ویکی‌پدیا:«از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» یعنی چه؟

اگر قاعده‌ای مانع حفظ یا بهبود ویکی‌پدیا شد، آن را نادیده بگیرید.

به هر قیمت که باشد قوانین را بشکنید، و آنها را به زیبایی، از روی قصد و خوب بشکنید. این یکی از اهدافی است که قوانین برای آن بوجود آمده‌اند.
رابرت برینگهرست

آنها بیش از آنچه شما فکر می‌کنید رهنمود هستند، تا قوانین واقعی.
کاپتان باربوسا

شما مجبور نیستید قبل از آغاز ویرایشهایتان مقررات را مطالعه کنید. اگر شما آن کاری را انجام دهید که منطقی به نظر می‌رسد، عموماً کار درست خواهد بود، و اگر کار شما درست نباشد، نگران نباشید. تصحیح حتی بدترین اشتباهات کار ساده‌ای است. تاریخچهٔ ویرایش‌ها موجود است و به راحتی می‌توان مقاله را به نسخهٔ صحیح برگرداند. اگر ما با تغییرات شما مخالف باشیم با دلیل و مؤدبانه دربارهٔ آن سخن خواهیم راند و مشکل را برطرف خواهیم نمود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم جسور باشید و از مشارکت‌هایتان در این‌جا لذت ببرید.

  • شما مجبور نیستید قبل از آغاز ویرایشهایتان مقررات را مطالعه کنید.
  • دستورالعمل‌های مکتوب را بدون فکر دنبال نکنید، بلکه به‌جای آن این موضوع را در نظر بگیرید که آیا ویرایش باعث بهبود دانشنامه می‌شود یا اینکه به دانشنامه آسیب می‌زند.
  • مقررات قدرت تحمیلی خود را از این جهت که در صفحات مربوط به «مقررات» و «رهنمودها» نوشته شده‌اند به‌دست نمی‌آورند، بلکه قدرت تحمیلی خود را از این جهت که بیانگر عقیده‌ای مشترک و نحوه رفتار تعداد زیادی از کاربران هستند به‌دست می‌آورند (ویکی‌پدیا:اجماع را ببینید).
  • اکثر مقررات نهایتاً توصیفی هستند، و نه تجویزی؛ آنها روش برخورد حال حاضر را توصیف می‌کنند. بعضی وقتها مقررات از رفتارهای رایجی که توصیفگر آنها هستند، عقب می‌افتند.
  • به بازی گرفتن مقررات مؤثر نیست. دور درونی و مشکلات تکنیکی در ویکی‌پدیا وجود ندارد. ویکی‌پدیا:ویکی‌پدیا چه چیزی نیست را ببینید.
  • روح مقررات بر لفظ مقررات ارجح است؛ اما هدف مشترک ساختن یک دانشنامه آزاد بر هردوی آنها ارجح است. اگر رسیدن به این هدف مشترک از طریق چشم پوشی از لفظ یک قاعده خاص بهتر حاصل می‌شود، آن قاعده باید نادیده گرفته شود.
  • پیروی از مقررات اهمیت کمتری از داشتن قضاوت خوب، بافکر بودن و با ملاحظه بودن دارد؛ همیشه به یاد داشته باشید که قضاوت خوب تنها از کسانی که با دیدگاهشان موافقید خارج نمی‌شود.

«از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» به چه معنی نیست ویرایش

 
گاهی اوقات لازم است حدود را مشخص کنید.

التزام کورکورانه و خبرگی دو نگرش متفاوت نسبت به قوانین هستند. التزام کورکورانه به معنی اِعمال لفظ یک قانون، بصورت جدی و پرسش‌ناپذیر است، چه زمانی که قانون مقتضی وضعیت واقعی موجود باشد و چه نباشد… اما خبرگی به معنی اِعمال کردن یک قانون با آسان‌گیری طبیعی، و دقت کردن به اینکه اعمال قانون مناسب شرایط موجود باشد، و بدون اینکه هیچ‌وقت اجازه دهیم که کلمات هدف واقعی عملی که انجام می‌دهیم را بپوشاند یا اینکه موقعیت‌هایی را زایل کنند، می‌باشد.


