پارک لاله

بوستان فرح
(تغییرمسیر از پارک فرح)

پارک لاله که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، پارک فرح نام داشت،[۱] از بوستان‌های بزرگ شهر تهران است. این پارک در سال ۱۳۴۵ به در خواست فرح پهلوی از محمدرضا پهلوی بنیان شد. پیش از آن یک منطقه نظامی بود که برای سوارکاری و رژه مورد استفاده ارتش قرار داشت و باغ جلالیه نامیده می‌شد. مساحت بوستان ۳۵ هکتار است.[۲] در این پارک گونه‌های متفاوت گیاهی موجود است که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: چنار، اقاقیا و کاج.[۳] پارک لاله یکی از پارک‌های زیبا، قدیمی و خاطره انگیز تهران است که در محدوده جغرافیایی منطقه ۶ شهرداری پایتخت واقع شده‌است[۴]

پارک لاله
پارک لاله در تابستان
Map
پارک لاله در زمستان

تاریخچه ویرایش

 
محمدرضا پهلوی در حال سان دیدن از سربازان ارتش شاهنشاهی در باغ جلالیه (۱۳۲۷)

اراضی پارک لاله از گذشته در اختیار ارتش بوده‌است. زمین مزبور معروف به میدان اسب دوانی جلالیه و برای رژه از آن استفاده می‌شد. ارتش اراضی مورد اشاره را در ازای مطالبات وزارت دارایی به آن وزارت خانه انتقال داد. وزارت آبادانی و مسکن وقت، مأموریت یافت که برای این منطقه، طرحی تهیه نماید. قسمت شمال پارک برای تأسیسات فرهنگی عمومی و قسمت جنوبی صرفاً برای پارک در نظر گرفته شد. طرح آن به وسیلهٔ طراح معروف فرانسوی «ژوفه» و سایر طراحان پارک سازی و همکاران ایرانی تهیه گردید. سایر عملیات اجرایی به عهده شهرداری گذاشته شد. عملیات اجرایی ساخت پارک از روز پنج شنبه ۲ مهر ۱۳۴۳ با حضور محمدرضا شاه و فرح آغاز شد.[۵] شهرداری عملیات اجرایی را طبق طرح ادامه داد تا سرانجام در سال ۱۳۴۵ پارک فرح تأسیس گردید.[۶] پس از انقلاب، در بهمن ۱۳۵۷ نام این پارک ابتدا به پارک خسرو گلسرخی و سپس به بوستان لاله تغییر یافت.

ساختمان اولین کتابخانه کودک در ایران توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در بخشی از اراضی بوستان فرح ساخته‌شد.[۷][۸]

موقعیت جغرافیایی ویرایش

این بوستان در محدوده منطقه ۶ شهرداری تهران و در محله امیرآباد واقع شده‌است.

این بوستان از شمال به خیابان فاطمی، از جنوب به بلوار کشاورز، از غرب به خیابان کارگر شمالی (خیابان امیرآباد) و از شرق به خیابان حجاب محدود می‌شود. در همسایگی این بوستان، مرکز خرید لاله، موزه هنرهای معاصر، موزه فرش ایران و هتل لاله یا " هتل اینترکنتیننتال " (سابق) واقع شده‌است.[۲]

امکانات و فضاها ویرایش

 
نمای موزه هنرهای معاصر تهران از بالا در نخستین سال‌های گشایش موزه در گوشهٔ غربی بوستان فرح.

بخش جنوب شرقی این پارک به شیوه پارک‌های ژاپنی طراحی شده و دارای آب‌نما و جویبارهای مارپیچ است. در خیابان‌های شمالی پارک محوطه میزهای شطرنج و پینگ پونگ جای داده شده‌است و به شدت پدیده خیز است. زمین‌های ورزشی پارک شامل زمین‌های بسکتبال و والیبال نیز در بخش شمالی جای گرفته‌است. در این پارک همچنین یک مرکز تئاتر عروسکی، یک کتابخانه زیر پوشش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و یک مسجد دایر می‌باشد. مجسمه‌ها و تندیس‌های گوناگونی نیز در این پارک وجود دارد که نامدارترین آن‌ها تندیس خیام و تندیس ابوریحان بیرونی است.[۳]

تندیس خیام از آثار ابوالحسن صدیقی است که در سال ۱۳۵۱ و در کشور ایتالیا (به سفارش انجمن آثار ملی) ساخته شده‌است. این تندیس پس از جابجایی به ایران به این پارک منتقل شد و در بازدید همگانی قرار گرفت و پس از آن چندین بار به دستان فریدون صدیقی (فرزند آفریننده اثر) بازسازی شد.[۹]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. «انقلاب نام کدام خیابان‌ها را عوض کرد؟». خبرگزاری ایسنا. ۱۶ بهمن ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۶ بهمن ۱۳۹۲.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ یوسفی، ۱۳۷۶
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ پورتال شهرداری تهران، ۱۳۸۷
  4. «معرفی پارک لاله در مرکز تهران تهران». بانک جامع اطلاعات گردشگری تهران. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۱۸.
  5. «عملیات ساختمانی پارک فرح آغاز شد». روزنامه اطلاعات شماره ۱۱۴۹۷. مؤسسه اطلاعات. ۴ مهر ۱۳۴۳.
  6. به نقل از تابلوی تاریخچه پارک لاله نصب شده در ورودی پارک لاله.
  7. گفتگو با لیلی امیرارجمند، نخستین مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، بی‌بی‌سی فارسی
  8. کانون پرورش فکری؛ پنجاه سالگی یک نهاد متفاوت، دویچه وله فارسی
  9. گودرزی، ۱۳۸۶

منابع ویرایش