ویکی‌پدیا

سیکلید

خانواده‌ای از ماهی‌ها

سیکلید [۱] ((به انگلیسی: Cichlids)؛ تلفظ انگلیسی سیکلید) نام گروهی از ماهیان است. ماهی‌های خانوادهٔ سیکلید در راستهٔ سوف‌ماهی‌سانان هستند. سیکلیدها همراه با زمردماهیان و شقایق‌ماهیان عضو زیرراسته زمردماهی‌واران هستند.[۲] خانواده سیکلیدها هم بزرگ و هم متنوع است، دست‌کم ۱۶۵۰ مورد از این ماهی به‌طور علمی ثبت شده‌است[۳] به‌طوری‌که این خانواده یکی از بزرگترین خانواده‌های مهره‌داران است. گونه‌های جدیدی از این ماهی‌ها سالیانه کشف می‌شوند و گونه‌های زیادی از آن‌ها نیز هنوز به‌طور علمی توضیح داده نشده‌اند. تعداد همه گونه‌های سیکلیدها هنوز نامشخص است، اما این عدد بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰[۴] برآورد شده‌است. این خانواده از ماهی‌ها معروف‌ترین و محبوب‌ترین ماهی‌های آکواریومی هستند که در آکواریوم‌های خانگی نگه‌داری می‌شوند.

سیکلید
فرشته‌ماهی
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرتوبالگان
راسته: سوف‌ماهی‌سانان
زیرراسته: زمردماهی‌واران
تیره: سیکلیده
بناپارت، ۱۸۳۵
زیرخانواده

Astronotinae
Cichlasomatinae
Cichlinae
Etroplinae
Geophaginae
Heterochromidinae
سیکلیدهای آفریقایی
Ptychochrominae
Retroculinae

ویژگی‌ها ویرایش

سیکلیدها در اندازه‌های گوناگونی وجود دارند؛ از ماهی‌های دوونیم سانتی‌متری گرفته، مانند ماهی مؤنث Neolamprologus multifasciatus، تا ماهی‌های یک متری، مانند سیکل] و سیکلید غول‌پیکر. آن‌ها همچنین اشکال بدن مختلفی دارند، مانند شکل‌های از پهلو فشرده (مثل ماهی دیسکاس و فرشته‌ماهی) و اشکال کشیده.[۵] به‌طور کلی سیکلیدها اندازه متوسطی دارند و از لحاظ شکل تخم‌مرغی، و از پهلو فشرده هستند و از نظر رفتار، بوم‌شناسی و ریخت‌شناسی به خورشید ماهی آمریکای شمالی شباهت‌های زیادی دارند.[۶]

بسیاری از سیکلیدها، از جمله تیلاپیا، ماهیان خوراکی مهمی هستند، خیلی از آن‌ها نیز، مانند سیکلا، برای تفریح صید می‌شوند و تعداد زیادی از آن‌ها نیز در آکواریوم‌ها، مانند فرشته‌ماهی، اسکار و دیسکاس، به عنوان ماهی تزئینی نگه‌داری می‌شوند.[۵][۷] سیکلیدها نسبت به مهره‌داران دیگر، گونه‌های در معرض خطر بیشتری دارند، به‌خصوص سیکلیدهای Haplochromine که در ایران به ماکرو[نیازمند منبع] معروف هستند.[۸] سیکلیدها قابلیت تطبیق با محیط منحصری دارند که به آن‌ها این امکان را داده‌است تا به گونه‌هایی نزدیک به هم، اما از نظر مورفولوژی متفاوت، تکامل و تغییر بیابند که به این طریق در دریاچه‌های بزرگی مانند دریاچه تانگانیکا، دریاچه ویکتوریا، دریاچه مالاوی و دریاچه ادوارد زندگی می‌کنند.[۹][۱۰] تنوع آن‌ها در رودخانه‌های بزرگ قاره آفریقا، در تحقیقات تکامل گونه‌زایی کمک به‌سزایی کرده‌است.[۱۱] شمار بسیاری از سیکلیدها در خارج از منطقه زندگی اصلیشان به صورت علمی معرفی شده‌اند، مانند تیلاپیا در جنوب ایالات متحده آمریکا.[۱۲]

