در ژنتیک، غلبه (به انگلیسی: Dominance) (یا چیرگی)، پدیده‌ای است که در آن واریانتی از یک ژن، بر روی اثرات واریانت دیگری از همان ژن که روی کروموزوم همتای دیگری قرار دارد، پوشش ایجاد کرده و بدین طریق اثراتش را باطل می سازد.[۱][۲] در چنین شرایطی، واریانت اولی را غالب (dominant) و دومی را مغلوب (recessive) نامند. علت ایجاد دو واریانت از یک ژن روی دو کروموزوم (هر ژن روی یک کروموزوم)، به دلیل جهش در یکی از ژن‌هاست که یا موجب تولید ژن کاملاً جدیدی (de novo) شده یا با تغییر ژن به ارث رسیده از والدین، واریانت جدید شکل می گیرد. عبارات اتوزوم غالب و اتوزوم مغلوب جهت توصیف واریانت‌های ژنی روی کروموزوم‌های غیر-جنسی (اتوزوم‌ها) و صفات مرتبطشان به کار برده می شوند، در حالی که صفات مرتبط با ژن‌های کروموزوم‌های جنسی را به صورت "وابسته به X غالب"، "وابسته به X مغلوب" یا "وابسته به Y" توصیف می کنند؛

غلبه اتوزومال و وراثت مغلوب، دوتا از رایج ترین الگوهای وراثت مندلی. اتوزوم، کروموزم دلخواهی به غیر از کروموزوم جنسی‌ست.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. "dominance". Oxford Dictionaries Online. Oxford University Press. Archived from the original on 24 July 2016. Retrieved 14 May 2014.
  2. "express". Oxford Dictionaries Online. Oxford University Press. Archived from the original on 28 May 2014. Retrieved 14 May 2014.

پیوندهای بیرونی ویرایش