ویکی‌پدیا:آزار
 | این صفحه یکی از سیاست‌های ویکی‌پدیای فارسی است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن‌اند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه، بایستی بر روی آن اجماع شده باشد. |
 | این صفحه در یک نگاه: لطفاً با تهدید، مزاحمت‌ها و ارتباطات ناخواستهٔ مکرر، حملات شخصی مکرر، ارعاب، یا افشاسازی اطلاعات شخصی کاربران، لذت ویرایش در ویکی‌پدیا را از آنها سلب نکنید. |
| سیاست‌های رفتاری |
|---|
آزار الگویی از رفتارِ اهانت‌آمیز مکرر از دید یک مشاهده‌گرِ عاقل است که عمداً شخص یا اشخاصی را هدف قرار می‌دهد. هدف از آزار معمولاً تهدید و ارعاب سوژه است که می‌تواند ویرایش ویکی‌پدیا را برای سوژه ناخوشایند کند یا او را از ویرایش دلسرد کند یا بترساند.
ویکی‌پدیا هرگز نباید برای آزار کسی مورد سوءاستفاده قرار گیرد، چه آن فرد در اینجا ویرایشگر باشد چه نباشد. ویرایش‌های حاوی آزار بسته به مورد برگردانده، حذف یا پنهان می‌شوند و کاربران آزارگر قطع دسترسی یا تحریم می‌شوند.
آزار شامل اَعمالِ حساب‌شده‌ای است که توجه سوژه را به خود جلب کند و به صورت ضمنی یا غیرمستقیم او را هدف قرار دهد، حتی بدون اینکه مکالمهٔ مستقیمی بین آزارگر و سوژه برقرار شود.
انواع آزار و اخلال
آزار از جمله تهدید، ارعاب، مزاحمت یا تماس یا توجه ناخواسته به شکل مکرر، و تکرار حملات شخصی می‌تواند موجب کاهش لذت فرد از ویکی‌پدیا و در نتیجه اخلال در پروژه شود. آزار کاربر به خاطر نژاد، جنسیت، هویت جنسیتی، گرایش جنسی، سن، باورهای مذهبی یا سیاسی، معلولیت، قومیت، ملیت، و ... مجاز نیست.
همهٔ ویکی‌نویس‌ها به یک اندازه مشمول ممنوعیت آزار می‌شوند. آزار دادن یک کاربر با سابقهٔ رفتار نامناسب یا اخلالگرانه غیر قابل قبول است، همچنانکه آزار دادن هر کاربر دیگری. ویکی‌پدیا حامی ایجاد اجتماعی نزاکتمند است: مردم اشتباه می‌کنند، اما تشویق می‌شوند که از اشتباهاتشان درس بگیرند و مسیرشان را اصلاح کنند. آزاررسانی خلاف این روحیه است و به کار ساختن دانشنامه آسیب می‌زند.
ویکی‌تعقیب
تعقیب در ویکی‌پدیا (یا ویکی‌تعقیب) به عمل گزینش یک یا چند ویرایشگر خاص، شرکت در بحث‌ها دربارهٔ مقاله‌ها یا موضوعاتی که ویرایش کرده‌اند یا گفتگوهایی که ایشان در آن مشارکت کرده‌اند به منظور مخالفت دائم یا مهار آنها گفته می‌شود. این کار با هدف آشکار ناراحت یا اذیت کردن، یا فشار آوردن بر ویرایشگر دیگر انجام می‌شود. تعقیب معمولاً با دنبال کردن پی‌درپی سوژه در ویکی‌پدیا همراه است.