کالبدشناسی و ریخت‌شناسی ویرایش

 
روابط در زیرراسته لابرویدیه‌ها[۲]

سیکلیدها یک ویژگی مشترک دارند، تبدیل دندان‌های حلقوی پایینی به یک دندان یک پارچه. مجموعه‌ای از ماهیچه‌ها به این ماهی‌ها اجازه می‌دهد تا از دندان‌های حلقوی بالا و پایین خود به عنوان فک دوم برای ریز کردن غذا استفاده کنند. به این سبب سیکلیدها توانایی خوردن و هضم کردن غذاهای بسیار متنوعی را دارند. برخی می‌پندارند که به همین علّت است که گونه‌های مختلفی از سیکلیدها وجود دارد.[۵] سیکلیدها از لحاظ شکل بدن بسیار متفاوت هستند، از بدن‌های از پهلو فشرده شده و لوح مانند مانند دیسکاس، تا مثلثی مانند فرشته‌ماهی و بدن‌های کشیده و استوانه‌ای مانند سیکلید پایک.[۱۳]

بعضی از ویژگی‌های عمومی سیکلیدها:[۱۴]

  • وجود دندان‌هایی در دهان که موجب توانایی در خرد کردن و بلعیدن غذا می‌شود.
  • وجود یک جفت سوراخ بینی.
  • وجود یک تک‌باله پشتی و تعدادی باله‌های سخت و درخشان در قسمت جلویی بدن.
  • وجود حداقل سه عدد بالهٔ سخت و درخشان در قسمت بالهٔ مقعدی.

طبقه‌بندی ویرایش

 
تیلاپیای خال دار در استرالیا توسط قلاب گرفته شده‌است که البته محل اصلی زندگی این ماهی آفریقا است اما تعداد زیادی از آن‌ها به استرالیا مهاجرت کرده‌اند.[۱۵]

کلندر در سال ۱۹۹۸ هشت زیرخانوادهٔ سیکلیدها را شناسایی کرد:[۱۶] Astronotinae, Cichlasomatinae, Cichlinae, Etroplinae, Geophaginae, Heterochromidinae, Pseudocrenilabrinae, Retroculinae

نهمین زیرخانواده، Ptychochrominae، توسط اسپارکس و اسمیت شناسایی شد.[۱۷] بر سر طبقه‌بندی سیکلیدها هنوز بحث است و طبقه‌بندی سرده هنوز نامشخص است.[۱۳] برای مثالی از مشکلات طبقه‌بندی، کلندر[۱۸] سیکلید آفریقایی Heterochromis multidens را از نظر فیلوژنتیک در سردهٔ سیکلیدهای گرمسیری قرار داد، اما پژوهش‌های بعدی عکس این را نشان داد.

پراکنش و عادت‌ها ویرایش

 
نقشه پراکندگی سیکلیدها

سیکلیدها بیشترین تعداد گونه‌ها را نسبت به گروه ماهی‌های دیگر دارند. آن‌ها بیشتر در آفریقا و آمریکای جنوبی پراکنده هستند و تخمین زده شده‌است که در آفریقا به تنهایی ۱۶۰۰ گونه از این ماهی‌ها را در خود جا داده‌است.[۱۳] در رودخانهٔ رودخانه ریوگرانده، واقع در آمریکای مرکزی و مکزیک نیز حدود ۱۲۰ گونه زندگی می‌کنند. ماداگاسکار نیز گونه‌های مشخص خود را، همچون Katria و Oxylapi دارد. در آسیا، گونه‌های زیادی سیچلاید وجود ندارد، به جز ۹ گونه در اسرائیل، سوریه و لبنان؛ شامل تیلاپیای آبی، تیلاپیای نیل، Astatotilapia flaviijosephi, Sarotherodon galilaeus،

یک گونه در ایران به نام سیکلید ایرانی و سه گونه در هند و سری‌لانکا.[۱۳]

بیشتر سیکلیدها در آب‌های کم عمق زندگی می‌کنند، البته استثناهایی هم وجود دارد مانند ماهی‌های Alticorpus macrocleithrum وPallidochromis tokolosh که در عمق ۱۵۰ متری یا بیشتر در دریاچه مالاوی،[۱۹][۲۰] یا ماهی Lamprologus lethops که در عمق ۱۶۰ متری یا بیشتر رود کنگو زندگی می‌کنند.[۲۱]

