هنری سوم (به انگلیسی: Henry III) (۱ اکتبر ۱۲۰۷ میلادی - ۱۶ نوامبر ۱۲۷۲ میلادی) پادشاه انگلستان و لرد ایرلند از سال ۱۲۱۶ میلادی تا هنگام مرگش در سال ۱۲۷۲ میلادی بود.

هنری سوم
نقاشی رنگ و روغن از هنری سوم که به اشتباه نام ادوارد بر روی آن نوشته شده‌است.
پادشاه انگلستان و لرد ایرلند
سلطنت۱۸ اکتبر ۱۲۱۶ - ۱۶ نوامبر ۱۲۷۲
پیشینجان
جانشینادوارد یکم
زاده۱ نوامبر ۱۲۰۷ میلادی
کاخ وینچستر، وینچستر، همپشر، انگلستان
درگذشته۱۶ نوامبر ۱۲۷۲ (۶۵ سال)، وست‌مینستر، لندن، پادشاهی انگلستان
آرامگاه
کلیسای وست‌مینستر، لندن، پادشاهی انگلستان
شهبانوالنور پرووانس
فرزند(ان)ادوارد یکم
مارگارت انگلستان
بئاتریس، دوشس بریتانی
ادموند کروچ‌بک، ارل لیستر و لنکستر
دودماندودمان پلانتاژنه
پدرجان
مادرایزابلای انگولیم

سال‌های آغازین و رسیدن به سلطنت ویرایش

هنری سال ۱۲۰۷ میلادی در قلعه وینچستر در همپشر زاده شد. او بزرگ‌ترین پسر جان، پادشاه وقت انگلستان بود. پس از پدرش در سال ۱۲۱۶ میلادی با عنوان هنری سوم بر تخت پادشاهی نشست. از آنجا که هنری ۹ سال بیشتر نداشت، ادارهٔ امور را ویلیام مارشال، ارل پمبروک و هیوبرت دی برگ، ارل کِنت به عنوان نایب‌السلطنه بر عهده گرفتند.[نیازمند منبع] با توجه به دوره طولانی خردسالی او، بارون‌ها هر آنچه از دستشان برمی‌آمد برای بیرون کشیدن حاکمیت از سلطه دستگاه سلطنت کردند.[۱]

ویلیام مارشال سال ۱۲۱۹ میلادی درگذشت و هنری سال ۱۲۲۷ میلادی با اعلام اینکه دیگر به سن بلوغ رسیده‌است، ادارهٔ تمام امور را خود به عنوان پادشاه در دست گرفت. او هیوبرت دی برگ را سال ۱۲۳۲ میلادی از قدرت خلع نمود و بر حق پادشاهی و قدرت مطلق خود اصرار ورزید. این پافشاری مستبدانه، او را در تقابل با مگنا کارتا که در زمان پادشاهی جان به امضا رسیده بود قرار داد و زمینه‌ساز ضدیت بسیاری از نجیب‌زادگان با او شد.

هنری، همانند چند پادشاه پیش از خود، بیش از آن که انگلیسی باشد، فرانسوی بود. او خود را در دربار در حلقه مشاوران غالباً فرانسوی قرار داد. هنری با النور، دختر کنت پروانس در فرانسه، ازدواج کرد و در انگلستان و در دربار خود به زبان فرانسوی سخن می‌گفت. این مسئله موضوعی قابل توجه برای جامعه انگلستان به حساب می‌آمد که در این زمان در حال شکل‌دهی به فرهنگی منحصر به فرد از جمله در زمینه زبان و ادبیات مستقل از بدنه اصلی قاره اروپا برای خود بود. نتیجتا هنری هیچگاه از پشتیبانی و حسن نیت عمومی زیادی برخوردار نبود تا هنگام مشکلات از آن استفاده کند. آنقدر بد امور را اداره کرد که حتی روحانیون مذهبی انگلیسی نیز علیه او شوریدند.[۱]

شورش بارون‌ها ویرایش

هنری سوم همانند پدرش همواره مقروض بود و به دنبال راهی برای افزایش درآمدها خود می‌گشت. سال ۱۲۵۰ میلادی سلطنت پادشاهی سیسیل بدون متصدی شد و پاپ تخت پادشاهی آن را به «بالاترین پیشنهاد دهنده» ارائه کرد.[۱] سال ۱۲۵۴ میلادی، هنری سوم در صدد حمله به پادشاهی سیسیلی و گرفتن آن برای دومین پسرش ادموند برآمد. او برای انجام این کار به حمایت بارون‌ها نیاز داشت و مجبور به کمک گرفتن از آنان شد. بارون‌ها که هنری را دنباله‌روی پدرش جان می‌دیدند مصمم به کنترل قدرت مطلق پادشاه شدند و سال ۱۲۵۸ میلادی مفادنامه آکسفورد را که اختیارات پادشاه را محدود و ادارهٔ امور دولتی را به یک شورای بارونی می‌سپارد، به هنری سوم ارائه کردند. مخالفت هنری با این مفادنامه و تلاش او برای اعادهٔ قدرت پادشاهی‌اش منجر به شورش بارون‌ها به رهبری سیمون دو مانفور علیه او شد و جنگی داخلی معروف به دومین جنگ بارون‌ها آغاز گردید. آنها بسیاری از مناطق جنوب‌شرقی انگلستان را به تصرف خود درآوردند و در نبرد لوئس (۱۲۶۴) موفق شدند هنری سوم را دستگیر کنند. با این حال یک سال بعد در نبرد ایوشام (۱۲۶۵) از نیروهای شاهزاده ادوارد شکست خوردند، سیمون دو مانفور کشته شد و هنری سوم بار دیگر به قدرت بازگشت. در ۱۲۶۶ توافقنامه‌ای به نام قرارداد کنیلورث نوشته شد که مورد قبول هنری نیز واقع گردید، هرچند که این قرارداد نیز او را به رعایت مفاد ماگنا کارتا فرا می‌خواند. شورش‌ها و مقاومت سازمان‌یافته علیه هنری سوم در سال ۱۲۶۷ پایان یافت و او تا پایان عمرش تقریباً دوران آرامی را سپری کرد.

مرگ ویرایش

هنری سوم پس از ۵۶ سال سلطنت روز ۱۶ نوامبر ۱۲۷۲ میلادی در لندن و در سن ۶۵ سالگی درگذشت. پیکر او را در کلیسای وست‌مینستر به خاک سپردند. جانشین او پسر بزرگش ادوارد بود که با عنوان ادوارد یکم بر تخت پادشاهی انگلستان نشست.

منابع ویرایش

  • David Crystal (1995), The Cambridge Biographical Encyclopedia (به انگلیسی) (Second edition ed.), Cambridge University Press {{citation}}: |edition= has extra text (help)