کاربران بسیاری مشارکت‌های کاربران دیگر را به قصد همکاری یا با مقاصد مدیریتی دنبال می‌کنند. این کار باید با دقت و با دلیل موجهی صورت گیرد تا شبههٔ مزاحمت یا انتقام شخصی ایجاد نکند. استفادهٔ صحیح از تاریخچهٔ مشارکت‌های یک کاربر شامل اصلاح اشتباهات واضح یا زیر پا گذاشتن سیاست‌های ویکی‌پدیا، یا اصلاح اشتباهات مرتبط‌شان در تعدادی نوشتار است اما محدود به این‌ها نیست. چنین عملی برای نگهبانی و اسپم‌زدایی حتی توصیه می‌شود. سیاههٔ مشارکت‌های کاربر می‌تواند به منظور گردآوری شواهد برای ارائه در پرونده‌های هیئت نظارت یا کمیتهٔ میانجیگری در روند حل اختلاف مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از حل اختلاف در صورتی که حاوی شکایت سطحی یا غیرموجه باشد خود می‌تواند مصداقی از ویکی‌تعقیب محسوب شود.
هدف ویکی‌تعقیب سلب لذت دیگر کاربران از ویرایش یا ایجاد اخلال کلی در پروژه بدون دلیلی موجه و مهم‌تر است. اگر تعقیب کاربر با هدف فشار آوردن بر او باشد، یا اگر توأم با غرض، حملات شخصی یا دیگر رفتارهای اخلالگرانه باشد، حتی اگر تک‌تک ویرایش‌ها خودشان اخلالگرانه نباشند، ممکن است تبدیل به موضوعی خیلی جدی شود و قطع دسترسی یا دیگر محدودیت‌های ویرایشی به همراه داشته باشد.
تهدید
تهدید کاربری دیگر آزار محسوب می‌شود. این شامل هر تهدیدی در جهان واقعی (مانند آسیب زدن به شخص) یا تهدید به اختلال در کار کاربر در ویکی‌پدیا می‌شود. اظهار اینکه کاربری قصد دارد رویه‌های معمول ویکی‌پدیا، مانند حل اختلاف، را به طرز صحیح بپیماید تهدید محسوب نمی‌شود. تهدید قانونی نوعی خاص از تهدید با سیاست خاص خود است. کاربرانی که تهدید به پیگرد قانونی می‌کنند معمولاً بی‌پایان قطع دسترسی می‌شوند.
تلقی تهدید قانونی
ویکی‌پدیا سیاستی دارد مبنی بر قطع دسترسی کاربرانی که دیگر کاربران ویکی‌پدیا را به پیگرد قانونی تهدید می‌کنند. نباید پیام‌هایی گذاشت که دیگران آن را به تهدید قانونی تعبیر کنند. در مواجهه با تهدید قانونی آشکار کاربران باید ببینند هدف تهدیدکننده چه بوده است، سیاست را برایش توضیح دهند، و از او بخواهند تهدید را حذف کند. اینکه کاربرانی درگیر دعوی حقوقی با یکدیگر باشند، مادامی که تهدیدی قانونی در ویکی‌پدیا صورت نگرفته دلیلی بر قطع دسترسی نیست.
افشای اطلاعات شخصی
افشای اطلاعات شخصی کاربری دیگر نوعی آزار محسوب می‌شود، مگر اینکه آن شخص خود داوطلبانه اطلاعات شخصی‌اش را علنی کرده باشد، یا در ویکی‌پدیا پیوندی به آن داده باشد.[الف] اطلاعات شخصی شامل نام واقعی، تاریخ تولد، شمارهٔ ملی یا پاسپورت یا شناسنامه، آدرس محل زندگی یا کار، عنوان شغل یا نام شرکت، شمارهٔ تلفن، آدرس ایمیل، هر گونه اطلاعات تماس یا عکس می‌شود؛ چه اطلاعات داده‌شده دقیق و درست باشد چه نباشد. افشای چنین اطلاعاتی در مورد کاربری دیگر نقض غیر قابل توجیه حریم خصوصی افراد است و می‌تواند آن ویرایشگر را در معرض آسیب در خارج از محیط ویکی‌پدیا قرار دهد. به جز موارد غیرعمدی (مثلاً وقتی ویکی‌نویس‌ها یکدیگر را در بیرون از محیط ویکی‌پدیا می‌شناسند و بعد سهواً اطلاعات شخصی را علنی می‌کنند، مثلاً در گفتگو طرف مقابل را به نام واقعی صدا می‌زنند) تلاش برای اوتینگ دلیلی کافی برای قطع دسترسی فوری است. این موضوع هم در مورد ویرایشگرها و هم افراد غیرویرایشگر صدق می‌کند.
