گذرنامه بیومتریک

گذرنامه بیومتریک یا گذرنامه زیست‌سنجشی، ترکیبی از داده‌های سنتی روی کاغذ مانند تصویر و نام و نیز داده‌های دیجیتالی زیست‌سنجی یا بیومتریک مانند اثر انگشت، رنگ و طرح اسکن عنبیه و یک نسخه دیجیتال از تصویر دارنده گذرنامه، کارگذاشته‌شده درون یک ریزتراشه، ای‌ای‌پی‌رام است که خود ریزتراشه و حافظه مربوطه درون جلد گذرنامه قرار گرفته‌است. تمامی این داده‌بندی برپایه مدرک ایکائو، استاندارد شده‌است.[۱][۲][۳]

نشان دارابودن اطلاعات بیومتریک که بر روی گذرنامه‌های نوین قرار دارد.

گذرنامه الکترونیک تنها یک ریزتراشه نسبت‌به گذرنامه‌های پیشین درخود داشته که جعل و تقلب در آن را بشدت محدود می‌کند و در مقابل هزینه و قیمت تمام‌شده گذرنامه بشدت افزایش می‌یابد.[۴][۵]

در ایران وزارت اطلاعات مسئولیت ثبت و تولید این ریزتراشه را دارد.

امنیت اطلاعات تراشه ویرایش

برای بالا بردن امنیت داده‌های درون ریزتراشه از ترکیب چند روش گوناگون در گذرنامه استفاده می‌شود:[۶][۷]

  • شماره و کد شناسایی برای تراشه‌ها، برخلاف اسکناس دارای سریال نبوده و تمامی کدهای ریزتراشه به صورت تصادفی یا راندوم انتخاب می‌شوند.
  • استفاده‌از سامانه بی‌ای‌سی در جابجایی داده بین تراشه و اسکنر. بدین‌ترتیب برای آغاز تراکنش نیاز به کلید آغاز و دیگر داده‌های قابل شناسایی سامانه کنترل بوده و ضریب سرقت داده‌ها کمتر می‌شود.
  • تأیید غیرفعال و استفاده از تابع درهم‌ساز رمزنگارانه و امضای دیجیتال برای بالا بردن ضریب اطمینان در ارتباط امن بین تراشه و اسکنر.
  • تأیید فعال که بر عکس روش بالایی هر تراشه دارای یک شماره شناسایی غیرقابل کپی‌برداری بوده که توسط اسکنر شناسایی می‌شود.
  • تراشه در بخش درونی جلد گذرنامه یا یک برگه داخلی قرار گرفته درحالیکه جنس و ساختار خود جلد گذرنامه بشکلی است که برای خواندن داده‌ها باید گذرنامه را باز نمود؛ بنابراین در هنگام عدم استفاده از تراشه و داده‌ها، گذرنامه بسته مانده و جلد گذرنامه با ایجاد قفس فارادی از دزدی داده‌های الکترونیکی جلوگیری خواهد کرد.

هرچند امنیت گذرنامه الکترونیک بالا بوده و جعل آن مشکل است اما از زمان صدور گذرنامه‌های بیومتریک تاکنون چندین حفره و مشکل امنیتی گزارش شده‌است.[۸][۹]

کشورهای دارای گذرنامه بیومتریک ویرایش

 
کشورهای مجهز به سیستم گذرنامه الکترونیکی

تمامی کشورهای اروپایی عضو حوزه شنگن و سایر کشورهای انجمن تجارت آزاد اروپا، برای شهروندان خود که قصد خروج از اروپا و سفر به کشورهای دیگر همچون ایالات متحده آمریکا، استرالیا و غیره را دارند، پس‌از انگشت‌نگاری و ثبت داده‌های فردی و زیستی، گذرنامه بیومتریک صادر می‌کند. هزینه هر گذرنامه در کشورهای مختلف شنگن متفاوت و بسته به‌قوانین کشوری از ۶۰ تا ۱۵۰ یورو در تغییر است.[۱۰] بسیاری‌از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه آسیا به غیر از هندوستان[۱۱] نیز دارای گذرنامه الکترونیک هستند.

ایران نیز ازسال ۲۰۱۱ آغاز به صدور گذرنامه بیومتریک نموده‌است.[۱۲]

روند بازرسی الکترونیک مرزی ویرایش

 

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. "ICAO Document 9303, Part 1, Volume 1 (OCR machine-readable passports)" (پی‌دی‌اف). Retrieved 8 September 2010.[پیوند مرده]
  2. "ICAO Document 9303, Part 1, Volume 2 (e-passports)" (PDF). Archived from the original (پی‌دی‌اف) on 11 October 2007. Retrieved 8 September 2010.
  3. "ICAO Document 9303, Part 3 (credit-card sized ID cards)" (پی‌دی‌اف). Retrieved 8 September 2010.[پیوند مرده]
  4. «Fingerprints needed for £77 passports». DailyMail UK.
  5. «گذرنامه‌های الکترونیک، جایگزین گذرنامه‌های عادی». همشهری آنلاین.
  6. "Metal shields and encryption for US passports". Newscientist.com. Retrieved 8 September 2010.
  7. «گذرنامه الکترونیکی و پیاده‌سازی آن در ایران». انجمن انفورماتیک ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اكتبر ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  8. "Fingerprinting Passports" (PDF). Retrieved 8 September 2010.
  9. Kim Zetter (3 August 2006). "Hackers clone E-Passports". Wired. Retrieved 8 September 2010.
  10. Jonathan P. Aus (۲۰۰۶). "Decision-making under Pressure: The Negotiation of the Biometric Passports Regulation in the Council" (به نروژی). Arena.uio.no. Retrieved September2014. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازبینی= (help)
  11. After US tests, India to get first e-passport (۲۰۰۸). "After US tests, India to get first e-passport" (به انگلیسی). NDTV.com. Archived from the original on 2 July 2008. Retrieved September2014. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازبینی= (help)
  12. پلیس الکترونیک ایران (مارس۲۰۱۴). «مدارک لازم جهت صدور گذرنامه». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در مارس۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی=،|تاریخ= را بررسی کنید (کمک)