شهرستان آبیک

شهرستانی در استان قزوین، ایران

شهرستان آبیِک (تلفظ: Ab'yek) یکی از شهرستان‌های استان قزوین ایران است.

شهرستان آبیک
موقعیت در استان
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانقزوین
مرکز شهرستانآبیک
سایر شهرهاآبیک، خاکعلی، قشلاق، زیاران[۱]
بخش‌هامرکزی، بشاریات
سال تأسیس۱۳۸۰
اداره
فرماندارحجت الله مددخانی
مردم
جمعیت۹۴،۵۳۶ نفر (۱۳۹۵)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا۱۰۰۸ متر

شهرستان آبیک در حوزه مركزی ایران بین ۳۶ درجه و ۱۸ درجه عرض شمالی، ۵۰ درجه و ۴۱ درجه طول شرقی خط استوا قرار دارد. این شهرستان از سمت شمال به طالقان و از سمت غرب به شهرستان ساوجبلاغ و از سمت جنوب به بوئین‌زهرا و نظرآباد از سمت شرق به شهر قزوين محدود می‌باشد. شهرستان آبیک بر اساس آخرین وضعیت تقسیمات كشوری در سال ۸۰ از بخش به شهرستان تبديل شد. این شهرستان دارای ۲ بخش یا نام های بخش مركزی و بخش بشاریات و چهار شهر آبیک، خاكعلي، قشلاق و زیاران و ۵ دهستان با نام‌های بشاريات شرقي، بشاريات غربي، زياران، كوهپايه غربي و كوهپايه شرقي و ۷۲ آبادي می‌باشد.[۲] عملیات اجرایی شهرک صنعتی آبیک نیز در سال ۱۳۸۵ خورشیدی آغاز شده‌است.[۳] با وجود بخش‌های تازه‌ساز ولی بافت اصلی شهر آبیک مرکز شهرستان هنوز تابع الگوی روستاشهری است. محله‌های تازه‌ساز شهر آبیک عبارت‌ از شهرک خرم، شهرک قدس، کوی فرهنگیان، محله اداره برق و محله سپاه می‌باشد.[۴]

اکثریت جمعیت شهرستان آبیک را ترک‌های آذری[۵][۶][۷] به همراه اقلیتی از رمانلویی زبان‌های روستای زرگر،[۸][۹] تات‌ها و کردها تشکیل می‌دهند.[۱۰]

شهرستان آبیک در منطقه‌ای زلزله‌خیز واقع شده غ که در مسیر توسعه آتی مترو کرج - تهران قرار دارد. آزادراه تهران _ تبریز و خط راه‌آهن تهران _ تبریز نیز از شهرستان آبیک می‌گذرد.

روستای احمدآباد، محل زندگی و درگذشت محمد مصدق نیز در پیرامون آبیک واقع شده است. اماکن دیدنی پیرامون آبیک عبارت‌اند از مقبرهٔ رئیس‌المجاهدین و امام‌زاده علی شکرناب.[۱۱]

این شهرستان همچنین دارای چندین دانشگاه و موسسهٔ آموزشی عالی به نام‌های موسسه آموزش عالی بصیر، دانشگاه غیاث الدین جمشید کاشانی، دانشگاه دانش البرز،موسسه آموزش عالی مولانا، موسسه آموزش عالی اوج و پیام نور است.

آلودگی شدید هوا (۵ برابر استاندارد) در نتیجه فعالیت کارخانه سیمان آبیک از مشکلات این شهرستان است.[۱۲]

تقسیمات کشوری ویرایش

شهرها: آبیک،زیاران،قشلاق

شهر: خاکعلی

جمعیت ویرایش

جمعیت شهر آبیک در سرشماری سال ۱۳۹۵ برابر ۹۴،۵۶۰ هزار نفر اعلام شده‌است.[۱۳] زبان اکثریت مردم شهرستان آبیک ترکی آذربایجانی است و اقلیتهای رومانلو، تات و کرد نیز در این شهرستان زندگی میکنند.[۱۴]