هر ویرایشی که اطلاعات شخصی کاربری را برملا کند باید فوراً برگردانده و پنهان شود تا برای همیشه از ویکی‌پدیا حذف شود. در این فاصله هر مدیری می‌تواند اطلاعات منتظر پنهانگری را حذف کند، حتی اگر مدیر درگیر باشد. اگر کاربری پیشتر اطلاعات شخصی خود را علنی کرده ولی بعداً آن را حذف کرده، نباید آن را در ویکی‌پدیا تکرار کرد، گرچه اشاره به اطلاعاتی که خود شخص علنی کرده و هنوز در ویکی‌پدیا موجود است اوتینگ محسوب نمی‌شود. اگر اطلاعات پیشین پنهان شده باشند، تکرارشان در ویکی‌پدیا اوتینگ محسوب می‌شود.
اگر دیدید کاربری اطلاعات شخصی کس دیگری را لو داده، صحت اطلاعات را رد یا تأیید نکنید. چنین کاری به فرد لودهنده یا هر کس دیگری که این اطلاعات را ببیند بازخوردی در مورد صحت آن اطلاعات می‌دهد. به همین دلیل، در مواجهه با اطلاعات نادرست واکنشی متفاوت با مواجهه با اطلاعات درست نشان ندهید. هنگام گزارش تلاش برای اوتینگ دقت کنید که در مورد صحت اطلاعات نظری ندهید. اوتینگ معمولاً باید با «تلاش برای اوتینگ» یا چیزی شبیه به آن توصیف شود، تا در مورد صحت اطلاعات خنثی بماند، و این موضوع باید برای کاربرانی که به خاطر اوتینگ بسته شده‌اند روشن شود که ذکر اوتینگ در سیاههٔ بسته شدن و پیام بسته شدن به معنی تأیید صحت اطلاعات افشاشده نیست.
اینکه کاربری اطلاعات شخصی‌اش را علنی کرده یا با نام واقعی خود ویرایش می‌کند و از این رهگذر آنها را از طریق جستجو در اینترنت در دسترس قرار داده توجیهی برای پرونده‌سازی برای کاربر نیست. حلاجی نظراتی که کاربران خارج از ویکی‌پدیا بیان کرده‌اند و نیز کاویدن ویرایش‌های پیشین آنها در دیگر مقاله‌های ویکی‌پدیا برای به چالش کشیدن مدام ویرایش‌هایشان نوعی آزار محسوب می‌شود. تهدید به افشای اطلاعات یک کاربر حملهٔ شخصی تلقی شده و ممنوع است.
سیاست حاضر ارسال اطلاعات شخصی کاربران را به یک مدیر، بازرس یا پنهانگر، هیئت نظارت یا بنیاد ویکی‌مدیا از طریق ایمیل، در صورتی که برای گزارش نقض سیاست‌های محرمانگی (مانند تعارض منافع یا مشارکت در برابر دستمزد، آزار و اذیت، حفاظت از کودکان) ضروری باشد ممنوع نمی‌کند. تنها حداقلی از اطلاعات به حداقل تعداد افراد باید منتقل شود. با این حال به ویرایشگران هشدار داده می‌شود که اجتماع گزینهٔ تحقیق و تفحص کاربران از یکدیگر را مردود می‌دارد. ارسال چنین اطلاعاتی در ویکی‌پدیا نقض سیاست حاضر است.
در موقعیت‌های معین زیر، لینک دادن به سایر حساب‌ها در سایر وبگاه‌ها مجاز است:
- وبگاه‌هایی مخصوص شغل‌یابی یا پیمانکاری هستند که کارفرمایان در آنجاها آشکارا برای جذب ویرایشگر ویکی‌پدیا در قبال دستمزد تبلیغ می‌کنند. لینک دادن به چنین تبلیغاتی در مکان‌هایی چون تابلوی اعلانات تعارض منافع نقض این سیاست نیست.
