پرنسس تایپینگ (تولد: ۶۶۵ - مرگ: ۲ اوت ۷۱۳ میلادی) یک پرنسس سلطنتی از سلسله تانگ و سلسله ژو بود و آخرین فرزند امپراتور گائوزونگ از همسر دومش امپراتریس وو زتیان بود. او در دوران سلطنت مادرش و برادران بزرگترش امپراتوران ژونگ زونگ و رویزونگ (هر دو به طور تکرار شدنی دو بار سلطنت کردند) بسیار قدرتمند بود، به ویژه به طور عمده در دوره دوم سلطنت رویزونگ، که سه سال تا زمان مرگ خودش، او قدرت واقعی پشت تاج و تخت بود.

پرنسس تایپینگ
زاده۶۶۵
درگذشته۲ اوت ۷۱۳ (۴۸ سال)
همسر(ان)Xue Shao
Wu Youji, Prince Zhongjian of Ding
فرزند(ان)Xue Chongxun
Xue Chongjian
Lady Wanquan
Wu Chongmin
Wu Chongxing
Lady Wu
Lady Yonghe (possibly)
خاندانخاندان لی
پدرامپراتور گائوزونگ
مادرامپراتریس وو زتیان

او به عنوان یک پرنسس، در دوران سلطنت مادر و برادرانش نقش داشت، او به طور منحصر به فرد و ویژه در سرنگونی مادر خود امپراتریس وو و بازگشت برادرش امپراتور ژونگ زونگ (۷۰۵) و سرنگونی همسر او امپراتریس بیوه وی و باز گرداندن برادرش امپراتور رویزونگ (۷۱۰) نقش داشت و همچنین بعد از بازگشته سلطنت امپراتور رویزونگ، به طور عمده و آشکارا نقشی اساسی و تعیین کننده در اداره کل امپراتوری داشت، و او درگیر تمامی مسائل، مشکلات و تحولات سیاسی بود.

سرانجام، رقابتی تلخ و خونین بر سر قدرت بین او و برادرزاده اش، لی لانگجی، ولیعهد امپراتور رویزونگ، بوجود آمد و پس از آنکه امپراطور رویزونگ در سال ۷۱۲ سلطنت را به لی لانگجی (به عنوان امپراتور شوان زونگ) واگذار کرد، درگیری ها به طور جدی به اوج خط مقدم سیاسی رسید و در سال ۷۱۳، امپراتور شوان زونگ، طبق سوابق تاریخی، با اعتقاد به اینکه قصد سرنگونی او را دارد و با آگاهی از جناح بزرگ او که شامل بیشتر صدراعظم ها، ژنرال‌ها و مقامات عالیرتبه بود، ابتدا اقدام کرد، تعداد زیادی از متحدان اساسی او را اعدام کرد و او را در یک کودتا شکست داده و بعد از سه روز مجبور به خودکشی کرد.  

در زمان سلطنت امپراتور گائوزونگ تحت نیابت امپراتریس وو ویرایش

پرنسس تایپینگ در زمان سلطنت پدرش امپراتور گائوزونگ در سال ۶۶۵ میلادی به دنیا آمد در آن زمان مادر وی امپراتریس وو تمامی قدرت های واقعی و حق اختیاری حکومت را در دست داشت و با امپراتور حکومت می کرد و در آن زمان او موردعلاقه پدر و مادر خود بود و به خوبی تحت استادان عالی اموزش می دید و حتی در آن زمان در رزمندگی نیز استاد شده بود و در زمان بزرگسالی در سن ۱۶ سالگی به دستور مادرش به عنوان راهبه معبد تائوئیسیم تبدیل شد اما در سال ۶۸۳ قبل از مرگ پدرش او به دستور وو از معبد خارج شد و دوباره به کاخ باز گذشت.

در زمان نخست سلطنت امپراتورها ژونگ زونگ و رویزونگ تحت نیابت امپراتریس بیوه وو ویرایش

در سال ۶۸۳ میلادی، پرنسس تایپینگ با به سلطنت رسیدن برادرانش ژونگ زونگ و رویزونگ قدرت زیادی گرفت، هر چند مادرش امپراتریس بیوه وو قدرت های واقعی را در دست گرفت بود و قدرت مطلق امپراتوران را کاملاً تحت‌الشعاع قرار داد بود وو زتیان در سال ۶۹۰ میلادی خود را "امپراتور" نامید و سلسله تانگ را از بین برد و سلسله ژو خود را بنیانگذاری کرد و خود به طور مستقل و یگانه حکومت کرد.

