ویکی‌پدیا:سرشناسی (سازمانها و شرکت‌ها)
 | این صفحه جزو رهنمودهای ویکی‌پدیا است. استانداردهای رفتاریِ مطرح‌شده در این صفحه از پشتوانهٔ تأیید بسیاری از ویرایشگران ویکی‌پدیا برخوردار است. بااین‌که پیروی از مفاد این صفحه توصیه می‌شود، این مفاد جزو سیاست‌ها نیست. در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن تغییرات و نظرخواهی استفاده کنید. |
| سرشناسی
راهنمای سرشناسی عمومی |
|---|
| رهنمودهای موضوعی |
| سایر رهنمودهای سرشناسی |
| جستارهای وابسته |
زمانی می‌توان یک سازمان یا شرکت را سرشناس دانست که توسط منابع مستقل ثانویه مورد پوشش قرار گرفته باشد. پوشش‌های جزئی یا فرعی یک موضوع توسط منابع ثانویه برای اثبات سرشناسی کافی نیست. تمام محتوا باید قابل اثبات باشد.
این صفحه به تعیین سرشناسی سازمان‌های تجاری و سایر سازمانها یا محصولات و خدمات آنها برای داشتن مقاله در ویکی‌پدیا کمک خواهد کرد. قلمرو این رهنمود شامل هر مجموعه‌ای از افراد به هم‌پیوسته‌است که به منظور یک هدف واحد با هم هستند، اگر چه افرادی که با هدف‌های خاص در کنار هم جمع شده‌اند ممکن است مشمول رهنمودهای خاص بشوند. به عنوان نمونه، افرادی که با هدف تولید موسیقی کنار هم جمع می‌شوند مشمول ویکی‌پدیا:سرشناسی (موسیقی) می‌شوند.
به بیان ساده یک سازمان، مجموعه‌ای از افراد به هم‌پیوسته‌است که به منظور یک هدف واحد با هم هستند. این سازمانها هم می‌توانند تجاری و هم غیر تجاری باشند و مصادیق آن عبارتند از سازمان‌های خیریه، موسسات آموزشی، مؤسسه‌ها، گروه‌های ذینفع، سازمانها، باشگاه‌های اجتماعی و شرکت‌ها، شراکت‌ها، مذاهب، فرقه‌های دینی و غیره.
این رهنمود شامل گروه‌های کوچک افراد با ارتباط نزدیک، نظیر خانواده‌ها، گروه‌های سرگرمی، نویسندگان و ابداع‌کنندگان نمی‌شود؛ این گروه‌ها مشمول ویکی‌پدیا:سرشناسی (افراد) می‌شوند.
بررسی سرشناسی بر اساس شواهد قابل تأیید ویرایش
سرشناس به معنی «ارزشمند برای توجه» و «جلب کنندهٔ توجه» به کار می‌رود. این عبارت مترادف «شهرت» یا «اهمیت» نیست. لطفاً آثار قابل توجه و قابل شرح فرهنگ، جامعه، سرگرمی، قهرمانی، اقتصاد، تاریخ، ادبیات، دانش یا آموزش را در نظر بگیرید. در مورد سازمان‌های بزرگ معمولاً اطلاعات قابل اثبات بیشتری برای تأیید سرشناسی از طریق منابع قابل اعتماد به دست می‌آید؛ در مقابل، سازمان‌های کوچک همان‌گونه می‌توانند سرشناس باشند که افراد می‌توانند باشند، و استانداردهای ساختگی نباید مبنا قرار بگیرند تا این گمان القا شود که مقاله در مورد سازمانی بزرگ است.
معیارهای اولیه ویرایش
یک شرکت، مؤسسهٔ حقوقی، سازمان، تیم، گروه، دین، محصول یا خدمت زمانی سرشناس محسوب می‌شود که مورد پوشش شایان توجه[۱] منابع ثانویهٔ قابل اتکا قرار گرفته باشد. این منابع باید معتبر باشند و به موضوع مورد بحث وابسته نباشند.[۲] عمق پوشش موضوع توسط منبع باید مد نظر قرار بگیرد. اگر عمق پوشش قابل توجه نیست می‌بایست چندین منبع غیروابسته برای اثبات سرشناسی به کار رود. پوشش‌های جزئی یا فرعی یک موضوع توسط منابع ثانویه برای اثبات سرشناسی کافی نیست. زمانی که سرشناسی اثبات شد منابع اولیه هم ممکن است برای افزودن به محتوا مورد استفاده قرار بگیرد.
«منابع ثانویه» در این معیارها می‌تواند شامل تمامی منابع چاپ شده در تمامی اشکال اعم از (برای مثال) مقالات روزنامه‌ها، کتب، برنامه‌های مستند تلویزیونی و گزارش‌های چاپ شدهٔ سازمان‌های مراقبت از مصرف‌کنندگان باشد ولی شامل موارد زیر نمی‌شود:
- انتشارات خبری، خودزندگینامه‌ها، تبلیغات برای شرکت، مؤسسهٔ حقوقی، سازمان یا گروه و سایر جاهایی که یک شرکت، مؤسسهٔ حقوقی، سازمان، تیم، گروه، دین یا محصول راجع به خود صحبت می‌کند یا توسط خودش منتشر گردیده یا توسط گروهی دوباره منتشر شده‌است. منابع خود چاپ کرده جزو منابع دست اول محسوب شده و دارای قوانین مخصوص به خود هستند.