- اگر افراد خودشان را معرفی کرده‌اند بدون اینکه اطلاعات را حذف یا پنهان کرده باشند، از این اطلاعات می‌توان در بحث‌های مرتبط با تعارض منافع در مکان‌های مناسب استفاده کرد.
- اگر اطلاعات حاوی هویت افراد که قبلاً حذف یا پنهان‌شده برای مباحث تعارض منافع مهم هستند، باید آن را به صورت خصوصی به یک مدیر یا عضو هیئت نظارت ایمیل کرد، اما نباید در ویکی‌پدیا تکرار کرد: کافی است گفته شود که کاربر مذکور تعارض منافع دارد و اطلاعات به بخش مدیریتی مرتبط ایمیل شده است.
- حین مبارزه با جعل هویت (یعنی وقتی یک کاربر به‌دروغ ادعا می‌کند شخص خاصی است)، می‌توان تکذیبیهٔ آن شخص خاص را در ویکی‌پدیا پست کرد یا به آن لینک داد، به شرطی که آن شخص صراحتاً و با حسن نیت چنین اجازه‌ای را داده باشد، و نیز به شرط اینکه به وثاقت منبع بتوان تا حد بالایی اعتماد کرد.
مسائل مرتبط با اطلاعات شخصی خصوصی (هر کسی) را نیز می‌توان به یکی از اعضای تیم بازرسان و پنهانگران ایمیل زد. اگرچه در یکی از موقعیت‌های محدود شرح‌داده‌شده در بالا می‌توان به وبگاه‌های بیرونی که حاوی درخواست/تبلیغ ویرایش در ویکی‌پدیا هستند در ویکی‌پدیا لینک داد تا از تعارض منافع احتمالی پرده برداشت، لینک به پروفایل‌های شخصی در وبگاه‌های بیرونی نباید به یکی از ویرایشگران ویکی‌پدیا ارتباط داده شود مگر آنکه ویرایشگر خودش پروفایلش را فاش کند.
اگر سهواً اطلاعاتی را منتشر کرده‌اید که می‌تواند به لو رفتن شما منجر شود (از جمله ویرایش در زمانی که سهواً از سامانه خارج شده‌اید که آی‌پی‌تان و در نتیجه موقعیت تقریبی‌تان را فاش می‌کند)، مهم است که فوراً برای پنهان شدن آن ویرایش‌ها اقدام کنید. توجه دیگران را به شکلی دیگر به آن اطلاعات جلب نکنید. اشاره به اطلاعاتی که خود شخص برملا کرده و همچنان موجود است اوتینگ نیست، در نتیجه اقدام نکردن ویرایشگر برای حذف کردن به‌موقع اطلاعات ممکن است باعث شود از آن اطلاعات ذیل این سیاست حفاظت نشود.
مکاتبهٔ خصوصی
اجماعی در رابطه با انتشار مکاتبه‌های خصوصی خارج از ویکی شکل نگرفته است. هیئت داوری ویکی‌پدیای انگلیسی در یکی از احکامش اظهار کرد «محتوای مکاتبات خصوصی، از جمله ایمیل‌ها، در صورت نداشتن اجازه از سوی مؤلف (شامل زیرمکاتبه‌های احتمالی قبلی) یا نبودن در مالکیت عمومی بر اثر گذشت زمان، نباید در ویکی‌پدیا منتشر شود» و در حکمی دیگر اظهار داشت «هر مدیر غیردرگیری می‌تواند مکاتبه‌های خصوصی که بدون کسب اجازه از مؤلفان منتشر شده‌اند را حذف کند. چنین محتواهایی در عوض باید مستقیماً به هیئت داوری فرستاده شوند».
