گلپاشان شهری در کرانه باختری دریاچه ارومیه بود. این شهر در زمان خود آبادترین شهر دشت ارومیه شمرده می‌شد تا اینکه در سال ۱۹۱۸ ویران گردید.

خرابه‌های گلپاشان پس از جنگ جهانی نخست.

امروزه در جای این شهر ، روستای گل‌پاشین با ۲۱۰ نفر جمعیت قرار دارد و هنوز ساختمان کلیسای مارگیورکیس در آن پابرجاست.[۱]

تاریخچه ویرایش

روشن نیست آسوریان از چه زمانی در روستا ساکن بوده‌اند ولی گلپاشان را آشوری‌ها بنا کردند و از دوران پیش از تاریخ در آن زندگی می‌کردند. روستا نقش چشمگیری در نسل کشی آسوریان پس از جنگ جهانی نخست را بازی کرد. این شهر در سال ۱۹۱۵ زیر حمله گروه‌هایی از عثمانی‌ها قرار گرفت.[۲] حمله بعدی در سال ۱۹۱۸ روستا را به طور کامل از بین می‌برد. آشوری پندارهایی که به زبان آرامی نو صحبت می‌کنند و بخاطر همکاری با دول متخاصم و نسل کشی اکراد و تراکمه از بیم مجازات توسط عثمانیان و عشیره‌ها کرد متحد عثمانی به ولایت ارومیه آمده بودند این روستا را به انبار مهمات و پایگاه تبدیل کرده بودند. آشوری پندارها با مشارکت ارامنه در سال ۱۹۱۸ که به جیلولوق معروف است، ۱۵۰ هزار ایرانی اعم از ترک و اقلیت کرد و یهودی را در مدت شش ماه در ولایات ارومیه، سلماس، خوی و ... قتل عام کردند. البته دول آمریکا، انگلیس، فرانسه و روسیه جهت تجزیه عثمانی و ایران و سپس بین النهرین و سوریه از ارامنه و آشوری پندارها بعنوان آلت استفاده کردند و با مقاومت ترک‌ها، اکراد و اعراب هرگز در تجزیه طلبی موفق نشدند[در ویکیپدیا به این منبع مراجعه کنید.].

کلیساها ویرایش

این شهر دست کم دارای سه کلیسا بود:

  • مار صیهون
  • مار گوارگیس
  • سنت ماری

افراد سرشناس ویرایش

منابع ویرایش

  1. «کلیسای مارگیورکیس ارومیه». مجله اینترنتی ارومیه.
  2. (Gaunt و Beṯ-Şawoce ۲۰۰۶، ص. ۱۱۶)
  • Gaunt, David; Beṯ-Şawoce, Jan (2006), Massacres, resistance, protectors: Muslim-Christian relations in Eastern Anatolia during World War I, Gorgias Press LLC, ISBN 978-1-59333-301-0 {{citation}}: External link in |title= (help).