در زمان سلطنت وو زتیان ویرایش

پرنسس تایپینگ در زمان سلطنت مادرش به عنوان مشاوره اصلی او تبدیل شد و بسیار زیاد قدرتمند شد و در امور ایالتی دخالت زیادی می کرد در سال ۷۰۵ میلادی وو زتیان با کودتایی که از طرف مقامات دادگاه و ژنرال های دربار انجام شد بود و در این کودتا بانو شانگون دبیر وو زتیان و معشوقه ژونگ زونگ و خود پرنسس تایپینگ شرکت کرد بودند برکنار شد و بعد از ان دوباره ژونگ زونگ برای بار دوم به سلطنت رسیدن و دوباره دودمان تانگ شروع شد،

در زمان سلطنت دوم امپراتور ژونگ زونگ تحت سایه امپراتریس وی ویرایش

بعد از ان پرنسس تانپینگ به عنوان یکی از زنان قدرتمند دربار و دادگاه امپراتوری همراه با امپراتریس وی شناخته می شد هر چند قدرت او توسط امپراتریس وی به عنوان یک رقیب شناخته می شد و به همین خاطر محدود بود زیرا که امپراتریس وی حق قدرت اصلی را در امپراتوری در دست داشت و به نام امپراتور ژونگ زونگ حکمرانی می کرد و در این زمان همراه با دخترش پرنسس انل از زنان قدرتمند و بسیار فاسد دربار بودند.

در زمان سلطنت امپراتور شانگ تحت نیابت امپراتریس بیوه وی ویرایش

در سال ۷۱۰ میلادی امپراتور ژونگ زونگ ناگهان درگذشت که به اعتقاد مورخان توسط امپراتریس وی و دخترش پرنسس انل مسموم شد و مرگ امپراتور ژونگ زونگ رسماً اعلام نشد زیرا که امپراتریس وی می خواست قدرت را در دست بگیرد و مانند وو زتیان مادر امپراتور ژونگ زونگ امپراتریس فرمانروا شود و سلسله خود را داشت باشد و پرنسس انل هم می توانست پرنسس ولیعهد شود و بعد از مرگ مادرش به عنوان امپراتریس فرمانروا بر تخت بنشیند و حکومت کند به همین خاطر و چرا که مرگ امپراتور خیلی مشکوک و ناگهانی بود مخصوصا زمانی که او در اوج سلامتی خود بود ناگهان درگذشت و چرا که امپراتریس وی هم از همان اول همراه دخترش پرنسس انل آرزوی امپراتور شدن را داشتن به اعتقاد مورخان او و دخترش امپراتور را مسموم کرد بودند تا بتوانند امپراتور و وارث یک سلسله جدید (غیر از سلسله تانگ) شوند در همان ماه امپراتریس بیوه وی به عنوان تنها نایب السلطنه و امپراتریس بیوه قدرتمند برای امپراتور شانگ و دودمان تانگ تبدیل شد و پرنسس انل به عنوان قدرت پشت نایب السلطنه تبدیل شد و در این دوره امپراتور شانگ هیچ حق و قدرتی نداشت و در این زمان حبس خانگی شد بود در همان ماه چند تن از مقامات به امپراتریس وی پیشنهاد کردن که قدرت را هر چه سریع تر در دست بگیرد و مثل وو زتیان امپراتور شود و پرنسس انل را وارث تاج و تخت خودش کند بعد از گفتگوه مقامات با امپراتریس وی و پرنسس انل، چند تن از مقامات سطح متوسط به پرنسس تایپینگ گذارش دادن که امپراتریس بیوه وی و پرنسس انل می خواهند تخت را غضب کنند و سلسله تانگ را برای دومین و آخرین بار نابود کنند، بعد از خبر رسیدن به پرنسس تایپینگ در کمتر از یک ماه یک کودتا به رهبری او و چند تن از مقامات بالا و متوسط در کاخ انجام شد که منجر به برکناری امپراتور شانگ و مرگ امپراتریس بیوه وی و پرنسس انل شد و دوباره برای بار دوم امپراتور رویزونگ به سلطنت بازگذشت،