آزار در فضای کاربری
آزردن در فضای کاربری یک مشکل رایج است. مثال‌ها شامل قرار دادن «هشدارهای» متعدد اشتباه یا سؤال‌برانگیز در صفحهٔ بحث کاربر، برگرداندن این پیام‌ها وقتی کاربر آنها را حذف کرده، چسباندن برچسب «مشکوک به زاپاس» و برچسب‌های مشابه در فضای کاربری مشارکت‌کنندگان فعال، و به صورت کلی تلاش برای نمایش آنچه کاربر را ناراحت یا شرمسار کند در فضای کاربری‌اش است.
هدف از صفحات کاربری این است که کاربر بتواند اطلاعاتی کلی راجع به خودش در آنجا ارائه کند و هدف از صفحات بحث تسهیل ارتباط برقرار کردن با دیگران است. هدف از هیچ‌کدام گذاشتن «لکهٔ ننگ» بر پیشانی کاربر نیست و نباید از آنها برای نشان دادن مشکلات فرضی کاربر استفاده کرد مگر اینکه کاربر به دلیل مسائلی بسته شده باشد. هر محتوایی که واقعاً باید نمایش داده یا حذف شود، باید فوراً به اطلاع مدیران رسانده شود، نه اینکه با کاربر درگیر جنگ ویرایشی شوید تا نظرتان دربارهٔ محتوای فضای کاربری‌اش را تحمیل کنید.
آزار خارج از ویکی
برقراری ارتباط نامناسب یا ناخواسته چه خصوصی چه عمومی، دنبال کردن، یا هر نوع تعقیب کردن، وقتی سوژه ویرایشگر دیگری باشد، سیاست آزار را نقض می‌کند. آزاررسانی در خارج از ویکی، از جمله با استفاده از لینک‌های بیرونی، به عنوان عاملی تشدیدکننده در تخلفات کاربر در نظر گرفته خواهد شد، و شواهد مرتبط با آن در فرایند حل اختلاف، از جمله هیئت داوری، قابل استناد خواهد بود. در برخی پرونده‌ها، شواهد بایستی با ایمیل خصوصی ارائه شود. آزاررسانی در خارج از ویکی نیز همچون آزاررسانی درون ویکی می‌تواند زمینه‌ساز قطع دسترسی، و در موارد حاد، تحریم آزارگر شود.
ویرایشگرانی که تماس خصوصی می‌پذیرند معمولاً اطلاعات تماسشان را هم در ویکی‌پدیا منتشر می‌کنند، و گاهی اوقات قابلیت دریافت و ارسال ایمیل از طریق رابط ویکی‌پدیا را فعال می‌کنند. برقراری ارتباط با کاربران با استفاده از سایر اطلاعات تماس، بدون کسب اجازهٔ صریح قبلی، باید ناخواسته تلقی شود، و بسته به زمینه، ممکن است به آزاررسانی تعبیر شود. هرگز در جریان یک اختلاف به این شکل با کاربر دیگری تماس نگیرید یا وقتی که کاربر خواسته به این شکل با او تماس نگیرند. تماس غیرمنتظره با استفاده از اطلاعات شخصی همانطور که در بخش افشای اطلاعات شخصی شرح داده شد، ممکن است به تهدید علیه امنیت و آسایش کاربر تعبیر شود. کاربرانی که تماس نامناسب خارج از ویکی دریافت می‌کنند، باید این اتفاقات را به صورت خصوصی به هیئت داوری یا تیم پاسخگویی اضطراری اطلاع دهند.
آزردن افراد خارج از اجتماع ویرایشگری
همسو با محافظت از ویرایشگران در برابر آزاررسانی که در سایر بخش‌های این سیاست شرح داده شد، آزردن افراد زنده یا تازه‌درگذشته که عضو اجتماع ویکی‌پدیا نیستند نیز ممنوع است. محتوای آزارنده بنا بر سیاست پنهانگری، حذف یا پنهان می‌شوند. کاربرانی که چنین محتواهایی را در هر فضای نامی منتشر کنند ممکن است به مدت نامعین قطع دسترسی شوند.