سیکلیدهای کمی پیدا می‌شوند که در آب‌های لب‌شور یا آب دریا زندگی کنند. البته ماهی‌هایی هستند که برای دوره‌های کوتاهی به آب‌های لب‌شور مهاجرت می‌کنند، مانند سیکلید مایان که خانه‌اش در آب‌های شیرین است اما برای تخم‌ریزی به آب‌های لب‌شور مهاجرت می‌کنند. سیکلیدها عمدتاً آب‌هایی با درجه حرارت ۲۹ تا ۴۵ درجه سانتی‌گراد را ترجیح می‌دهند.[۲۲]

رژیم غذایی ویرایش

 
سیکلید زنبورعسل از انگل‌های گربه‌ماهی کمپنگو تغذیه می‌کند.[۲۳]

سیکلیدها عمدتاً گیاه‌خوار هستند و از گیاهان و جلبک‌ها تغذیه می‌کنند. آن‌ها از بی‌مهرگان و حشرات نیز تغذیه می‌کنند اما نقش مهمی در تغذیه آن‌ها ندارند. برخی سیکلیدها نیز پوده‌خوار هستند و از هر نوع مواد آلی تغذیه می‌کنند. سیکلیدهای دیگر گوشت‌خوار هستند که یا اصلاً از گیاهان تغذیه نمی‌کنند یا گیاهان بخش کوچکی از تغذیه آنان را تشکیل می‌دهد. سیکلیدهای گوشت‌خوار از ماهی‌های کوچک‌تر یا لارو حشرات تغذیه می‌کنند. سیکلیدهای معدودی نیز از اسفنج‌های دریایی و حلزون‌ها یا تخم‌های ماهی‌های دیگر تغذیه می‌کنند.

تولیدمثل ویرایش

زادآوری هر گونه، متفاوت است. برخی از سیکلیدها سیستم تک‌همسری و برخی گونه‌ها چندهمسری را ترجیح می‌دهند.[۲۴]

 
سیکلید جگوار مؤنث که درون آکواریوم در حال محافظت از تخم‌هایش است.

سیکلیدها برنامهٔ کاملاً سازمان‌یافته‌ای برای تخم‌ریزی خود دارند.[۱۳]

فرزندان ویرایش

همه گونه‌های سیکلیدها به تخم‌ها و لاروهایشان اهمیت خاصی نشان می‌دهند و معمولاً از بچه‌هایشان تا چند هفتگی یا حتی چند ماهگی مراقبت می‌کنند. برخی ماهی‌ها، همچون ماهی دیسکاس فرزندان خود را با استفاده از ترشح غده‌های مخاطی پوستی تغذیه می‌کنند.[۵][۲۵]

تولیدمثل باز ویرایش

تخم‌گذاری باز یا آزاد تخم‌گذاری است که بر روی تخته‌ها، گیاهان یا تنه درختان انجام می‌شود. ماهی دیسکاس و فرشته‌ماهی از جمله این ماهیان هستند. ماهی نر و ماده هر دو در این فرایند نقش‌هایی را دارند. اصولاً مذکرها از تخم‌ها نگه‌داری و نگهبانی می‌کنند و مؤنث‌ها تخم‌های نابارور را جدا می‌کنند. هرچند که هر دو جنس می‌توانند به تنهایی این روند را انجام دهند.[۲۶]

 
سیکلید زندانی ماده در حال محافظ از تخم‌هایش توسط دهان.

تخم‌گذاری با حفاری ویرایش

نوع دیگر تخم‌گذاری وجود دارد که در آن والدین تخم‌ها را در جاهایی مانند غارها، شکاف‌ها و سوراخ‌ها پنهان می‌کنند. سیکلید زندانی از این نوع ماهیان است.[۲۵]

دهان‌پروری ویرایش

این گونه ماهیانی هستند که در موقع لزوم در جریان نگهداری از تخم یا لاروها آن‌ها را در دهان خود قرار می‌دهند. این گونه از سیکلیدها دارای ساختار اصلاح شده در حلق خود می‌باشند که به صورت کیسه کوچکی تعبیه شده و در زمان نیاز جهت انتقال و نگهداری بدون خطر و امن تخم یا بچه‌ها در درون دهان حالت منبسط پیدا خواهد کرد.[۱۴]

غذا و ماهیگیری ویرایش

هرچند که بیشتر سیکلیدها اندازه‌های کوچک و متوسطی دارند، اما تعداد زیادی از آن‌ها توسط انسان‌ها ماهیگیری و به عنوان غذا استفاده می‌شوند.

