالایی کاملاً مشخص باشد، همچنین زمان رسوب‌گذاری در طول امتداد آن یکسان و قابل نقشه‌برداری باشد.[۱]

برش از یک سازند

یک سازند ممکن است یک یا چند بخش (عضو) داشته باشد.[۲] همچنین گاهی چند سازند یک گروه را تشکیل می‌دهند.

برخی از ویژگی‌های سازندها مانند سن، نوع فسیل، جنس، پیوستگی، ضخامت، رنگ و ... تا حدودی مشترک است. در این میان سن و نوع فسیل سازند از اهمیت بیشتری برخوردار است. ممکن است برخی از این ویژگی‌ها در یک سازند مشترک نباشد. به طور مثال سازند آسماری در میدان نفتی اهواز و مارون دارای ضخامت‌های متفاوتی است. اما به دلیل آن که سایر ویژگی‌های سازند همچنان در میدان‌های مختلف یکسان است، آن را یک سازند واحد می‌شناسند.[۳]

منابع ویرایش

  1. «تقویم زمین‌شناسی». دانشنامه رشد. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۶.
  2. علوم زمین، کتاب درسی دوره متوسطه، سال سوم رشته تجربی، انتشارات کتابهای درسی آموزش و پرورش
  3. «شناخت سازندهای نفتی و گازی ایران». آفتاب. ۲۹ خرداد ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۱۶.