محتواها و منابعی که با سیاست زندگی‌نامهٔ زندگان سازگارند این سیاست را نقض نمی‌کنند. همچنین است مباحث دربارهٔ منابع و مؤلفان منابع، مگر آنکه نظرها دربارهٔ افراد برای تشخیص کیفیت منابع نالازم و زائد باشد.
رسیدگی به آزار
اگر احساس می‌کنید دارند آزارتان می‌دهند، حفظ آرامشتان را به عنوان اولین و مهمترین نکته مد نظر قرار دهید، حتی اگر سخت باشد. در اهمیت این نکته نمی‌توان اغراق کرد.
اگر آزار شامل تهدید به صدمه زدن فیزیکی به شما یا دیگران است، دستورالعمل‌های مندرج در رسیدگی به تهدیدهای صدمه زدن را دنبال کنید.
در موارد جدی یا مواقعی که محرمانگی یا مسائل خارج از ویکی دخیل است (مثلاً وقتی اطلاعات شخصی خصوصی جزوی از مسئله است، یا مسائل ویکی به آزاررسانی در ایمیل و «دنیای واقعی» می‌کشد، یا نظایر آن) می‌توانید با هیئت داوری تماس بگیرید. برای حذف کردن اطلاعات شخصی از تاریخچه صفحات با تیم پنهانگری تماس بگیرید.
برای موضوعات درون‌ویکیایی و ساده‌تر، مثلاً اختلاف نظر با یک کاربر، حل اختلاف را به عنوان اولین گام مد نظر داشته باشید. اگر چند پیوند تفاوت مشخص ارائه کنید، دیگران راحت‌تر مشکلتان را متوجه می‌شوند. برای موارد جدی‌تر که مایلید درون ویکی‌پدیا حل شوند، می‌توانید از مدیران کمک بخواهید (راجع به اوتینگ به نیابت از شخص ثالث بدون کسب اجازهٔ قربانی، بحثی نگشایید، مگر اینکه نسخات صفحهٔ مربوطه قبلاً پنهان شده باشند. مهم است که نقض محرمانگی را حادتر نکنید.)
نکته: اگر ویرایشگران دیگر، دربارهٔ ویرایش‌هایتان نگرانی داشته باشند، احتمالاً توجه مدیران و سایر کاربران به شما جلب خواهد شد. پیام‌های محترمانه و مناسب از سوی ایشان به شما آزار محسوب نمی‌شود.
متهم کردن دیگران به آزاررسانی
متهم کردن دیگران به آزاررسانی می‌تواند تحریک‌کننده باشد، بنابراین شاید وارد کردن این اتهام در جریان حل اختلاف مفید نباشد. اگر بدون مدرک روشن مبنی بر اینکه رفتار فلانی واقعاً مصداق آزار است، تهمت آزاررسانی زده شود، خود می‌تواند به حمله به شخصیت فرد تعبیر شود. اتهامات بی‌اساس اگر تکرار شوند خود مصداق آزاررسانی هستند. نتیجهٔ این عمل اغلب این است که طرف مقابل هم شما را به آزارگری متهم می‌کند، و به این ترتیب چرخه‌ای زشت ایجاد می‌شود. همزمان، ادعاهای آزار دادن یا دیدن باید جدی گرفته شوند و نباید فوراً رد شوند مگر اینکه معلوم شود ادعاها مبنای محکمی ندارند.
راهنمایی به مدیران آزاردیده
کنش‌های مدیران ویکی‌پدیا می‌تواند باعث شود با کاربرانی که تعامل با آنها سخت است مستقیماً درگیر شوند و گاه خود نیز آزار می‌بینند. معمولاً این موقعیت وقتی رخ می‌دهد که مدیری تصمیم می‌گیرد در اختلافی مداخله کند و به طرف‌های اخلالگر هشدار دهد یا آنان را قطع دسترسی کند تا جلو رفتارهای دردسرساز مداوم آنها را بگیرد.