تیلاپیا ویرایش

ماهی تیلاپیا از آمریکای شمالی مهم‌ترین ماهی خوراکی از خانواده سیکلیدها است. این ماهی در خیلی از بخش‌های قاره آسیا عمدتاً جهت تأمین غذای انسان‌ها پرورش داده می‌شود. سالیانه حدود ۱٬۵۰۰٬۰۰۰ تن تیلاپیا با ارزش تخمینی یک میلیارد دلار پرورش داده می‌شود که این مقدار با ماهی‌های سالمون و قزل‌آلا برابری می‌کند.[۲۷]

ماهیگیری ویرایش

بسیاری از سیکلیدها برای تفریح ماهی‌گیری می‌شوند. سیکلید Peacock bass از آمریکای جنوبی معروف‌ترین سیکلید در میان ماهی‌گیران است. دیگر سیکلیدهایی که برای تفریح صید می‌شوند عبارتند از اسکار و سیکلید مایان.[۲۸]

ماهی‌های زینتی ویرایش

 
, ماهی دیسکاس، از معروفترین ماهیان زینتی

سیکلیدها از سال ۱۹۴۵ میلادی تبدیل به ماهی‌های معروف آکواریومی شدند.[۵][۲۵][۲۶][۲۹][۳۰][۳۱][۳۲] از دلایل اصلی نگه‌داری سیکلیدها این است که اندازه‌های کوچک و متوسطی دارند، تکثیر آن‌ها آسان است و با غذاهای ماهی خشک می‌توان آن‌ها را تغذیه نمود.[۲۵] از جمله سیچلایدهای زینتی می‌توان فرشته‌ماهی از رودخانهٔ آمازون، اسکار، سیکلید زندانی و دیسکاس را نام برد.[۵] سیکلیدها را می‌توان با ماهی‌های دیگر در یک آکواریوم نگه‌داری کرد، البته ماهی‌های کوچک‌تر از خود را خواهند خورد.[۲۵]

دورگه‌ها و پیوند نژادها ویرایش

 
سیکلید تگزاس قرمز که در واقع تگزاسی نیست، بلکه حاصل پیوند ماهی میداس و Herichthys است.

چه در طبیعت و چه در محیط آکواریوم، برخی سیکلیدها با به‌طور طبیعی با دیگر سیکلیدها جفت می‌شوند و فرزندان دورگه‌ای را به وجود می‌آورند.[۳۳] برخی کپورماهیان اروپایی غیر هم‌نوع نیز با هم جفت می‌شوند.[۳۴] ماهیان دورگه در میان دوستداران ماهیان زینتی محبوبیت زیادی دارد.[۷][۳۵] در مورد سیچلایدهای هیبریدی یا دو رگه گونه‌هایی هستند که از اختلاط و جفتگیری انتخابی دو یا چند گونه محتلف از سیکلیدها برای بدست آوردن شکل بدنی و رنگ خاصی بدست می‌آیند. ماهی پرت خونی و فلاورهورن ماهی شاخ‌گل از محبوب‌ترین و معروف‌ترین ماهی دورگه هستند. گمان می‌رود پرت نتیجه ترکیب دو گونه میداس و سوروم طلایی باشد. فلاورهورن نیز برای نخستین بار در اوایل دهه ۱۹۹۰ در بازار آکواریوم مالزی برای فروش عرضه شد. گمان می‌رود این ماهی در نتیجه جهش ژنتیکی یا دست‌کاری پرورش دهندگان آن بوجود آمده باشد.

