کنزابورو اوئه (به ژاپنی: 大江 健三郎) (زاده ۳۱ ژانویه ۱۹۳۵ - درگذشتهٔ ۳ مارس ۲۰۲۳) نویسنده ژاپنی و برنده جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۴ بود.[۲] اوئه یکی از مطرح‌ترین نویسندگان معاصر ژاپنی است که توانست جایزه ادبی نوبل را در سن ۵۹ سالگی از آنِ خود کند. اوئه به شدت در آثارش تحت تأثیر ادبیات و نظریه‌های ادبی کشورهای فرانسه و آمریکا قرار گرفته و موضوعات سیاسی، اجتماعی و فلسفی زیادی نیز در آثارش منعکس شده‌است. تصویرسازی‌های قوی این نویسنده از جهان و عناصر آن، نکته بارز آثار اوئه است؛ جهانی که در آن زندگی و افسانه با هم درمی‌آمیزند و تصویری نگران‌کننده از شرایط اسفبار زندگی انسان‌ها در عصر حاضر ارائه می‌دهند. وی بعد از اینکه برندهٔ جایزه ادبی نوبل شد، گفت: «من دربارهٔ منزلت بشریت می‌نویسم.»[۳]

کنزابورو اوئه
کنزابورو اوئه
کنزابورو اوئه
زاده۳۱ ژانویهٔ ۱۹۳۵
روستای اوچیکو، جزیره شیکوکو
درگذشته۳ مارس ۲۰۲۳ (۸۸ سال)[۱]
-
پیشهرمان‌نویس، داستان‌نویس، مقاله‌نویس
ملیت ژاپن
سال‌های فعالیت۱۹۵۰–۲۰۱۳
کتاب‌هافریاد خاموش
برج‌های شفابخش
جوایز

زندگی ویرایش

کنزابورو اوئه در روستای اوسه که در حال حاضر در یوچیکو، اهیم قرار دارد، متولد شد. او سومین فرزند از هفت فرزند خانواده بود. مادربزرگش با روایت قصه‌ها و افسانه‌های محلی او را با تاریخ شفاهی منطقه آشنا ساخت. اوئه پدرش را در جنگ جهانی دوم از دست داد و پس از آن مادرش مشوق اصلیش برای ادامه تحصیل شد. او برای تحصیلات دانشگاهی به دانشگاه توکیو رفت و در رشته ادبیات فرانسه مشغول به تحصیل شد.

سبک ویرایش

در اواخر دههٔ پنجاه میلادی آثاری از او به چاپ رسید که به زندگی کودکان روستایی می‌پرداخت. آثار او در این دوره، بازتاب زندگی کودکی او در روستای شیکوکو است. سپس در فاصله سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۱ آثاری را منتشر کرد که در آن‌ها اشغال ژاپن را با زبانی استعاری به تصویر کشیده بود. موضوع این داستان‌ها به گفته خود اوئه، غالباً رابطه میان یک خارجی قدرتمند، یک ژاپنی کم‌وبیش تحقیرشده و شخص سومی است که میان این دو قرار گرفته‌است. در تمام این آثار، کاراکتر ژاپنی منفعل و بی‌عمل است و از هر نوع رشد روانی و معنوی بازمی‌ماند. دیگر ویژگی آثار این دوره، «استفاده از حس‌های جنسی فراوان در آنهاست» اوئه در ادامه از فضای جنسی فاصله گرفت و بیشتر به توصیف خشونت‌های قشرها خاصی از جامعه روی آورد. آثار این دوره او تحت تأثیر ادبیات اگزیستانسیالیستی بوده‌است.[۴]
کنزابورو اوئه را به عنوان نویسنده نسلی جدید از داستان نویسان ژاپن می‌شناسند که علاوه بر تجربه فروپاشی امپراتوری بزرگ ژاپن، شاهد فروپاشی تمام مقام‌های فردی یک قوم و ملت نیز بوده‌است. از همین رو معمولاً آنچه او می‌نویسد بسیار تلخ و ناخوشایندند. ناخوشایندی نثر او نابه سامانی است که او و هم نسلان او وارثش بودند. نسل او به هیچ چیز دیگر نمی‌تواند اعتماد کند. آن‌ها با جهان مدرن بیگانه هستند و از سنت خود جدا افتاده و طرد شده‌اند. زبان او زبان صریح و عریانی است.[۵]

برخی از آثار ویرایش

  • شیکو ۱۹۵۸
  • گلها را بچین، کودکان را به گلوله ببند ۱۹۵۸
  • غنیمت ۱۹۵۹
  • یک موضوع شخصی (مقوله‌ای شخصی) ۱۹۶۴
  • یادداشت‌های هیروشیما ۱۹۶۵
  • فریاد خاموش (فریاد آرام) ۱۹۶۷
  • به ما بیاموز تا از دیوانگی رها شویم ۱۹۶۹
  • روزی که او اشکهای مرا پاک خواهد کرد ۱۹۷۲
  • شیون ایریس و داستان‌های دیگر از عواقب بمباران اتمی ۱۹۸۳