مدیران همچون سایر کاربران ویرایشگرانی داوطلب هستند. آنها سوای رفتارِ خوبِ و پاسخگویی، موظف نیستند بیشتر از دیگر کاربران فعالیت کنند، و ملزم نیستند یا از آنها انتظار نمی‌رود خود را در موقعیت‌های ناراحت‌کننده قرار دهند، کنش‌هایی را انجام دهند که لذت ویرایش کردن در ویکی‌پدیا را برایشان کاهش دهد یا خود را به هر روش دیگر در معرض خطر قرار دهند. به مدیرانی که احساسی می‌کنند در چنین موقعیتی قرار گرفته‌اند توصیه می‌شود مشورت بخواهند، به صورت خصوصی با دیگر مدیران صحبت کنند، یا موضوع را به مدیر دیگری که راغب به اِعمال قطع دسترسی‌های سخت است محول کنند.
مدیرانی که مطمئن‌اند از آزار دیدن در امانند، یا مایلند به کاربرانی که تعامل با آنها سخت است و کنش‌های احتمالی‌شان رسیدگی کنند، می‌توانند الگوی کاربری زیر را به صفحهٔ کاربری‌شان بچسبانند.
|
این مدیر در صورت نیاز می‌تواند قطع دسترسی‌های سخت را اعمال کند و خواهد کرد. |
|---|
در صورت بروز مشکل، مدیران دقیقاً مثل سایر کاربران محق هستند از موقعیت‌های ناخوشایند و ناراحت‌کننده بدون ارائهٔ دلیل پا پس بکشند یا کلاً به آنها ورود نکنند، یا در صورت نیاز با هیئت داوری تماس بگیرند.
واکنش در برابر آزاررسانی
برخی افراد در مواجهه با آزار واقعی یا تلقی از آزار، برایشان سخت است آرامششان را حفظ کنند و به صورت سازنده واکنش نشان دهند. مهم است که اتهامات راجع به بدرفتاری کسی که در معرض آزار است با در نظر گرفتن این نکته بررسی شود. در معرض آزار بودن یا احساس آزار دیدن کردن بدرفتاری هیچ ویرایشگری را توجیه نمی‌کند، اما بهتر است در این مواقع رویکرد محتاطانه‌تری را در پیش گرفت.
تبعات آزاررسانی
اگرچه کاربران ترغیب می‌شوند که اتفاق‌های نادر را نادیده بگیرند یا به آنها مؤدبانه پاسخ دهند، اینطور نیست که آزاررسانی حتی به شکل نادر مجاز یا بدون عواقب باشد. الگوی رفتاری خصومت‌آمیز منجر می‌شود احتمال اینکه اجتماع فرض را بر حسن نیت بگذارد کاهش یابد، و می‌تواند ویرایش اخلالگرانه در نظر گرفته شود. کاربرانی که به در پیش گرفتن شیوه‌ای تقابل‌جویانه اصرار دارند و به آزاردهی و حملات شخصی نیز متوسل می‌شوند ممکن است پایشان به فرایند حل اختلاف بکشد، و با عواقب جدی نظیر قطع دسترسی، پرونده در هیئت نظارت، یا تحریم شدن توسط اجتماع مواجه شوند. آزاررسانی از مدت ماندگاری کاربران می‌کاهد.
قطع دسترسی به خاطر آزاررسانی
در موارد جدی چون تهدید قانونی، تهدید به خشونت، یا افشای اطلاعات شخصی، ممکن است قطع دسترسی حفاظتی بدون هشدار دادن صورت بگیرد.
اتفاقات مرتبط با ویکی‌تعقیب معمولاً منجر به هشدار می‌شوند، اگر ویکی‌تعقیب پس از هشدار ادامه یابد، قطع دسترسی‌های تشدید‌شونده اعمال خواهند شد که اولینشان ۲۴ ساعت است.
