نوکلئوزید

ترکیب قند پنج کربنه و باز آلی

به مجموعهٔ قند پنج‌کربنه و باز آلی نوکلئوزید گفته می‌شود. اگر به نوکلئوزید یک گروه فسفات اضافه شود، به آن «نوکلئوتید» می‌گویند. گروه فسفات می‌تواند به کربن۳ یا ۵ قند متصل شود. نوکلئوتید واحد سازندهٔ اسیدهای نوکلئیک است.

ساختمان ویرایش

بازی که توسط قند پنج کربنه قند دار شده باشد نوکلئوزید نامیده می‌شود. نوکلئوزیدهای دارای قند ریبوز، ریبونوکلئوزید و آن‌هایی که دارای داکسی ریبوز هستند؛ داکسی ریبونوکلئوزید نام‌گذاری می‌شوند.

چهار نوکلئوزیدی که در ساختمان اران ای یافت می‌شوند؛ عبارتند از آدنوزین، گوانوزین، سیتیدین و یوریدین و چهار دئوکسی ریبونوکلئوزید موجود در پیکر دی ان ای عبارتند از داکسی آدنوزین، داکسی گوانین، داکسی سیتیدین و داکسی تیمیدین.

نوکلئوتید:ترکیب قند، فسفات و باز آلی ویرایش

نوکلئوتید ترکیبی متشکل از یک قند ۵-کربنی (ریبوز یا داکسی ریبوز) اسید فسفریک (فسفات) و یکی از بازهای آلی پورین (آدنین، گوانین) یا پیریمیدین (سیتوزین، تیمین، یوراسیل) می‌باشد. اغلب نوکلئوتید را نوکلئوزید فسفات می‌گویند. نوکلئوتیدها به دلیل اسید فسفریک ترکیب اسیدی هستند.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  • Biologie moléculaire de la cellule, by Bruce Alberts, Flammarion, 4th edition, 2004
  • Biology by Neil A. Campbell and Jane B. Reece, Benjamin Cummings, 2004