آثار ترجمه شده به فارسی ویرایش

  • گریهٔ آرام؛ مترجم: سیدحبیب گوهری‌راد؛ ویراستار:سپیده قدیمی - رادمهر، ارتباط نوین، نکوراد - ۳۵۲ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۸۹- چاپ ۳ سال ۱۳۹۴ [۶][۷]
  • آی وق، هیولای آسمان؛ مترجم: سارا اسکندری - گوهرشید - ۵۴ صفحه - جیبی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۹۳
  • روزی که او خود اشکهای مرا پاک خواهد کرد؛ مترجم:جلال بایرام - نیلوفر - ۲۰۳ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۷۴
  • فریاد خاموش؛ مترجم: فرزان سجودی - محیط - ۴۴۰ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۷۷
  • شکار؛ مترجم: اسدالله امرائی؛ ویراستار: محمدحسین عابدی - معیار - ۱۱۲ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۷۷
  • هشت نامه (گونتر گراس؛ کنزابورو اوئه)؛ مترجم: سیدعلی شفیعی - نشر چشمه - ۷۶ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۷۹
  • در برابر مردگان؛ مترجم: غلامرضا آذرهوشنگ؛ ویراستار: بهرام فرهمندپور - میرکسری - ۹۶ صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ ۱ سال ۱۳۸۱
  • گل‌ها را بچین کودکان را بکش؛ مترجم: حبیب گوهری‌راد - فاطمه علی‌کاهی؛ ناشر رادمهر؛ ۱۳۹۶؛ ۱۸۰ صفحه

زندگی شخصی و مرگ ویرایش

او در فوریه ۱۹۶۰ ازدواج کرد. همسر او، یوکاری، دختر کارگردان فیلم مانساکو ایتامی و خواهر کارگردان فیلم جوزو ایتامی بود. در همان سال در سفری به چین با مائو تسه تونگ آشنا شد. او همچنین سال بعد به روسیه و اروپا رفت و با ژان پل سارتر در پاریس دیدار کرد.[۸][۹]

اوئه در توکیو زندگی کرد و سه فرزند داشت.[۱۰] در سال ۱۹۶۳، پسر بزرگ او، هیکاری،[۱۱] با فتق مغزی به دنیا آمد. او در ابتدا برای بهبودی وضعیت پسرش تلاش کرد،[۱۱] تا با عمل جراحی مانع از ناتوانی یادگیری مادام‌العمر او شود. هیکاری تا میانسالی با کنزابورو و یوکاری زندگی کرد و اغلب در همان اتاقی که پدرش در آن مشغول نوشتن بود به ساختن موسیقی می‌پرداخت[۱۱].

او در ۳ مارس ۲۰۲۳ در سن ۸۸ سالگی درگذشت.[۱۱][۱۰][۱۲][۱۳]

پانویس ویرایش

  1. فردا، رادیو (۲۰۲۳-۰۳-۱۴). «کنزابورو اوئه، نویسندهٔ مشهور ژاپنی، درگذشت». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۱۶.
  2. «کنزابورو اوئه برنده نوبل ادبیات ژاپنی درگذشت». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۳-۰۳-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۱۳.
  3. ستایش جهان غم‌انگیز داستان‌های اوئه
  4. درباره‌ی داستان اوئه در روزنامه‌ی شرق[پیوند مرده]
  5. در برابر مردگان
  6. ترجمه‌ی کتاب‌های اوئه[پیوند مرده]
  7. کتاب‌های اوئه در ناولر[پیوند مرده]
  8. "The Art of Fiction No. 195" (به انگلیسی). Vol. Winter 2007, no. 183. 2007. ISSN 0031-2037. Retrieved 16 March 2023.
  9. Jaggi, Maya (5 February 2005). "Profile: Kenzaburo Oë". The Guardian. Retrieved 22 November 2015.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Lewis, Daniel (13 March 2023). "Kenzaburo Oe, Nobel Laureate and Critic of Postwar Japan, Dies at 88". The New York Times. Archived from the original on 13 March 2023.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ "Nobel prize-winning author Kenzaburo Oe dies". BBC News. 13 March 2023. Archived from the original on 13 March 2023.
  12. Benoza, Kathleen (13 March 2023). "Nobel-winning Japanese novelist Kenzaburo Oe dies at 88". The Japan Times. Archived from the original on 13 March 2023.
  13. Cain, Sian (13 March 2023). "Kenzaburo Oe, Nobel prize-winning Japanese writer, dies aged 88". The Guardian. Archived from the original on 13 March 2023.

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش