منشور حقوق شهروندی

منشور حقوق شهروندی لیستی از مهم‌ترین حقوق شهروندان یک کشور است.[۱] نخستین منشور با این نام در ایران باستان در ۵۳۸ پیش از میلاد توسط کوروش بزرگ پادشاه امپراتوری بزرگ ایران و شاه سلسله هخامنشی هنگام فتح بابل صادر شد وبر روی استوانه گلی معروف به منشور کوروش بزرگ حک گردید و مهمترین اصل آن آزادی دین بود. بعد از قرنها در بریتانیا که نتیجهٔ یک قرن مبارزه (قرن ۱۷ میلادی) بین پادشاهان استوارت از یک سو و مردم و پارلمان انگلیس از سوی دیگر بود و با نگاهی به ماگنا کارتا نوشته شد. پس از آن در ۱۵ دسامبر ۱۷۹۱، منشور حقوق شهروندی ایالات متحده به تصویب رسید که بر پایهٔ ماگنا کارتا، منشور حقوق شهروندی بریتانیا و مبارزه‌های کلنی‌نشین‌ها با امپراتور و پارلمان بود.[۲]

از جمله حقوقی که می‌تواند در منشور حقوق شهروندی بیاید آزادی بیان، آزادی عقیده و دین هستند.[۳]

در ایران ویرایش

در ۲۹ آذر ۱۳۹۵ منشور حقوق شهروندی ایران به امضای رئیس جمهور وقت، حسن روحانی رسید و از طریق پیامک به مردم ابلاغ شد.[۴][۵] نسخهٔ اولیهٔ این سند در ۵ آذر ۱۳۹۲ تدوین و ارائه شده بود.[۴] سرفصل حقوقی که در این منشور آمده به شرح زیر است:[۶]

  • حق حیات، سلامت و کیفیت زندگی
  • حق کرامت و برابری انسانی
  • حق آزادی و امنیت شهروندی
  • حق مشارکت در تعیین سرنوشت
  • حق اداره شایسته و حسن تدبیر
  • حق آزادی اندیشه و بیان
  • حق دسترسی به اطلاعات
  • حق دسترسی به فضای مجازی
  • حق حریم خصوصی
  • حق تشکل، تجمع و راهپیمایی
  • حق تابعیت، اقامت و آزادی رفت وآمد
  • حق تشکیل و برخورداری از خانواده
  • حق برخورداری از دادخواهی عادلانه
  • حق اقتصاد شفاف و رقابتی
  • حق مسکن
  • حق مالکیت
  • حق اشتغال و کار شایسته
  • حق رفاه و تأمین اجتماعی
  • حق دسترسی و مشارکت فرهنگی
  • حق آموزش و پژوهش
  • حق محیط‌زیست سالم و توسعه پایدار
  • حق صلح، امنیت و اقتدار ملی[۷]

پانویس ویرایش

  1. bill of rights - Definition from Longman English Dictionary Online
  2. Bill of Rights (United States Constitution) - Britannica Online Encyclopedia
  3. Bill of Rights, the - Definition from Longman English Dictionary Online
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ «پرسش و پاسخ؛ منشور حقوق شهروندی چه تأثیری بر زندگی ایرانیان دارد؟». بی‌بی‌سی فارسی.
  5. «پیامک روحانی همزمان با امضای منشور حقوق شهروندی به مردم». ایسنا.
  6. «منشور حقوق شهروندی».[پیوند مرده]
  7. «منشور حقوق شهروندی 1395».