سد بارزو (یا سد شیروان) در ۴۰ کیلومتری شمال شهر شیروان استان خراسان شمالی یک سد بتنی دو قوسی با حجم مخزن ۹۰ میلیون متر مکعب می‌باشد. این سد بر روی رودخانه قلچق بنا شده‌ و توان ذخیره‌سازی آن ۹۲ میلیون متر مکعب آب را دارد. [۱][۲]

سد بارزو
سد بارزو در ایران واقع شده
سد بارزو
موقعیت سد بارزو در ایران
نام رسمیسد بارزو
کشورایران
محلشیروان
مختصات۳۷°۳۶′۴۹″شمالی ۵۷°۵۸′۰۷″شرقی / ۳۷٫۶۱۳۴۸۴°شمالی ۵۷٫۹۶۸۶۴۲°شرقی / 37.613484; 57.968642
آغاز ساختدی۱۳۷۲
گشایشآذر ۱۳۸۰
سد و سرریزها
گونه سدبتنی دوقوسی
بر روی رودرودخانه قلچق
ارتفاع از پی۸۳ متر
طول تاج۳۲۵ متر
عرض تاج۶ متر
گونه سرریزنیلوفری
مخزن
حجم کل مخزندر تراز نرمال ۹۲ میلیون متر مکعب
مساحت مخزن۵۴٫۸ کیلومتر مربع
درازای مخزنمشخص نیست
سد پایین‌دست و سرریزها
گونه سدبتنی دوقوسی

هدف سد ویرایش

شهرستان شیروان، به عنوان دومین شهرستان پرجمعیت خراسان شمالی، از طریق این سد تأمین می‌شود. در برخی شرایط به دلایل اقلیمی، حجم آب رودخانه و ذخیره آب سد کاهش می‌یابد و موجب کم‌آبی یا خشکسالی می‌گردد که در چنین مواردی مشکل آب آشامیدنی مردم همیشه به وسیله ۱۴ منبع ذخیره آب شرب زیر زمینی ساخته شده تأمین می‌شود. در برخی شرایط فصلی نیز آب رودخانه و ذخیره سد با افزایش آب روبرو می‌شود که باعث سیل و گل آلود شدن آب می‌گردد.[۳]

عوارض زمین و شرایط آب و هوایی منطقه ویرایش

زمین‌های اطراف این سد عمدتاً تپه‌ایی است، اما شرق آن کوهستانی است، بطوریکه سد در یک دره واقع شده‌است. در حوالی سد شیروان، جمعیت بسیار کمی ساکن هستند بطوری‌که پراکندگی آن در هر کیلومتر مربع یک نفر را تشکیل می‌دهد.[۴] نزدیکترین جامعه کوچک در این منطقه مربوط به فردی به نام نظر محمد است که در ۱۳ کیلومتری شمال سد زندگی می‌کنند. نواحی اطراف سد را عمدتاً چمن‌زارها و مراتع تشکیل می‌دهند.[۵][۶]

شرایط اقلیمی دراین منطقه، سرد و خشک محسوب می‌شود.[۷] متوسط دمای آن در سال، ۱۳ درجه سانتی‌گراد است و گرمترین ماه، ژوئیه است که متوسط دما ۲۸ درجه سانتی‌گراد و سردترین ماه سال، ژانویه با منفی ۶ درجه سانتی‌گراد می‌باشد.[۷] میانگین بارندگی سالانه، ۴۴۶ میلی‌متر و مرطوب‌ترین زمان، ماه مارس است که میزان بارش در آن ۱۰۱ میلی‌متر است. خشک‌ترین ماه سال نیز، سپتامبر است که میزان بارندگی در آن ۳ میلی‌متر می‌باشد.

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. «سد «بارزو» شیروان در آستانه خشک شدن‎». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۱۵.
  2. «سد شیروان».
  3. «شهرستان شیروان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ فوریه ۲۰۲۱.
  4. "NASA Earth Observations: Population Density". NASA/SEDAC. Retrieved 30 januari 2016. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help); Cite has empty unknown parameter: |month= (help) بایگانی‌شده در ۹ فوریه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۲۱.
  5. «North Khorasan».
  6. جغرافیای تاریخی شیروان، تألیف: محمد اسماعیل مقیمی
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Peel, M C; Finlayson, B L; McMahon, T A (2007). "Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification". Hydrology and Earth System Sciences. 11: 1633-1644. doi:10.5194/hess-11-1633-2007. Retrieved 30 January 2016. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |libris= (help); Unknown parameter |svenska= ignored (help)