- کارهایی که شامل اشارات جزئی هستد مانند (برای مثال) مقالات روزنامه که در آن فقط یک ملاقات گزارش شده، ساعات کاری خبر داده شده، شماره‌های تلفن منتشر شده یا آدرس‌ها منتشر شده‌است.
مثالی از نحوه تحلیل سرشناسی
| منبع | شایان توجه؟ | مستقل؟ | معتبر؟ | ثانویه؟ | قبولی/رد | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|---|---|
| نیویورک تایمز |  |
 |
|
|
|
ذکر شدن یک جمله در مقاله‌ای راجع به یک شرکت دیگر |
| پروفایل در فوربز | |
|
|
|
|
بسیاری از چنین پست‌هایی تبلیغ خود شرکتند یا بر اساس محتوای بازاریابی آن |
| پستی در بلاگ مرتبط با فناوری | |
|
|
|
|
پست‌های بلاگی، غالباً تبلیغاتی یا منابع خود انتشار یافته‌اند که عموماً معتبر نیستند |
| شکایات در دادگاه‌ها | |
|
|
|
|
شکایات در دادگاه‌ها منبع اولیه‌اند |
| تمامی منابع واجد شرایط | ۰ | باید چندین منبعِ واجد شرایط موجود باشند تا لازمه‌های سرشناسی برآورده شود | ||||
عمق پوشش ویرایش
عمق پوشش موضوع توسط منبع باید در نظر گرفته شود. اگر عمق پوشش کافی نیست، آنگاه چندین منبع مستقل باید برای اثبات سرشناسی یاد شوند. پوشش جزئی یا تصادفی یک موضوع برای اثبات سرشناسی کافی نیست.
پوشش عمیق، موجب می‌شود میزانی به یک شرکت را که از اعلامیه‌های عادی فراتر می‌رود و نتیجتاً می‌شود دربارهٔ یک سازمان چیزی بیشتر از یک مقاله خرد خیلی مختصر ناقص نوشت. منابع قابل قبول تحت این معیار همهٔ منابع معتبر را دربرمی گیرند به جز آثاری که پوشش جزئی دارند، مثل:
- منابعی که فقط زمان نشست‌ها، زمان کار یا برنامهٔ رخدادها را گزارش می‌دهند،
- انتشاراتی که شماره‌های تلفن، آدرس‌ها و جهت‌ها را در دایرکتوری‌های کسب و کار ذکر می‌کنند،
- ذکر شدن در فهرست‌های سازمان‌های مشابه،[۳]
- برنامه فصلی یا امتیاز نهایی از رخدادهای ورزشی،
- مکاتبات معمولی و روتینی که مسائلی نظیر استخدام یا اخراج کارکنان را اعلام می‌کنند،
- اعلان مختصر ادغام‌ها یا فروش بخشی از شرکت،
- بیانیه‌های ساده که یک خط تولید فروخته، عوض یا متوقف می‌شود،
- اعلان‌های معمولی بازشدن یا بسته شدن تأسیسات (مثل تعطیل شدن برای تعطیلات)
- اعلان‌های معمولی بازشدن یا بسته شدن شاخه‌های محلی، فرانشیز یا مغازه‌ها،
- ریویوهای معمولی رستوران‌ها،
- نقل قول از کارکنان سازمان به عنوان منابع
- یا، ذکر شدن گذرا، مانند یافتن نقل قولی از یک شخص که در شرکتی کار کرده‌است.
مخاطب ویرایش
مخاطب منبع هم باید مورد ملاحظه قرار گیرد. یک دلیل قوی برای سرشناسی عبارت است از مدرکی دال بر پوشش قابل توجه به وسیله رسانه‌های بین‌المللی، ملی یا حداقل منطقه‌ای. از سوی دیگر، پوشش صرف در رسانه‌های محلی یا رسانه‌های با علاقه و تیراژ محدود نشانه سرشناسی نیست. حداقل یک منبع منطقه‌ای، ایالتی، استانی، ملی یا بین‌المللی ضروری است.
خدمات و محصولات ویرایش
اگر یک شرکت یا سازمان سرشناس باشد اطلاعات و محصولات آن شرکت یا سازمان باید به صورت کلی در مقالهٔ آن شرکت قرار گیرند.
اگر محصول به اندازهٔ کافی سرشناس باشد برای جلوگیری از حجیم شدن مقاله شرکت می‌توان آن را در مقاله‌ای جداگانه مطرح کرد و در صورت نداشتن سرشناسی مستقل و حجیم کردن مطالب مقالهٔ شرکت، باید مطالب مربوط به محصول را خلاصه کرد.
از ساخت مقاله برای تک تک محصولات اجتناب کنید به خصوص که امکان گسترش آن مقالات مقدور نباشد.
در صورتی که محصولی که به صورت مستقل سرشناس نیست، مقاله داشت باید آن را در مقالات اصلی (شرکت سازنده یا خانوادهٔ آن محصول) ادغام کرد.
معیارهایی برای سازمان‌های خاص ویرایش
از روش‌های جایگزین زیر برای بررسی سرشناسی سازمانها در شرایط خاص استفاده می‌شود. البته توجه شود که هیچ سازمانی ذاتاً دارای سرشناسی نیست مگر اینکه منابعی خارج از آن مجموعه در موردش صحبت کرده باشند. همچنین این معیارها یک روش اختیاری و جانشین برای بررسی سرشناسی هستند.
با توجه به موضوع فوق این معیارها عبارتند از:
- معیارهای جایگزین
- معیارهای اولیه سرشناسی برای سرشناسی سازمانها یا
- معیارهای عمومی سرشناسی
و البته با تطبیق این موارد با توجه به سیاست‌هایی مانند ویکی‌پدیا:ویکی‌پدیا چه چیزی نیست
موسسات غیر تجاری ویرایش
سازمانها معمولاً در صورتی سرشناس هستند که هر دو استاندارد زیر را داشته باشند:
- دامنه فعالیت آنها در مقیاس ملی یا بین‌المللی باشد
- سازمان پوشش قابل توجهی در چندین منبع معتبر و مستقل از سازمان دریافت کرده‌است.
مواردی که در این مورد باید توجه شود:
- سازمان‌های محلی که در سطح کشوری شناخته شده‌اند: بعضی از سازمانها که در محدوده‌های محلی فعال هستند به واسطه فعالیت‌هایشان در عرصه‌های ملی یا بین‌المللی شناخته شده می‌باشند. این سازمان‌های محلی به شرطی سرشناس هستند که بتوان با استفاده از منابع مستقل و معتبر سرشناسی آنها را ثابت کرد. اگر این سرشناسی را نتوان با استفاده از این موارد اثبات کرد می‌توان در مورد این سازمانها در صفحات مربوط به منطقه مربوط توضیح داد.
- مواردی که در یک سازمان باید مورد توجه قرار گیرد: قدمت سازمان- تعداد اعضاء- دست‌آوردها- معضلات و مشکلات مجموعه و سایر عواملی که به‌صورت مستقیم به مجموعه مربوط می‌شود و توسط منابع مستقل و معتبر نشر می‌باشد.
- توجه ویژه: به هر سازمانی نمی‌توان عنوان بین‌الملل یا ملی را اطلاق کرد. توضیح :یک سازمان با تعدادی عضو محدود ولو تعداد زیاد شعبه در چندین کشور نمی‌تواند مصداق این عنوان باشد. (مثلا یک سازمان با ۶۰ عضو در دنیا (مثلاً ۲۰ کشور) نمی‌تواند واجد عنوان بین‌المللی قرار گیرد ولو اینکه در این کشورها دارای بخش و زیر شاخه باشد.
موسسه‌های آموزش عالی و کتابخانه‌ها ویرایش
توجه ویژه: تبلیغات ویرایش
به عنوان یک سیاست رسمی در ویکی‌پدیا تبلیغات ممنوع است. تبلیغات باید با قدم‌های زیر، به ترتیب، حذف گردد:
- تمیزکاری برای حصول دیدگاه بی‌طرفانه
- حذف مابقی تبلیغات از متن مقاله
- حذف خود مقاله یا فهرست کردن آن در ویکی‌پدیا:نظرخواهی برای حذف در صورتی که محتوای دارای سرشناسی دیگری در مقاله باقی نمانده‌است. با این حال، اگر مقاله تنها شامل تبلیغات واضح است و هیچ محتوای قابل استفادهٔ دیگری ندارد، می‌توان آن را طبق ویکی‌پدیا:معیارهای حذف سریع نامزد کرد.
پانویس ویرایش
- ↑ منظور از این قسمت این است که منبع ثانویه به‌طور کامل به شرکت، مؤسسهٔ حقوقی، سازمان، تیم، گروه، دین یا محصول پرداخته باشد و موضوع مورد بحث در مقاله یک قسمت فرعی نباشد.
- ↑ بعضی از سازمانها با پرداخت هزینه، آگهی‌هایی در جهت بیان توانمندی‌های سازمان خود در بعضی منابع معتبر به چاپ می‌رسانند که این‌طور مقالات نمی‌تواند به عنوان منبعی برای سرشناسی محسوب شود.
- ↑ قرار گرفتن در «بهترین‌های»، «۱۰۰ تای عالی»، به هیچ وجه و فهرست‌های مشابه در سرشناسی لحاظ نمی‌شود، مگر این که فهرست خودش سرشناس باشد، مانند 'کتاب راهنمای میشلن و فرچون ۵۰۰. قرار گرفتن در یک فهرست سرشناس مانند هر منبع معتبر دیگری در نظر گرفته می‌شود، ولی مقاله را از این لازمهٔ طبیعی که شواهدی ارائه شوند که نشان دهند منابع مستقل در خصوص موضوع بحث می‌کنند معاف نمی‌کند.