علیرضا اعرافی

علیرضا اعرافی (زادهٔ ۱۳۳۸) روحانی و فقیه شیعه ایرانی است. وی مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور، عضو شورای نگهبان، نماینده مجلس خبرگان رهبری، امام جمعه میبد و امام جمعه موقت قم، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و عضو هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان است.

علیرضا اعرافی
نماینده مجلس خبرگان رهبری دوره‌های پنجم و منتخب ششم
متصدی
آغاز به کار ۱۷ اسفند ۱۴۰۰
حوزه انتخاباتی	استان تهران
اکثریت	۱٬۲۹۳٬۰۷۲
عضو شورای نگهبان دوره‌‌های هفتم و هشتم
متصدی
آغاز به کار ۲۴ تیر ۱۳۹۸
گمارنده	سید علی خامنه‌ای
دبیر	احمد جنتی
پس از	محمد مؤمن
امام جمعه شهرستان میبد
متصدی
آغاز به کار ۱۳۷۱
گمارنده	سید علی خامنه‌ای
پس از	محمد ابراهیم اعرافی
اطلاعات شخصی
زاده	۱۳۳۸ (۶۴–۶۵ سال) میبد، ایران
حزب سیاسی	جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
وبگاه	www.arafi.ir
پیشینه فقهی
فقه	امامیه
محل تحصیل	حوزه علمیه قم
زمینه‌های فعالیت	کلام، فلسفه، حدیث

وی عضویت در هیئت امنای دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم را عهده‌دار است. او از سال ۱۳۷۱ امامت جمعه شهر میبد را به عهده داشت و در سال ۱۳۹۳ به امامت جمعه شهر قم انتخاب شد. او از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۷ ریاست جامعة المصطفی را برعهده داشت، از سال ۱۳۹۰ عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی است و در سال ۱۳۹۵ به عنوان مدیر حوزه علمیه قم و مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور انتخاب شد. او همچنین عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و مسئول حوزه‌های علمیه خواهران و برادران در میبد است. در یکم خرداد ۱۴۰۰ از سوی حسن روحانی به عضویت در هیئت امنای دانشگاه فرهنگیان منصوب شد.

پیشینه

علیرضا اعرافی زاده ۱۳۳۸ در شهر میبد، واقع در استان یزد می‌باشد. پدرش محمدابراهیم اعرافی از روحانیان میبد و از دوستان نزدیک سید روح‌الله خمینی بود. وی سال‌ها قبل از انقلاب ۱۳۵۷ ایران در ایران نماز جمعه برپا می‌کرد و خود با سلاح در آن خطبه می‌خواند. چند کتاب در شرح حال وی نوشته شده‌است. از جمله کتاب: «دل شده کوچه خدا» و کتاب «شیخ نارین». مادر علیرضا اعرافی نیز از فرزندان کاظم ملک افضلی اردکانی به‌شمار می‌آمد.

تحصیلات و اساتید

اعرافی تحصیلات کلاسیک خود را در میبد آغاز کرد. او پس از خواندن مقداری دروس ادبیات، در سال ۱۳۴۹ به قم رفت و همان‌جا تحصیلات دوره ابتدایی خود را تکمیل کرد. او همزمان دروس حوزه خود را آغاز کرده و دروس دوره مقدمات و سطح را به پایان رساند. او در سال ۱۳۵۶ به درس خارج راه یافت. او دروس فلسفی و درس اخلاق را نیز پی گرفت و در ضمن تحصیل دروس حوزوی، زبان‌های عربی و انگلیسی را فراگرفت و از مطالعات در رشته‌های ریاضی و فلسفه غرب نیز بازنماند و در دوره تعلیم و تربیت دفتر همکاری حوزه و دانشگاه (پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) شرکت کرد و در تعطیلات به مباحثه تفسیر المیزان و شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید پرداخت.

وی در تفسیر شاگرد علی مشکینی بوده و کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا نوشته سید محمدباقر صدر را نزد سید کاظم حائری فرا گرفت. در درس خارج فقه و اصول شاگرد استادانی چون مرتضی حائری یزدی، محمد فاضل لنکرانی، حسین وحید خراسانی، میرزا جواد تبریزی بود. او دروس اسفار اربعه، برهان شفا، فصوص الحکم و تمهید القواعد را نزد عبدالله جوادی آملی و بخشی از اسفار را نزد مرتضی مطهری آموخت.

سمت های اجرایی

رییس سابق جامعة المصطفی العالمیه

در سال ۱۳۸۱ اعرافی از سوی علی خامنه‌ای به ریاست مرکز جهانی علوم اسلامی منصوب شد. او برنامه‌ای برای اداره این مرکز و اهداف بلندمدت آن ارایه کرد که تشکیل جامعة المصطفی براساس آن برنامه و ترکیبی از سازمان مدارس و حوزه‌های خارج از کشور و مرکز جهانی علوم اسلامی است. در ۱۷ فروردین ۱۳۸۷ خامنه‌ای در پیامی جامعه المصطفی را به جای مرکز جهانی علوم اسلامی، تأسیس کرد. اعرافی از همان آغاز به کار این مؤسسه در سال ۱۳۸۷ ریاست آن را بر عهده داشته‌است. اعرافی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری مهر اعلام کرد از طریق این جامعه، تاکنون پنجاه میلیون نفر در سراسر دنیا شیعه شده‌اند. او تا آبانماه ۱۳۹۷ عهده‌دار این سمت بود.

* عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی

در سال ۱۳۹۰ توسط رهبر جمهوری اسلامی به عنوان عضو حقیقی شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شد.

امامت جمعه

• امامت جمعه شهرستان میبد (استان یزد)

اعرافی در سال ۱۳۷۱، پس از مرگ پدرش که امام جمعه میبد بود، با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران به امامت جمعه شهر میبد برگزیده شد

• امامت جمعه شهر قم

در سال ۱۳۹۳ به امامت جمعه قم منصوب شد.اعرافی در دیماه ۱۳۹۳ با حضور محمد محمدی گلپایگانی رئیس دفتر سید علی خامنه‌ای در محل نماز جمعه قم اولین خطبه نماز جمعه خود را اقامه کرد. با حمایت و هدایت‌های ایشان، و تلاش‌های محمد باقر ولدان، مصلای قم پس از ۹ سال تعطیلی بازسازی و مقاوم‌سازی شد و در ۲۰ فروردین ۱۳۹۵ مصادف با ۱۷ ربیع الاول بازگشایی گردید.

عضو فقیه شورای نگهبان

سید علی خامنه‌ای در تاریخ ۲۴ تیر ماه سال ۱۳۹۸ علیرضا اعرافی را به عضویت شورای نگهبان منصوب کرد.

• مدیر حوزه‌های علمیه کشور
• عضو شورای فرهنگ عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
• مدیر سابق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم
• رییس سابق مركز جهانی علوم اسلامی
• عضو سابق شورای فرهنگی اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
• عضو سابق مركز جهانی علوم اسلامی و سازمان مدارس
• عضو مرکز خدمات حوزه‌های علمیه
• عضو کمسیون حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی
• عضو هیئت امنای دانشگاه پیام نور، دانشکده الهیات، دانشگاه علمی- کاربردی، علوم قرآني و مرکز تحقیقات ژنتیک میبد
• معاون سابق پژوهش حوزه علميه قم
• عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
• عضو شورای عالی برنامه‌ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
• ناظر سند چشم‌انداز آموزش‌وپرورش
• عضو شورای عالی حوزه‏های علمیه کشور

نماینده مردم استان تهران در مجلس خبرگان رهبری

اعرافی از حوزه انتخابیه تهران در انتخابات مجلس خبرگان رهبری سال ۱۳۹۴ شرکت کرد اما رأی کافی برای ورود به مجلس خبرگان رهبری را به دست نیاورد. او در انتخابات دومین میان دوره‌ای این مجلس در سال ۱۴۰۰ از استان تهران نامزد شد و به این مجلس راه یافت. وی در این انتخابات مورد حمایت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم قرار داشت. در ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری اسفند ۱۴۰۲ در حوزه انتخابیه تهران با کسب ۸۸۸۶۱۸ رأی نفر اول شد.

مواضع

اعرافی، بی‌خدایی، بت‌پرستی و مسیحیت را از جمله رقبای حوزه برشمرده و قم را در برابر همهٔ این رقیبان مسئول می‌داند. او از طرفداران «فرزندآوری» بیشتر و ایستادگی در برابر امریکاست. او در خطبه‌های نمازجمعه تیرماه ۱۳۹۶ قم، بدون نام بردن از کسی، کسانی که آشتی ملی را مطرح می‌کنند، به توبه و استغفار فراخواند. اکبر گنجی این جمله را خطاب به سید محمد خاتمی دانسته‌است.

سفر به واتیکان

علیرضا اعرافی در تاریخ ۸ خرداد ۱۴۰۱ش به واتیکان سفر و با پاپ فرانسیس رهبر مسیحیان کاتولیک در واتیکان دیدار کرد

کتاب‌شناسی

علیرضا اعرافی دارای تالیفاتی است که دسته ای از آنها به قلم وی و دسته ای دیگر حاصل پیاده‌سازی سخنرانی‌ها و تدریس وی است. مؤسسه اشراق و عرفان که متعلق به وی است آثارش را منتشر می‌کند.برخی از آثار او حائر جوایز شده‌است. مههمترین تالیفاتش بدین قرار است:

• کتاب آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن، جلد ۱ به عنوان کتاب برتر حوزه در سال ۱۳۷۷، (زیر نظر علیرضا اعرافی).
• کتاب تربیت فرزند، سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ، جلد ۱، برگزیده سومین دوره کنگره دین‌پژوهان کشور در سال ۱۳۸۰.
• کتاب آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و تربیت و مبانی آن: امام محمد غزالی (۴۵۰–۵۰۵ ه‍.ق)، جلد ۳، رتبه نخست بیست و یکمین دوره انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۸۲. (نویسنده: بهروز رفیعی، زیر نظر علیرضا اعرافی).
• کتاب فقه تربیتی، جلد ۱و ۲، کسب عنوان پژوهش دینی برگزیده سال ۸۶ و ۸۷ در آئین تجلیل از پژوهشگران برتر حوزه دین.