جرج پولیا

علی‌رغم نام «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید»، این سیاست قواعد دیگر را تخریب نمی‌کند. بلکه هدفش این است که نگذارد مقررات دیگر اثر تخریبی در رسیدن به هدف اصلی «ساختن یک دانشنامه آزاد» داشته باشند. اهمیت مقررات در مقایسه با این هدف صفر است. اگر این مقررات نیل به هدف را کمک می‌کنند که مفید هستند؛ اما اگر با آن تداخل می‌کنند باید سریعاً چشم‌پوشی شوند.

  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» به معنی این نیست که هر کاری قابل توجیه‌است. این سیاست آس در آستین یا کارت پیروزی نیست. کسی که از قواعد چشم پوشی می‌کند - در صورتی که به چالش کشیده شود - باید توجیه کند که عملش چگونه دانشنامه را بهبود می‌بخشد. در واقع هر کسی باید در هر زمانی توضیح دهد که چگونه رفتارش به ساخت دانشنامه کمک می‌کند. در صورتی که اختلاف نظری در مورد اینکه چه چیزی بهبود دانشنامه محسوب می‌شود، وجود داشته باشد باید از طریق اجماع یابی حل شود.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» شما را از بیان اینکه کسی قواعد را شکسته بازنمی‌دارد، اما در هنگام انجام این کار این موضوع را هم در نظر بگیرید که قضاوت شخص ممکن است درست باشد، و اینکه با احتمال قریب به یقین فرد اینگونه فکر کرده که کارش درست است (ویکی‌پدیا:فرض حسن نیت را نیز ببینید).
  • اگر کسی از شما در مورد شکستن قاعده‌ای پرسید، «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» به‌تنهایی جوابی مناسبی نیست. اکثر قواعد حاصل تجربیات زیاد بوده و به‌دلایل خوبی وضع شده‌اند؛ بنابراین بجز به‌دلایلی خوب نباید شکسته شوند.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» مسئولیت‌پذیری را رفع نمی‌کند. شما هنوز در مقابل نتایج قابل پیشبینی رفتارتان مسئول هستید.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» دعوتی برای استفاده از ویکی‌پدیا برای مقاصدی بجز ساختن یک دانشنامه آزاد نیست.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» به معنی اینکه لزوماً برای هر قاعده استثنایی هست، نیست. به عنوان مثال نقض قانون حق تکثیر نمی‌تواند به ساختن دانشنامه آزاد بهتر کمک کند.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» به معنی اینکه شما می‌توانید تصمیمی که بنیاد ویکی‌پدیا یا اعضای رسمی آن گرفته‌اند را بشکنید، بدون اینکه دسترسی کاربری شما به دلیل اخلال بسته شود، نیست.
  • «از همه مقررات چشم‌پوشی کنید» تناقض منطقی ایجاد نمی‌کند، زیرا سیاست‌ها و رهنمودهای ویکی‌پدیا یک سیستم فرمال منطقی را تشکیل نمی‌دهند.
 

از عقل سلیم استفاده کنید ویرایش

ویکی‌پدیا دارای قوانین بسیار زیادی است. به هنگام ویرایش مقالات، می‌توانید به جای پیروی از تمامی این قوانین، از عقل سلیم بهره ببرید. درگیر کردن بیش از حد خود در قوانین دست و پاگیر، توانایی‌های شما در ویرایش و گسترش مقالات را محدود می‌کند. مواردی پیش می‌آید که بهتر است از قوانین چشم‌پوشی کنید.

حتی اگر مشارکتی، با نگرشی مغلطه‌آمیز، تخلف از قانونی محسوب شود، می‌تواند هنوز عملی مطلوب به‌شمار آید. به همین ترتیب، اگر عملی اخلال‌گرانه در قوانین ممنوع نشده باشد، بدین معنا نیست که عملی بی‌مشکل است (به‌طور مثال برای بیان دیدگاه خود اخلال‌گری نکنید). روح قانون مهم‌تر از لغات آن است. البته توسل به چشم‌پوشی از همه قوانین به تنهایی نمی‌تواند به معنای آن باشد که حق با شما بوده‌است، بلکه باید اجتماع ویکی‌پدیا را متقاعد کنید که عملتان باعث بهبود دانشنامه شده‌است.


جستارهای وابسته ویرایش