گونه‌ها ویرایش

ماهی‌های خانوادهٔ سیکلید در راستهٔ سوف‌ماهی‌سانان هستند. سیکلیدها همراه با زمردماهیان و شقایق‌ماهیان عضو زیرراسته زمردماهی‌واران هستند. خانواده سیکلیدها هم بزرگ و هم گوناگون است، دست‌کم ۱۶۵۰ مورد از این ماهی به‌طور علمی ثبت شده‌است به‌طوری‌که این خانواده یکی از بزرگترین خانواده‌های مهره‌داران است. گونه‌های جدیدی از این ماهی‌ها سالیانه کشف می‌شوند و گونه‌های زیادی از آن‌ها نیز هنوز به‌طور علمی توضیح داده نشده‌اند. تعداد همه گونه‌های سیکلیدها هنوز نامشخص است، اما این عدد بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تخمین زده شده‌است. این خانواده از ماهی‌ها معروف‌ترین و محبوب‌ترین ماهی‌های آکواریومی هستند که در تانک‌های خانگی نگه‌داری می‌شوند. خانواده سیکلیدها به سه گروه سیکلیدهای آمریکای مرکزی و جنوبی، سیکلیدهای آفریقایی و سیکلیدهای آسیایی تقسیم می‌شوند.[۳۶]

سیکلیدهای آفریقایی ویرایش

سیکلیدهای دریاچه مالاوی ویرایش

 
, ماهی دماسونی، یکی از گونه‌های معروف دریاچه مالاوی

دریاچه مالاوی (انگلیسی: Malawi) که دریاچه نیاسا هم نامیده می‌شود یکی از دریاچه‌های بزرگ آفریقا است. این دریاچه سومین دریاچه بزرگ قاره آفریقا و نهمین دریاچه بزرگ زمین است. دریاچه مالاوی از نظر عمق دومین دریاچه عمیق در آفریقا به‌شمار می‌آید. کشورهای آبخیز این دریاچه عبارتند از مالاوی، موزامبیک و تانزانیا. تعداد گونههای ماهی در دریاچه مالاوی از همه دریاچه‌های جهان بیشتر است. در این دریاچه دستکم ۷۰۰ گونه از ماهیان گروه سیکلید زندگی می‌کنند که معروفترین آنها عبارتند از: دیماسونی، طاووس سلطنتی زرد، هاپ باله قرمز، طاووس قرمز اوریکا، سالوسی، دلفینی، افرا، اسطوخودوس، مبونای آبی، ماکرو، ماکروی آبی، ماکروی قرمز، چشم گازگیر، هونگی، اوراتوس، مینگانو، گورخری قرمز، لومباردی، هاپ ونوس، زنبوری، دم زرد.

سیکلیدهای دریاچه تانگانیکا ویرایش

 
, سیکلید پرینسس، یکی از گونه‌های دریاچه تانگانیکا

دریاچه تانگانیکا (انگلیسی: Tanganyika) دریاچه‌ای بزرگ در مرکز آفریقا و در جنوب خط استوا است. تانگانیکا دریاچه دومین دریاچه بزرگ و عمیق آب شیرین جهان پس از دریاچه بایکال در سیبری روسیه و همچنین طویل‌ترین دریاچه آب شیرین جهان است. این دریاچه بین چهار کشور تانزانیا، جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC)، بوروندی و زامبیا مشترک است. این دریاچه حداقل ۲۵۰ گونه مختلف از ماهی سیچلاید که همگی گونه‌های منحصر بفردی باقی مانده‌اند را در خود جای داده‌است. معروفترین سیکلیدهای دریاچه تانگانیکا عبارتند از: تریکوتی، فرانتوزا، باله پری، دیکفلدی، جولی مارلیر، جولی طلایی، جولی زندانی، اکتودوس، شاهزاده بروندی، لیمویی، مووری.