آنچه آزاررسانی نیست
هدف این سیاست محافظت از قربانیان آزار واقعی است که با هدف ناراحت کردن کاربر انجام می‌گیرند، همچون مکاتبه کردن مکرر و نامطلوب با او. آزار همچون واژهٔ پیگرد در زندگی واقعی بار معنایی خاص خودش را دارد (از رفتار ناپسند ساده گرفته تا رفتار مجرمانه) و بایستی سنجیده و با رعایت بارهای معنایی به کار گرفته شود.
با وجود این، مشکل همه‌گیری در ویکی‌پدیا وجود دارد که واژهٔ آزار را در معنایی وسیع‌تر و نادقیق به کار می‌برند که حتی موارد ساده‌ای چون ویرایش همزمان یک صفحه توسط دو کاربر (و به تعارض ویرایشی دچار شدن) را نیز در بر می‌گیرد. در نتیجه باید متذکر شد که هشدار دادن یک کاربر به کاربری دیگر بابت اخلال یا نقض نزاکت آزاررسانی نیست، البته به شرط اینکه خود به صورت مؤدبانه و با حسن نیت و با هدف حل اختلاف به جای تشدید آن صورت بگیرد.
چنین است بررسی ویرایش‌های یک کاربر برای رسیدگی به موارد ناقض سیاست (بالا را ببینید)؛ و از همین روست که سیاههٔ مشارکت‌ها برای نظارت رفتاری و محتوایی در دسترس همگان است. ویرایشگران مالک هیچ‌یک از ویرایش‌هایشان، یا هر محتوای دیگر مقالات نیستند و هر ویرایشگری حق دارد الگوی ویرایشی سایر کاربران را بررسی کند و در صورت لزوم، ویرایش‌هایشان را برگرداند. مقاومت ناضروری در برابر چنین کنش‌هایی ممکن است نشانهٔ مالکیت بر محتوا در نظر گرفته شود و به جریمهٔ کاربر بینجامد.
اتهامات بی‌اساس آزاررسانی ممکن است حملهٔ شخصی شدید در نظر گرفته شود و به نحو شایسته به آن رسیدگی شود.
جستارهای وابسته
یادداشت‌ها
- ↑ تعریف «در ویکی‌پدیا» قبلاً مورد مناقشه بوده است. یک نظرخواهی در سپتامبر ۲۰۱۹ مشخص کرد که حتی اگر کاربری داوطلبانه اطلاعات شخصی‌اش را در یکی دیگر از پروژه‌های ویکی‌مدیا به جز ویکی‌پدیای فارسی منتشر کند، انتشار مجدد آن اطلاعات در ویکی‌پدیای فارسی تحت شرایطی ممکن است اوتینگ تلقی شود.
- معمولاً اشاره کردن به اطلاعاتی که در پروژه‌ای دیگر از ویکی‌مدیا داوطلبانه افشا شده‌اند زمانی قابل‌قبول‌تر است که مشخص باشد کاربر نگران پخش گسترده‌تر آن اطلاعات نیست (مثلاً اطلاعاتی که در صفحهٔ کاربری عمومی‌اش در پروژه‌ای دیگر منتشر شده‌اند) و در صورتی کمتر قابل‌قبول است که برای پیدا کردن آن اطلاعات نیاز به گشتن بیشتری باشد (مخصوصاً اطلاعاتی که بعداً توسط کاربر حذف شده‌اند).
- به ویرایشگران اکیداً توصیه می‌شود که حواسشان باشد که جانب احتیاط و حفظ محرمانگی را بگیرند، و اگر شک دارند قبلش از کاربر دربارهٔ انتشار اطلاعات شخصی‌اش بپرسند. انتشار اطلاعات حتی اگر به خودی خود اوتینگ در نظر گرفته نشود همچنان می‌تواند نابخردانه باشد و قوهٔ تشخیص منتشرکننده را زیر سؤال ببرد.
| محتوایی |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رفتاری |
| ||||||||
| حذف |
| ||||||||
| اجرایی |
| ||||||||
| ویرایشی |
| ||||||||
| محتوای پروژه |
| ||||||||
| بنیاد ویکی‌مدیا |
| ||||||||
