قصه‌گویی یا داستان‌سرایی (به انگلیسی: Storytelling)، به کنش جمعی و فرهنگی‌ای اشاره دارد که کارکردش هم‌رسانی قصه‌ها است. کنشی که گاهی با بداهه‌پردازی، فنون تئاتری یا حذف و اضافه همراه می‌شود. هر فرهنگی قصه‌ها و روایت‌های خودش را دارد که در قالب ابزارهایی برای سرگرمی، آموزش، حفظ فرهنگ یا القای ارزش‌های اخلاقی دست‌به‌دست می‌شوند. مؤلفه‌های اصلی قصه و قصه‌گویی عبارتند از پی‌رنگ، شخصیت‌ها و زاویه دید روایت.[۱]

تابلو نقاشی کودکی رالی اثر جان اورت میلی. دریانورد برای سر والتر رالی جوان و برادرش قصهٔ رویدادی را می‌گوید که در دریا رخ داده.

اصطلاح «قصه‌گویی» در معنای محدود، به قصه‌گویی شفاهی اشاره دارد و در معنای وسیع‌تر، می‌تواند برای اشاره به نحوه بروز و ظهور روایت قصه در رسانه‌های دیگر هم به کار رود.

ادبیات کودکانه، تنوع بالای قصه کودکانه ویرایش

خاطرات دوره کودکی و خواندن قصه کودکانه، بازی و ساخت کاردستی‌های مختلف تنیده شده اند. همانند هر بخش ادبیات جهان، ادبیات کودکان نیز از تنوع و وسعت زیادی برخوردار می باشد.

خواندن قصه و داستان کودکانه از سالهای ابتدایی زندگی کودکان، می تواند بر رشد و نمو مهارت‌های آنها تاثیرات فراوانی بگذارد. اما ادبیات کودکان نیز همانند ادبیات بزرگسالان از ژانرها و موضوعات مختلفی برخوردار می باشد. تنوع بالای قصه و داستان کودکانه در یادگیری و آموزش نکات مختلف به کودکان تاثیر فراوانی می گذارد.

دوره کودکی و مهارت‌های آن دارای چندین سطح مختلف می باشد که رسیدن به هر کدام از آنها طبق شرایط کلی کودکان، متفاوت می باشد. اما این والدین و محیط پیرامون کودک هستند که می توانند در نحوه و کیفیت رسیدن به آن، تاثیر گذار باشند. یکی از این عوامل بسیار مؤثر و عالی در این مسیر، خواندن ژانرهای مختلف قصه و داستان کودکانه می باشد.

تاثیر کاوش در ژانرهای مختلف قصه و چگونه رسیدن کودکان به سطوح بالاتر مهارتی ویرایش

عنصر کلیدی برای تشویق کودکتان به توسعه و گسترش افق‌های مطالعه کتاب و قصه کودکانه، بازی با علایق او است. اگر کودک شما اژدها را دوست دارد یا دور کردن کودک از صفحه نمایش برای شما غیرممکن است، بهتر است با کتاب‌‌های قصه فصلی فانتزی یا علمی تخیلی شروع کنید. برای کودک سخت است که در برابر کتابی درباره موضوع مورد علاقه خود مقاومت کند. سعی کنید از تمامی ژانرها بهره ببرید تا توسعه سواد را تقویت کنید. برای مثال، اگر کودک شما عاشق فضا است، می ‌توانید از کتاب‌های قصه غیر داستانی آشکار به داستان‌‌های علمی تخیلی و حتی داستان‌های تاریخی که شامل مسابقه فضایی یا ناسا می‌شود، بروید. ممکن است کودک شما ژانر یا علاقمندی خاصی نداشته باشد، اما تا زمانی که این کار را انجام ندهد، او را تشویق کنید تا تمام این ژانرها را کشف کند.

همچنین باید آن‌ ها را تشویق کنید که خودشان کتاب ‌ها را انتخاب کنند، کودکان احتمالا درباره کتابی که انتخاب کرده‌اند هیجان‌ زده می‌شوند و می‌ خواهند درباره آن با شما صحبت کنند. از آنها درباره کتابی که خوانده اند سؤال بپرسید و شروع به گفتگو کنید. هر چه آنها در مورد موضوعی هیجان زده تر باشند، بیشتر می خواهند در مورد آن بخوانند و بیشتر در مورد آن بیاموزند. اگر آنها در حال خواندن قصه هستند، به جای اینکه به تنهایی بمانند، می توانید آن ها را همراهی کنید، زیرا این کار خواندن بیشتر را تشویق می کند.

اگر کودک شما بزرگتر  مثلا  از سن 10 سالگی به بالا است، می توانید از میان لیست کتاب‌های قصه محبوب در میان کودکان این رده سنی استفاده کنید. یا حتی می توانید از کتابفروشی درباره پرفروش ترین کتاب قصه خود، راهنمایی بگیرید. تشویق کودکان به خواندن ژانرهای مختلف قصه و داستان کودکانه به روش‌های مختلفی امکان پذیر می باشد، فقط شما باید با توجه به سلایق کودک خود در انتخاب بهترین روش و عملی کردن آن، تصمیم صحیح را بگیرید. زیرا این قصه و داستان کودکانه می باشند که قادر به آموزش و تربیت مفید کودکان شما به طور نامحسوس می باشند.

منابع ویرایش

  1. "Narratives and Story-Telling | Beyond Intractability". www.beyondintractability.org. 2016-07-06. Archived from the original on 2017-07-11. Retrieved 2017-07-08.

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Storytelling». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ آوریل ۲۰۱۹.