سیکلیدهای دریاچه ویکتوریا ویرایش

دریاچه ویکتوریا بزرگ‌ترین دریاچه قاره آفریقا است که توسط جان هنینگ اسپک جهانگرد انگلیسی کشف شد (دیده شد). این دریاچه همچنین بزرگ‌ترین دریاچه ناحیه گرمسیری جهان و دومین دریاچه بزرگ آب شیرین جهان است. این دریاچه در فلات بلندی در بخش غربی دره بزرگ نشستی آفریقا واقع شده و در محدوده سه کشور تانزانیا، اوگاندا و کنیا قرار گرفته‌است. ویکتوریا جزئی از دریاچه‌های بزرگ آفریقا به‌شمار می‌آید. دریاچه ویکتوریا که با نام‌های اوکِرِوه و نالوباله نیز شناخته می‌شود به نسبت پهنایی که دارد کم عمق است و میانگین ژرفای آن ۸۴ متر است. تنوع زیستی این دریاچه بسیار بالا است. دریاچه ویکتوریا از زیست‌بوم‌های آب شیرین متنوع جهان با بیش از ۵۰۰ نوع ماهی محسوب می‌شود. دریاچه ویکتوریا بیش از ۳ هزار جزیره دارد که بیشتر آن‌ها مسکونی است. اکثر گونه‌های سیکلید دریاچه ویکتوریا در ۵۰ سال اخیر منقرض شده‌اند ولی چند گونه موجود عبارتند از: پشت آتشی، روبی سبز، جواهر، گورخری، جانستونی، هاپلو، کریبنسیس رنگین کمانی، پوندامیلیا، کیوگای پشت‌آتشی، دِی گلُو، سیاه ابلق، قرمز.

دیگر سیکلیدهای آفریقایی ویرایش

دیگر سیکلیدهای محبوبی که به صورت پراکنده در رودخانه‌ها و دریاچه‌های سراسر آفریقا زندگی می‌کنند عبارتند از: پروانه ای، جواهر، کله شیری، جواهر خونی، کریب، سیکلید نیجریه‌ای.

سیکلیدهای آمریکای مرکزی و جنوبی ویرایش

 
گونه بسیار محبوب و زیبای سیکلید جاگوار

سیکلیدهای آمریکای مرکزی ویرایش

به سیکلیدهایی گفته می‌شود که در کشورهای آمریکای مرکزی حدفاصل جنوب مکزیک تا شمال کلمبیا است. معروف‌ترین سیکلیدهای این منطقه جک دمپسی، تگزاس، سیچلاید گرین تگزاس، میداس، شیطان سرخ، دهان آتشی، جاگوار، زندانی یا سیکلید گورخری، ساجیکا، و باس رنگین کمانی هستند.

سیکلیدهای آمریکای جنوبی ویرایش

 
سیکلید آکارای باله نخی

محدوده آمریکای جنوبی را معمولاً از شمال کشور کلمبیا تا جنوب کشور شیلی در نظر می‌گیرند. از سمت غرب به اقیانوس آرام و از سوی شمال و شرق به اقیانوس اطلس محدود می‌شود. آمریکای شمالی و دریای کارائیب در شمال غرب آن واقع شده‌اند. خط استوا از این قاره می‌گذرد و رود بزرگ آمازون و جنگل‌های بارانی آمازون در این قاره قرار دارند. سیکلیدهای معروف و شناخته شده این منطقه که جزو معروف‌ترین سیکلیدهای جهان می‌باشند عبارتند از: دیسکس، اسکار، آنجل یا فرشته ماهی، آنجل کوتوله، آنجل سه خط، سوروم، گرین ترور، آکارای آبی، آکارای هکل، سوراخ کلیدی، کاپید و پرچمی و امرالد.

سیکلیدهای آسیایی ویرایش

 
سیچلاید هرمز یا سیچلاید ایرانی با نام علمی Iranocichla hormuzensis

این دسته از سیکلیدها شامل سیکلیدهای جنوب و جنوب شرقی آسیا می‌باشند. البته جالب است بدانید که دو گونه از سیکلیدهای آسیایی به نامهای سیچلاید هرمز و سیچلاید پرشا بومی کشور ایران هستند. همچنین یک گونه نیز به نام سیکلید دهان‌پرور اردنی، بومی کشور اردن می‌باشد. معروف‌ترین سیکلیدهای این دسته عبارتند از: لکه مرواریدی، کرومید سبز، کرومید نارنجی، دامبای خطی، نواریو.

سیکلیدهای کوتوله ویرایش

 
سیکلید دارف زرد بومی رودخانه پاراگوئه و رود پارانا

به‌طور کلی برای نامیدن ماهی‌های کوتوله پیشوند دارف (به انگلیسی Dwarf) به معنای کوتوله افزوده می‌شود. تقریباً تمامی سیچلایدهای کوتوله یا دارف بومی حوزه رود آمازون و رود اورینوکو در آمریکای جنوبی هستند. معروفترین سیکلیدهای کوتوله عبارتند از: آقاسیز، آکارای گورخری، کوکاتوو، نیجسِن، سیکلید کوتوله نواری، دیکروسوس، انواع رامیزری که به اشتباه رامیزی گفته می‌شود، آکارای پرچمی و چتری.

