مار جعفری
مار جعفری (نام علمی: Echis) سرده‌ای از افعی‌های زهردار هستند که در مناطق خشک آفریقا، خاورمیانه، پاکستان، هند و سری لانکا پیدا می‌شوند. آن‌ها نمایش تهدیدی مشخصی دارند که با مالش بخشی از بدن‌شان به یکدیگر برای تولید صدای هشداری «هیس‌گونه» همراه است.[۱] نام علمی این مار اِکیس کلمه‌ای یونانی به معنای «افعی» است. برخی از گونه‌های مار جعفری مسئول ایجاد بیشتر موارد مارگزیدگی در جهان هستند.[۲][۳] هشت گونه از این مار تاکنون شناسایی شده‌است.[۴]
| مار جعفری | |
|---|---|
_Photographed_By_Shantanu_Kuveskar.jpg)
| |
| وضعیت حفاظت | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طناب‌داران |
| رده: | خزندگان |
| راسته: | پولک‌داران |
| زیرراسته: | مارها |
| تیره: | افعی‌ها اوپل، ۱۸۱۱ |
| تبار: | Viperidae |
| مترادف | |
| |
توصیف ویرایش
این مارها از نظر اندازه نسبتاً کوچک هستند و بزرگسالان آن‌ها هرگز بزرگتر از حدود ۹۰ سانتی‌متر در طول نخواهد بود.[۵] آن‌های دارای سری کوتاه، پهن، گلابی شکل و مجزا از گردن هستند. پوزه‌شان کوتاه و گرد است، در حالی که چشم‌ها نسبتاً بزرگ و برآمده است. فرق سر آن‌ها با پولک‌های کوچک، نامنظم و نیمه‌نیمه پوشیده شده‌است که می‌تواند صاف یا پوشانده‌شده باشد.[۱]
بدن آن‌ها نسبتاً بلند و باریک و استوانه‌ای شکل است. فلس پشتی عمدتاً پولک‌دار زورقی شکل است. با این حال، پولک‌ها در جناح پایینی در یک زاویه ۴۵ درجه متمایز و مرکزی بیرون آمده‌اند و دندانه دار است. دم آن‌ها نیز کوتاه است.[۱]
مناطق جغرافیایی ویرایش
این مارها می‌تواند در پاکستان، هند، سری لانکا، قسمت‌هایی از خاورمیانه و در شمال خط استوا در آفریقا یافت شود.[۶] همچنین در برخی مناطق ایران مانند کرمانشاه و بوشهر و فارس نیز مشاهده شده‌است.
غذا ویرایش
اطلاعات کمی در مورد عادت غذایی مارهای گونه اکیس موجود است. عادت غذایی گفته می‌شود که بسیار متفاوت باشد و می‌تواند شامل موارد زیر شود اما محدود به آن‌ها نشود؛ این موارد شامل ملخ‌ها، سوسک‌ها، کرم‌ها، حلزون، عنکبوت، عقرب، هزارپا، قورباغه‌ها، وزغ، خزندگان (از جمله مارهای دیگر)، پستانداران و پرندگان کوچک و… شود.[۱][۵]
تولید مثل ویرایش
بیشتر گونه‌های مار جعفری همانند آن‌هایی که در آفریقا یافت می‌شوند تخم‌گذار هستند، درحالی‌که مارهایی که در هند یافت می‌شوند، دارای قابلیت زایش هستند.[۱][۵]
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مار جعفری موجود است. |
- مار جعفری در هرپ‌بریدر. بازیابی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۰.
- نگارخانه تصاویر مار جعفری در خزنده‌شناسی آفریقا. بازیابی در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۰.
- تصاویری از نیش مار جعفری
پانویس ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ Mallow D, Ludwig D, Nilson G. 2003. True Vipers: Natural History and Toxinology of Old World Vipers. Krieger Publishing Company, Malabar, Florida. 359 pp. ISBN 0-89464-877-2.
- ↑ Campbell JA, Lamar WW. 2004. The Venomous Reptiles of the Western Hemisphere. Comstock Publishing Associates, Ithaca and London. 870 pp. 1500 plates. ISBN 0-8014-4141-2.
- ↑ E at California Plant Names: Latin and Greek Meanings and Derivations. A Dictionary of Botanical Etymology. Accessed 26 January 2007.
- ↑ "Echis". سیستم اطلاعاتی جامع تاکسونومیک. Retrieved 31 July 2006.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ Spawls S, Branch B. 1995. The Dangerous Snakes of Africa. Ralph Curtis Books. Dubai: Oriental Press. 192 pp. ISBN 0-88359-029-8.
- ↑ McDiarmid RW, Campbell JA, Touré T. 1999. Snake Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference, vol. 1. Herpetologists' League. 511 pp. ISBN 1-893777-00-6 (series). ISBN 1-893777-01-4 (volume).