در زمان سلطنت دوم امپراتور رویزونگ و در دست گرفتن دولت به نام امپراتور ویرایش

پرنسس تایپینگ در زمان سلطنت برادرش رویزونگ برعکس برادرش ژونگ زونگ به چهره ای بسیار قدرتمند، غالب و تاثیرگذار تبدیل شده بود و مورد احترام تمامی مقامات و ژنرال ها و مخصوصا شخص امپراتور بود حتی زمانی که امپراتور ریاست جلسات امپراتوری را عهده دار بود او همانند یک امپراتریس بسیار قدرتمند در پشت سر امپراتور می نشست و امور ایالتی را شدیداً تحت تاثیر قرار می داد در این زمان او به مسائل سیاسی اهمیت زیادی می داد برعکس شخص امپراتور رویزونگ که از امور حکومتی بیزار بود و از آن فاصله می گرفت و این گونه مسائل را غالبا به طور علنی به پرنسس تایپینگ و پسرش لی لایجی می داد به ویژه پرنسس تایپینگ که از قدرت و نفوذی غالب در دادگاه امپراتوری برخوردار بود، امور دولت را از طریق حزب های خود و شخص امپراتور اداره می کرد، در این زمان درگیری شدیدی بین پرنسس تایپینگ و برادر زاده اش پیش آمده بود در سال ۷۱۲ میلادی امپراتور رویزونگ از حکومت خسته شد و خواستار کنارگیری بود هر چند پرنسس تایپینگ به او پیشنهاد کرد که بیشتر قدرت را به عنوان امپراتور بازنشسته در دست بگیرد و همچنان حکومت کند و در این زمان امپراتور رویزونگ فرمانی بسیار قوی تر از پسرش امپراتور شوانگ زونگ داشت.

در زمان سلطنت امپراتور شوان زونگ و جنگ قدرت با امپراتور ویرایش

در سال ۷۱۲ میلادی امپراتور رویزونگ از حکومت کنار گیری کرد اما همچنان قدرت امپراتوری را در دست داشت و حکومت می کرد و پرنسس تایپینگ همچنان از طریق، امپراتور رویزونگ بر اداره امور ایالتی بسیار زیاد تاثیرگذار بود و بیشتر مقامات دولتی، ژنرال های عالیرتبه و صدراعظم ها همدستان او بودند (از هفت صدراعظم رسمی، ۵ تن از آنان و از هشت صدراعظم دفاکتو ۷ تن از آنان افراد پرنسس تایپینگ بودند) پرنسس تایپینگ که همچنان بیشتر حکومت را تحت کنترل خود داشت و همچنان امور ایالتی را اداره می کرد در این زمان امپراتور شوان زونگ فرمان کشتار متحدان پرنسس تایپینگ را صادر کرد اما این فرمان از طرف امپراتور رویزونگ رد شد و آنان از مرگ نجات پیدا کردند اما زمانی که امپراتور رویزونگ بیمار شد امپراتور شوان زونگ گفت "پرنسس تایپینگ پدر من را مسموم کرد تا بتواند قدرت او را به نام خود بگیرد و مرا نابود کند تا بتواند خود امپراتور شود" بعد از آن پرنسس تایپینگ که این حرف را شنید چرا که مدت ها بود می خواست از شرح شوان زونگ خلاص شود بر زده او با حمایت همکارانش کودتایی انجام داد تا او را کنار بزند و قدرت را به تنهایی در دست بگیرد اما این نقشه فاش شد و همزمان با کودتای پرنسس تایپینگ امپراتور شوان زونگ هم کودتایی از قبل برنامه ریزی کرده بود که در آن پرنسس تایپینگ شکست خورد و در آخر او را وادار به خودکشی کرد و بعد از ان امپراتور رویزونگ را مجبور کرد که حق ازادانی کامل دولت و تمام قدرت های امپراتوری را به او تحویل دهد.

منابع ویرایش