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

سیکلید در پروژه‌های خواهر

  پرونده‌های مرتبط در ویکی‌انبار
  گونهٔ cichlidae در ویکی‌گونه

پانویس و منابع ویرایش

  1. ↑ عبدلی، اصغر (۱۳۹۵). ماهیان آب‌های داخلی ایران. تهران: موسسه ایرانشناسی. صص. ۲۷۲. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۸۳۵۱-۰۱-۶.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Stiassny, M.L.J. (1987). "Labroid intrarelationships revisited: morphological complexity, key innovations, and the study of comparative diversity". Bulletin of the Museum of Comparative Zoology, Harvard University. 151: 269–319. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  3. ↑ "List of Nominal Species of Cichlidae, in Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2012). FishBase,". 2012 version. Archived from the original on 22 August 2013. Retrieved 26 July 2013. {{cite web}}: Check date values in: |year= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  4. ↑ Stiassny, M. , G. G. Teugels & C. D. Hopkins (2007). The Fresh and Brackish Water Fishes of Lower Guinea, West-Central Africa - Vol. 2. Musée Royal de l'Afrique Centrale. p. 269. ISBN 978-90-74752-21-3.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ Loiselle, P.V. (1994). The Cichlid Aquarium. Tetra Press. ISBN 1-56465-146-0.
  6. ↑ Helfman G. , Collette B. , & Facey D. (1997). The Diversity of Fishes. Blackwell Publishing, Inc. pp. 256–257. ISBN 0-86542-256-7.{{cite book}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Chapman, F. A. (1992). "Culture of Hybrid Tilapia: A Reference Profile" (PDF). Circular 1051. University of Florida Institute of Food and Agricultural Sciences. Archived from the original (PDF) on 22 August 2013. Retrieved 26 July 2013. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  8. ↑ Reid, G. M. (1990). "Captive breeding for the conservation of cichlid fishes". Journal of Fish Biology. 37: 157. doi:10.1111/j.1095-8649.1990.tb05031.x. Archived from the original (fee required) on 16 December 2018. Retrieved 26 July 2013. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  9. ↑ Salzburger W. , Mack T. , Verheyen E. , Meyer A. (2005). "Out of Tanganyika: Genesis, explosive speciation, key-innovations and phylogeography of the haplochromine cichlid fishes" (PDF). BMC Evolutionary Biology. 5 (17): 17. doi:10.1186/1471-2148-5-17. PMC 554777. PMID 15723698. Archived from the original (PDF) on 22 August 2013. Retrieved 26 July 2013.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  10. ↑ Snoeks, J. (ed.) (2004). The cichlid diversity of Lake Malawi/Nyasa/Niassa: identification, distribution and taxonomy. Cichlid Press. ISBN 0-9668255-8-6. {{cite book}}: |author= has generic name (help)
  11. ↑ Kornfield, Irv (2000). "African Cichlid Fishes: Model Systems for Evolutionary Biology". Annual Review of Ecology and Systematics. 31: 163. doi:10.1146/annurev.ecolsys.31.1.163. Archived from the original on 22 August 2013. Retrieved 26 July 2013. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  12. ↑ Gulf States Marine Fisheries Commission. "Fact sheet for Oreochromis mossambicus (Peters, 1852)". Gulf States Marine Fisheries Commission. Archived from the original on 18 August 2007. Retrieved 2006-10-20.
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ ۱۳٫۲ ۱۳٫۳ ۱۳٫۴ Nelson, Joseph, S. (2006). Fishes of the World. John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ کامران. «تاریخچه سیکلیدها (سیکلیدها)». دنیای ماهی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ اوت ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۳.
