محمد باقر بیک گرجی

شاعر ایرانی

محمد باقر بیک گرجی متخلص به نشاطی از شعرای فارسی سرای گرجی ایران در دوره‌های زندیه و قاجاریه است.[۱]

محمد باقر بیک گرجی
زادهشیراز
محل زندگیشیراز، اصفهان
درگذشته۱۲۳۴ هجری
تخلصنشاطی
پیشهشاعر، ادیب
زمینه کاریشعر، ادبیات
دورهزندیان - قاجاریان
پدر و مادرفرامرز بیک گرجی

او برادر کوچک احمد بیک گرجی بوده که ابتدا در خدمت ابراهیم خان انور فرزند کریم خان زند و ندیم وی بود. بعد از انقراض سلسلهٔ زندیه چندی در شیراز و اصفهان به سر برد. بعد از مرگ برادرش کار وی را در تکمیل تذکرهٔ انجمن آرا در پیش گرفت، اما توفیق نیافت و در سال ۱۲۳۴ هجری در گذشت. از او نوشته‌اند: «جوانی بود بسیار خوشحال و صدیق و با دوستان مهربان و شفیق، دلش از رموز محبت با خبر و به بی‌آزاری در میان همگان سر، دیدار پری وشان ماه منظرش اکثر منظور و به طلب عیش و نشاط معظور، رفتارش چون گفتار خوبان دلکش و اطوارش چون رفتار سروقدان مهوش خوش، شعر را بسیار خوب می‌شناخت از جمله معاریف موزونان بود، صاحب مضامین بدیع است…»[۲]

اشعار ویرایش

از اشعار اوست:

آن مکن با من که اگر از لطف یار من شوی چون به خاطر آیدت آن، شرمسار من شوی
با تو در یک بزم ننشینم که ترسم پیش خلق منفعل از گریهٔ بی‌اختیار من شوی[۲]


دیشب همه شب به یار گفتم غم دل شاید که شود مرا دمی همدم دل
دیدم که به درد دل من گوش نداد دل ماتم من گرفت و من ماتم دل[۳]

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. مولیانی، جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران، ۳۱۳–۳۱۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ نواب شیرازی، تذکرهٔ دلگشا، ۶۸۱–۶۸۳.
  3. دولت‌آبادی، سرایندگان شعر پارسی در قفقاز، ۳۶۹.

منابع ویرایش

  • مولیانی، سعید. جایگاه گرجی‌ها در تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران. اصفهان: یکتا، ۱۳۷۹.
  • نواب شیرازی، علی اکبر. تذکرهٔ دلگشا. تهران: انتشارات دکتر افشار، ۱۳۷۱.
  • دولت‌آبادی، عزیز. سرایندگان شعر پارسی در قفقاز. تهران: بنیاد موقوفات محمود افشار، ۱۳۷۰.