کشاورزی و اقتصاد ویرایش

این شهرستان از قطب‌های کشاورزی استان قزوین به‌شمار می‌آید و بالغ بر ۲۴ هزار هکتار کشت محصولات مختلف زراعی از جمله گندم، جو، ذرت (دانه‌ای و علوفه‌ای)، کلزا، یونجه و سایر محصولات دیگر در این شهر به عمل می‌آید. علاوه بر این، یکی از مراکز مهم برای پرورش دام و طیور در استان و حتی کشور به‌شمار می‌رود.

این شهرستان از لحاظ ورزشی بیشتر در زمینهٔ کشتی موفق می‌باشد شهر آبیک نیز از آبیک علیا و آبیک سفلا سرچشمه و در گذر زمان با توجه به ساکن شدن مهاجرین استانهای شمالی و غربی جهت اشتغال در صنایع دامداری و به ویژه کار در شرکت سیمان آبیک توسعه یافته و ابیک امروز شکل گرفته‌است.

وجود سد انتقالی آب طالقان به این شهرستان در دوران گذشته موجب شده‌است این شهرستان به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی استان قزوین و کشور تبدیل گردد. از دیگر قابلیت‌های این شهرستان وجود شهرک صنعتی کاسپین. واحدهای صنعتی ممتاز کشور مستقر در این شهرستان و وجود واحدهای پرورش طیور که موجب شده است شهرستان آبیک بیش از ۸ درصد تخم مرغ و گوشت سفید مورد نظر کشور را تأمین نماید.

مطبوعات ویرایش

شهرستان آبیک در بحث اطلاع‌رسانی نسبت به شهرستانهای استان قزوین و همجواز در زمینه اطلاع‌رسانی و چاپ توزیع مطلبوعت محلی جایگاهی را به خود اختصاص دهد که وجود فعالیت دفتر خبری صدا و سیما مرکز قزوین از ابتدای سال ۸۴ شمسی با ۴ خبرنگار. گزارشگر و تصویر بردار و فعالیت ۴۵ خبرنگار حرفه‌ای در مطبوعات کشوری از دیگر ویژگیهای این شهرستان می‌باشد.

آموزش عالی ویرایش

  • دانشگاه دانش البرز
  • دانشگاه بصیر
  • دانشگاه غیاث الدین جمشید کاشانی
  • موسسه آموزش عالی آبا
  • موسسه آموزش عالی مولانا

منابع ویرایش

  1. فارس نیوز: قشلاق و زیاران شهر شدند
  2. «شهرداری آبیک». abyek.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۶.
  3. «Irna». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۷ نوامبر ۲۰۱۳.
  4. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ فوریه ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۶ فوریه ۲۰۰۷.
  5. خبرگزاری فارس: قریب به اتفاق جمعیت شهرها و روستاهای شهرستان آبیک را آذری‌ها تشکیل می‌دهند.
  6. «آبیکی‌ها». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۰.
  7. خبرگزاری ساعد نیوز:اکثریت جمعیت شهرستان آبیک را ترک های آذری به همراه اقلیتی از رمانلویی زبان های روستای زرگر، تات ها و کردها تشکیل میدهند
  8. ره‌بال
  9. عصر ایران
  10. تات‌های ایران و قفقاز، علی عبدلی، انتشارات مهدی رضایی، تهران، ۱۳۸۹: زبان بخش کثیری از اهالی استان قزوین خصوصا اهالی دهستان فشگلدره تاتی است.
  11. [۱] بایگانی‌شده در ۷ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine، امام‌زاده ابراهیم و قزقلعه[۲][پیوند مرده].
  12. گرد و غبار هوای شهرستان آبیک 5 برابر حد استاندارد است![پیوند مرده] (ایسنا،۶ مرداد ۱۳۸۷)
  13. [۳]
  14. «معرفی شهرستان آبیک».

پیوند به بیرون ویرایش