معراج‌نامه (کتاب)

معراج‌نامه کتابی است که به داستان معراج جسمانی و روحانی محمد می‌پردازد که هنرمندان مسلمان ایرانی به نسخه برداری و نگارگری مضامین تصویری آن پرداختند. هنر نقاشی ایران در حدود سده‌های هفتم هجری قمری تا سدهٔ یازدهم دارای فراز خاصی در رنگ و فرم بود. معراجنامه ایلخانی در دوران حکومت ابوسعید ایلخان در تبریز تصویرسازی شده‌است.[۱][۲]

ساختار نقاشی‌های این معراجنامه دارای استحکام فرم، رنگ و ترکیب بندی است و تفاوت اساسی با سایر نگارگری‌های آن دوران دارد. در این معراجنامه ما با شیوه ای خاص در نگرش به فرم و رنگ مواجهیم که مایه‌های طبیعت پردازانه آن چشمگیر است که شیوه درشت پیکره از خصوصیات بارز آن می‌باشد. تأثیرات هنر نقاشی چین و بیزانس درترسیم پیکره‌ها به وضوح قابل مشاهده است.[۱][۳]

الهام ویرایش

این اثر با الهام از آیه اول از سوره هفدهم قرآن ، " اسراء " است:

پاک و منزه است خدایی که در (مبارک) شبی بنده خود (محمّد) را از مسجد حرام (مکّه معظّمه) به مسجد اقصایی که پیرامونش را مبارک و پر نعمت ساختیم سیر داد تا آیات و اسرار غیب خود را به او بنماییم که او (خدا) به حقیقت شنوا و بیناست.

— ترجمه قمشه‌ای

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «SID.ir | معراج نامه نگین درخشان نگارگری ایلخانی». www.sid.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۵.
  2. Miraj Nameh: Recit de l'ascension de Mahomet au ciel, compose ah 840 (1436/1437), texte iran, publie pour la premiere fois d'apres le manuscript... Ecole des langues orientales, Paris) شابک ‎۹۰−۶۰۲۲−۲۵۵−۵
  3. "The Miraculous Journey of Mahomet by Marie-Rose Séguy Review by: Walter B. Denny" (June 1980), The Art Bulletin, Vol. 62, No. 2, p. 309

پیوند بیرون ویرایش