  15. ↑ Koehn, J.D. (2004). "Priority management actions for alien freshwater fish species in Australia" (PDF). New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research. 38 (3): 457–472. doi:10.1080/00288330.2004.9517253. Archived from the original (PDF) on 28 October 2004. Retrieved 2007-04-19. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  16. ↑ Kullander, S.O. (1998). "A phylogeny and classification of the South American Cichlidae (Teleostei: Perciformes)". In L.R. Malabarba, R.E. Reis, R.P. Vari, Z.M. Lucena and C.A.S. Lucena (eds.) (ed.). Phylogeny and classification of neotropical fishes. Porto Alegre: EDIPUCRS. pp. 461–498. ISBN 978-85-7430-035-1. {{cite book}}: |editor= has generic name (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست ویراستاران (link)
  17. ↑ Sparks, J.S. & Smith, W.L. (2004). "Phylogeny and biogeography of cichlid fishes (Teleostei: Perciformes: Cichlidae)". Cladistics. 20 (6): 501–517. doi:10.1111/j.1096-0031.2004.00038.x.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  18. ↑ «Phylogeny of major groups of cichlids». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۳.
  19. ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2006). "Alticorpus macrocleithrum" in FishBase. April 2006 version.
  20. ↑ Froese, Rainer, and Daniel Pauly, eds. (2006). "Pallidochromis tokolosh" in FishBase. April 2006 version.
  21. ↑ Norlander, Britt (April 20, 2009). Rough waters: one of the world's most turbulent rivers is home to a wide array of fish species. Now, large dams are threatening their future. Science World
  22. ↑ Stiassny, de Marchi & Lamboj (2010). A new species of Danakilia (Teleostei, Cichlidae) from Lake Abaeded in the Danakil Depression of Eritrea (East Africa). Zootaxa 2690: 43–52.
  23. ↑ Ribbink, A.J. (1982). "Melanochromis crabro sp. nov. : a cichlid fish from Lake Malawi which feeds on ectoparasites and catfish eggs". Netherlands Journal of Zoology. 32 (1): 72–87. doi:10.1163/002829682X00058. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help).
  24. ↑ Loiselle, P.V. (1994). The Cichlid Aquarium. Tetra Press. ISBN 978-1-56465-146-4.
  25. ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ ۲۵٫۳ ۲۵٫۴ Riehl, Rüdiger. Editor. (1996. 5th Edn.). Aquarium Atlas. Germany: Tetra Press. ISBN 3-88244-050-3. {{cite book}}: |first= has generic name (help); Check date values in: |year= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  26. ↑ ۲۶٫۰ ۲۶٫۱ Keenleyside MHA (1991) Cichlid Fishes: behaviour, ecology and evolution Chapman and Hall, London.
  27. ↑ De Silva, S.S; Subasinghe, R.P. ; Bartley, D.M. ; Lowther, A. :Tilapias as Alien Aquatics in Asia and the Pacific: A Review. FAO Fisheries Technical Paper. No. 453, 2004. [۱][پیوند مرده]
  28. ↑ Florida Fish and Wildlife Conservation Commission. "Fact Exotic Freshwater Fishes". Archived from the original on 22 August 2013. Retrieved 2007-03-18.
  29. ↑ Sands D (1994) A fishkeepers guide to Central American cichlids. Tetra Press. Belgium pg 59-60.
  30. ↑ Mills D (1993) Aquarium Fish Harper Collins ISBN 0-7322-5012-9
  31. ↑ Konings A (1997) Back to nature guide to Malawi Cichlids Druckhaus Beltz, Germany. p. 13-23
  32. ↑ Leibel WS (1993) A fishkeepers guide to South American cichlids. Tetra Press. Belgium pg 12-14.
  33. ↑ Smith, P. F. , Konings, A. , and Kornfield I. : Hybrid origin of a cichlid population in Lake Malawi: implications for genetic variation and species diversity. Molecular Ecology 12, pp 2497–2504, 2003 [۲] بایگانی‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine
  34. ↑ Wood, A. B. , and Jordan, D. R. : Fertility of roach × bream hybrids, Rutilus rutilus (L.) × Abramis brama (L.), and their identification. Journal of Fish Biology 30, pp 249-261, 1987
  35. ↑ Matt Clarke. "Frequently asked questions on Parrot cichlids". Practical Fishkeeping. Archived from the original on 26 September 2007. Retrieved 2006-10-20.
  36. ↑ Stiassny, M. , G. G. Teugels & C. D. Hopkins (2007). The Fresh and Brackish Water Fishes of Lower Guinea, West-Central Africa - Vol. 2. Musée Royal de l'Afrique Centrale. p. 269. ISBN 978-90-74752-21-3.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سیکلید&oldid=38919888»