غول گازی

غول‌های گازی (یا سیارات مشتری‌سان^[۱]) سیاره‌های بزرگ و گازی هستند که عمدتاً از سنگ یا مواد جامد دیگر تشکیل نشده‌اند بلکه ساختار اصلی آن‌ها عمدتاً هیدروژن و هلیوم است^[۲]با عناصر سنگین‌تری که بین ۳ تا ۱۳ درصد از جرم آنها را تشکیل می‌دهند.^[۳] گمان می‌رود که آنها از یک لایه بیرونی هیدروژن مولکولی فشرده تشکیل شده‌اند که لایه‌ای از هیدروژن فلزی مایع را احاطه کرده و احتمالاً یک هسته سنگی مذاب درون آن وجود دارد. بیرونی‌ترین بخش اتمسفر هیدروژنی آنها حاوی لایه‌های زیادی از ابرهای مرئی است که عمدتاً از آب و آمونیاک تشکیل شده‌اند. لایهٔ هیدروژن فلزی که در قسمت میانی داخلی قرار دارد، بخش عمده‌ای از هر غول گازی را تشکیل می‌دهد و به آن «فلزی» می‌گویند زیرا فشار بسیار زیاد اتمسفر هیدروژن را به یک رسانای الکتریکی تبدیل می‌کند. تصور می‌شود که هسته‌های غول‌های گازی از عناصر سنگین‌تری در چنین دماهای بالای (۲۰۰۰۰ کلوین [۱۹۷۰۰ درجه سانتی‌گراد؛ ۳۵۵۰۰ درجه فارنهایت]) و فشارهایی تشکیل شده‌اند که ویژگی‌های آنها هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌است.^[۳]

از آنجا که هیدروژن و هلیوم دو عنصر اساسی تشکیل ستاره هستند غول‌های گازی گاهی ستاره‌های ناموفق (یا شکست خورده) هم نامیده می‌شوند. دو غول گازی در سامانهٔ خورشیدی وجود دارد: مشتری (هرمز)، زحل (کیوان). در دههٔ ۱۹۹۰ با توجه به دانسته‌های تازه نتیجه‌گیری شده که سیاره‌های اورانوس و نپتون در واقع طبقهٔ متمایز دیگری از «سیاره‌های غول پیکر» هستند، که عمدتاً از مواد فرار سنگین‌تری تشکیل شده‌اند (که «سیاره یخی» هستند). به همین دلیل، اورانوس و نپتون اکنون در دستهٔ جداگانهٔ غول‌های یخی طبقه‌بندی می‌شوند.^[۴] علاوه بر این، غول‌های گازی سیاره‌های فراخورشیدی بسیاری تاکنون شناخته شده‌اند که اطراف ستاره‌های منظومهٔ خود در حال گردش‌اند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

↑ jovian planet. برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.
↑ D'Angelo, G.; Lissauer, J. J. (2018). "Formation of Giant Planets". In Deeg H. , Belmonte J. (ed.). Handbook of Exoplanets. Springer International Publishing AG, part of Springer Nature. pp. 2319–2343. arXiv:1806.05649. Bibcode:2018haex.bookE.140D. doi:10.1007/978-3-319-55333-7_140. ISBN 978-3-319-55332-0. S2CID 116913980.
↑ ^۳٫۰ ^۳٫۱ The Interior of Jupiter, Guillot et al. , in Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere, Bagenal et al. , editors, Cambridge University Press, 2004
↑ National Aeronautics and Space Administration website, Ten Things to Know About Neptune

پیوند به بیرون ویرایش

این یک مقالهٔ خرد اخترشناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[1] vian planet. برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.

[dl2018-2] D'Angelo, G.; Lissauer, J. J. (2018). "Formation of Giant Planets". In Deeg H. , Belmonte J. (ed.). Handbook of Exoplanets. Springer International Publishing AG, part of Springer Nature. pp. 2319–2343. arXiv:1806.05649. Bibcode:2018haex.bookE.140D. doi:10.1007/978-3-319-55333-7_140. ISBN 978-3-319-55332-0. S2CID 116913980.

[Guillot-3] ۳٫۰ ^۳٫۱ The Interior of Jupiter, Guillot et al. , in Jupiter: The Planet, Satellites and Magnetosphere, Bagenal et al. , editors, Cambridge University Press, 2004

[4] National Aeronautics and Space Administration website, Ten Things to Know About Neptune

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]