ویکی‌پدیا:سنجش و ارزش
|
محتویات این صفحه هنوز جنبهٔ پیشنهادی دارد و با گذر زمان و نظردهی ویرایشگران دیگر، ممکن است رسمیت بیابد و به‌عنوان یک سیاست یا رهنمود مطرح گردد.
در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن آن تغییرات و نظرخواهی در مورد آنها استفاده کنید. |
 | این صفحه حاوی یک انشا است. این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا نیستند؛ چرا که به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند. |
 | این صفحه در یک نگاه: فعالیت در ویکی‌پدیا کاملاً اختیاری است و هر شخص می‌تواند با توجه به مقدار علاقه و دانش خود بر اساس سیاست‌ها و رهنمودها در گسترش آن مشارکت کند، هر یک از این کاربران سرمایه‌های دانشنامه هستند و وجود هر کدام از آنها ارزشمند است با رفتار، قضاوت و تعامل نادرست ویکی‌پدیا را از داشتن آنان محروم نکنیم و با سنجش عادلانه آنان را ارزشیابی کنیم. ویکی‌پدیا یک رای‌گیری نیست. |
این انشاء بعد از اتمام نوشتار و تکمیل بخش‌ها در صفحه بحث به نظرخواهی گذاشته می‌شود ...
نگاه سیاه و سفید یا خاکستری ویرایش
ژان-پل سارتر عقیده داشت: « کلمات تپانچه‌های پر هستند.»
هر کلمه‌ای دارای بار معنایی خاص خود است که اگر نسنجیده و بدون درک کافی از تاثیر آن بر شنونده بکار برده شود ممکن است مانند یک گلوله مرگبار بر ذهن و روان مخاطب اثر مخرب داشته باشد.
نظرخواهی رای‌گیری نیست ویرایش
برخی کاربران عادت دارند که در نظرخواهی‌ها حضور پیدا کنند و فقط نظر خود را در قالب یک رای بدون هیچ توضیحی ثبت نمایند!
آیا واقعا ویکی‌پدیا چنین چیزی می‌باشد که صحنه رقابت بین دو گروه باشد و سرانجام آن با برنده و بازنده مشخص شود!
رأی‌گیری اجتماع ویکی‌پدیا را با عدم برقراری بحث سازنده در تفرقه نگه می‌دارد، مشارکت‌کنندگان یک گروه را انتخاب می‌کنند و سعی می کنند با بالا بردن تعداد خودشان، نظر خود را درست یا نادرست به اجتماع تحمیل کنند. رسیدن به اجماع سازنده و شفاف نیاز به بیان یک نظر در شکلی به غیر از دو گزینه مشخص و در تضاد باهم دارد.
مشکلات و معایب نظرخواهی به روش موافق و مخالف ویرایش
نظرخواهی به روش دسته‌بندی ۳ گانه 
موافق، 
مخالف، 
ممتنع، معایب و ابهاماتی دارد:
یکی از آشکارترین معایب این نظرخواهی به حساب نیاوردن آرای ممتنع است که عملاً بدون ارزش است و در نتیجه تأثیرگذار نیست و مشخص نمی‌کند که کاربر مشارکت کننده چه معیاری دارد.
در روش امتیازی رای ممتنع وجود ندارد و نظرات تمام مشارکت کنندگان دارای ارزش می‌شود و سایرین نیز می‌توانند میزان مقبولیت موضوع بحث را نسبت به امتیازات بسنجند. علت رای ممتنع اغلب کاربران این است که بین دو راهی مخالف و موافق قرار می‌گیرند، چون کفه مزایای طرح مورد بحث یا معایب آن به یک میزان قرار می‌گیرد و کاربر را در اعمال رای مردد می‌کند، از طرفی هم نمی‌خواهد که در این بحث مشارکتی نداشته باشد پس به ناچار رای ممتنع را انتخاب می‌کند.
در روش امتیازی رای این گروه کاربران، تأثیر مستقیم و قابل قبول‌تری در جهت جمع‌بندی بهتر نظرخواهی خواهد داشت و مشارکت او بی‌نتیجه نخواهد بود.
راه‌حل چیست؟ ویرایش
امتیاز به جای رای! ویرایش
در بخشی از سیاست‌ها به وضوح آمده است:
- اجماع در عموم بحث‌ها و گفتگوها نباید بر اساس شمارش آرا حاصل شود بلکه باید از طریق جمع‌بندی نکاتی که توسط ویرایشگران مطرح شده به دست آید.
آیا واقعاً چنین است؟ مدیران چگونه به این جمع‌بندی که مقبولیت نسبی اجتماع را همراه داشته باشد، بهتر دست خواهند یافت؟
آیا اگر این واژه‌های درشت و یک‌کلام، در ۳ گروه: موافق ، مخالف ، ممتنع به گزینه‌های خردتر در قالب ۱۱ رده امتیازی با ارزش و معنای پیشنهادی تبدیل شود، نتیجه‌گیری دقیق‌تر و حساب شده‌تری نخواهند داشت و منظور « نکات مطرح شده توسط ویرایشگران » را بهتر در نمی‌یابند؟
تکریم و احترام کاربران ویرایش
توجه داشته باشید همه کاربران با توجه به گروه‌های متفاوت و بسته به علاقه، دانش و زمان فراغت خود در گسترش دانشنامه سهیم هستند، هیچ کاربری که داوطلبانه در دانشنامه وقت می‌گذارد و مشارکت می‌کند شایسته، واژه مخالف نیست! نظرات و انتقادات از وی در قالب امتیاز حتی اگر 
۱۰+
باشد بازتاب مثبت و سازنده‌تری دارند تا هیچ انگاشتن تمام تلاش‌های وی!
