کَنگَر فرنگی یا اَنگَنار (نام علمی: Cynara scolymus) که در منابع طب سنتی ایرانی ارده شاهی نامیده می‌شود، نوعی گیاه یکساله و بومی جنوب اروپا و کنارهٔ مدیترانه است. غنچهٔ این گیاه خوراکی است و بیشتر به صورت آب‌پز پخته می‌شود. همچنین، در ایتالیا، این گیاه سبزیِ اصلی پیتزای چهارفصل در فصل بهار است. در زبان فرانسوی به آن آرتیشو و در انگلیسی به آن آرتیچوک می‌گویند.[۱] کنگر فرنگی یا انگنار گیاهی است علفی که در ایران نیز پرورش داده می‌شود و در طب جدید عصارهٔ آن به صورت آمپول یا قطره به نام کوفیتول تجویز می‌شود.

انگنار
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاه
(طبقه‌بندی‌نشده): گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده): آستریدها
راسته: میناسانان
تیره: کاسنیان
تبار: Cynareae
سرده: انگنار(سرده)
گونه: انگنار خاردار
زیرگونه: scolymus
نام دوبخشی
Cynara cardunculus var. scolymus

ترکیب شیمیایی: اینولین، سینا روپکتین، سینارین، قندها، آنزیم‌ها، کافئیک اسید، اوژنول

شرایط نگهداری ویرایش

نور مورد نیاز: این گیاه باید در برابر نور زیاد خورشید قرار بگیرد.

آب مورد نیاز: این گیاه باید هفته‌ای سه بار آبیاری شود.

البته آبیاری زیاد این گیاه باعث پوسیدگیِ ریشهٔ آن می‌شود.

خاک مورد نیاز: خاک این گیاه باید ترکیبی از خاک رس و شن حاصلخیز با زهکشی و مواد کافی باشد.

دمای مورد نیاز: این گیاه باید در روز در دمای ۲۰ تا ۲۴ درجهٔ سانتیگراد و در شب باید در دمای ۱۳ درجهٔ سانتیگراد نگهداری شود.

مصارف درمانی ویرایش

  1. افزایش ترشح صفرا از کبد؛
  2. تقویت اَعمال کبد؛
  3. جلوگیری از تجمع چربی در سلول‌های کبدی؛
  4. تحریک کلیه در دفع اوره و کلسترول؛
  5. پایین آوردن کلسترول و تری‌گلیسیریدِ خون؛
  6. درمان یرقان، قولنج کبدی، سنگ کیسهٔ صفرا، و آب آوردن شکم؛
  7. درمان سنگ کلیه، قولنج کلیه، درمان ازدیاد اورهٔ خون؛
  8. درمان بیماری‌های پوستیِ خارش‌دار؛
  9. تب‌بُر؛
  10. مؤثر در درمان رماتیسم و یبوست.

ارزش غذایی ویرایش

ارزش غذایی ۱۲۰ گرم کنگر فرنگی: ۶۴ کالری، ۱۴٫۳ گرم کربوهیدرات، پروتئین ۳٫۵ گرم، ۰٫۴ گرم چربی، ۱۰٫۳ گرم فیبر، ۱۰٫۷ میکروگرم ویتامین B12 (27 درصد DV)، ۱۷٫۸ میکروگرم ویتامین K (22 درصد DV)، ۸٫۹ میلی‌گرم ویتامین C (15 درصد DV)، ۵۰٫۴ میلی‌گرم منیزیم (۱۳ درصد DV)، ۰٫۳ میلی‌گرم منگنز (۱۳ درصد DV)، ۳۴۳ میلی‌گرم پتاسیم (۱۰ درصد DV) ,[۲]

روش و مقدار مصرف ویرایش

۱– برگه‌های انگنار را پس از پختن به مصرف می‌رسانند.
۲– می‌توان ۳۰ تا ۱۰۰ گرم شیرهٔ تازهٔ برگ انگنار را گرفت، با مقداری شربت مطبوع مخلوط کرد و صبح و ظهر و شب هر بار پیش از هر غذا، یک‌سومِ آن را تناول کرد.
۳– می‌توان ۱۰ گرم برگ انگنار را در ۴ لیوان آب جوش دم کرد و صبح و ظهر و شب پیش از هر غذا دو استکان با کمی شکر تناول نمود.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «Four Seasons Pizza Recipe at Cooking.com». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ مارس ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۰۸.
  2. «مقالات سلامتی http://www.healtharticles.ir». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  • درمان بوسیلهٔ گیاهان دارویی تألیف محمد صادق رجحان چاپ دوم سال۱۳۷۷ ناشر مرکز فرهنگی آبا