« همه کاربران علاقه‌مند به مشارکت در دانشنامه به نوعی محکوم به حبس ابد در جزیره ویکی‌پدیا هستند! با معیارهای نسنجیده و بعضاً ناعادلانه موجبات فرار آنان را از دریچه دلسردی و القای تبعیض موجب نشویم! »
امتیازدهی راه‌گشای بحث‌های ناموفق و بی‌نتیجه ویرایش
می‌توان به روش ارزشیابی و امتیاز دهی، سایر بحث‌های فرسایشی و سیاست‌های پیشنهادی را بدون دسته‌بندی به دو گروه موافق و مخالف که بیشتر اوقات بدون نتیجه مطلوب پایان می‌پذیرد به اجماعی قابل قبول رساند یا برای پیش‌نویس برخی سیاست‌ها و رهنمودها از این روش استفاده نمود.
باید بپذیریم که واژه‌های موافق یا مخالف در چنین بحث‌هایی حساسیت برانگیز هستند و به اختلافات دامن می‌زنند و اجماع را دور از دسترس قرار می‌دهند.
مزایای دیگر روش امتیازی ویرایش
- مثال ۱:
یک پیشنهاد، ایده و درخواستی مطرح می‌شود، این طرح دارای مزایای بسیار در جهت شفافیت رهنمودها و رفع برخی ابهامات در سیاست‌هاست ولی ایرادات و نقص‌هایی هم دارد، این نظرخواهی با هجوم مشارکت کنندگان موافق و مخالف و ممتنع در ۳ گروه با نظرات گوناگون روبرو می‌شود و در نهایت پس از مدتی با حاشیه رفتن بحث و فرسایشی آن شدن با نارضایتی عموم بدون نتیجه ناموفق جمع‌بندی یا رها می‌شود، حالا به فرض این نظرخواهی را در مدت زمان معین (مثلا برای سیاست‌ها و رهنمودها یک‌ماه در نظر بگیریم) و مشارکت کنندگان در قالب یک گروه دیدگاه خود را با ثبت امتیاز مورد نظر عنوان نمایند، در پایان اگر این نظرخواهی حداقل امتیاز 
۱۸+
را کسب نمود به عنوان یک سیاست بصورت موفق جمع‌بندی می‌شود و اگر حداقل امتیاز 
۱۵+
یا 
۱۶+
را کسب نمود می‌توان آن را بصورت پیش‌نویس جمع‌بندی کرد و در مرحله بعدی با توجه به نظرات و دغدغه‌های مشارکت کنندگان آن را بازنویسی نمود و برای نتیجه‌گیری نهایی به نظرخواهی گذاشت.
- مثال ۲:
در نظرخواهی‌های فعلی شاهد این هستیم که یک مشارکت کننده در ابتدا رای خود را بر اساس شناخت اولیه از موضوع بحث در یک گروه ثبت می‌کند، سپس در مدت برگزاری بحث بنا به پاسخ و توضیحات بعدی ایجادکننده نظرخواهی یا با توجه به آرا سایر کاربران تصمیم می‌گیرد رای خود را عوض کند، در چنین مواردی کاربر ضمن خط زدن رای قبلی خود و ویرایش مجدد در جهت توجیه آن، باید به گروه دیگر ملحق شده و مجددا رای خود را با توضیحاتی ثبت نماید، این جابجایی در صفحه منجر به حجیم‌تر شدن بحث و چند تکه شدن نظر مشارکت کنندگان و عدم انسجام بر دقیق‌تر شدن و نتیجه‌گیری بهتر سایرین خواهد شد. ولی در روش امتیازی فقط با تغییر عدد در امتیاز قبلی می‌توان نظر خود را اصلاح نمود و ویرایش‌های خود را بدون پرش ۳۶۰ درجه تغییر داد.
- مثال ۳:
ارزش امتیاز ویرایش
معنا و ارزش امتیازها می‌تواند بر این مبنا قرار گیرد:
۱۹+
۲۰+
ممتاز - جایگزین رای موافق
۱۸+
بسیار عالی - حداقل امتیاز برای مدیر شدن و ۱۸/۵ برای دیوانسالار شدن
۱۷+
عالی - حداقل امتیاز برای ویکی‌بان شدن و جمع‌بندی موفق بحث‌ها (میانگین ۱۷/۵ در صورت صلاحدید حداقل امتیاز برای تمدید یک هفته زمان دمش)
۱۶+
بسیار خوب - حداقل امتیاز برای اجماع در پیش نویس‌ها و بازنویسی برای نظرخواهی اصلی
۱۵+
خوب - ایده و طرح خوبی‌ست ولی دارای اشکالاتی می‌باشد. جایگزین رای ممتنع
۱۳+
۱۴+
متوسط - نظر مثبت و آگاهی کافی نسبت به این بحث ندارم ولی در صورت اجماع سایرین می‌تواند خوب باشد.
۱۱+
۱۲+
ضعیف - این نظرسنجی اشکالات زیادی دارد که ممکن است به صلاح دانشنامه نباشد ولی مخالف ۱۰۰٪ نیستم.
۱۰+
با سپاس از پیشنهاد دهنده نظرخواهی، اجرای آن را مناسب نمی‌دانم و تأیید نمی‌کنم. جایگزین رای مخالف
| فعالیت |        | |
|---|---|---|
| تولید محتوا | ||
| نگهبانی | ||
| اخلاق و رفتار | ||
| پاسخگویی | ||
| آشنایی با قوانین | ||
| سیاست محتوایی | ||
| خلاقیت و ایده | ||
| سایر مشارکت‌ها | ||
| نتیجه‌گیری | ||
| بایگانی | ||
| امتیاز |
| |
