پرواز شماره ۱۱۱ سوئیس‌ایر

پرواز شمارهٔ ۱۱۱ سوئیس‌ایر (به انگلیسی: Swissair Flight 111) یک پرواز بین‌المللی برنامه‌ریزی‌شدهٔ مسافری بود که از فرودگاه بین‌المللی جان اف کندی در نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا به فرودگاه بین‌المللی ژنو در ژنو، سوئیس پرواز می‌کرد. این پرواز با دلتا ایرلاینز قرارداد نماد مشترک داشت.[۲] در ۲ سپتامبر ۱۹۹۸ میلادی، هواپیمای مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۱۱ با شمارهٔ دم HB-IWF در اقیانوس اطلس در جنوب غربی فرودگاه بین‌المللی هلفکس استانفیلد در ورودی خلیج مارگارتس در نوا اسکوشیا سقوط کرد. محل سقوط ۸ کیلومتر از ساحل فاصله داشت. همهٔ ۲۲۹ مسافر و خدمهٔ این هواپیما کشته شدند که این حادثه، مرگبارترین حادثهٔ مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۱۱ در تاریخ هوانوردی است.[۳]همچنین همسر تاجر لیلا سودآور دیبا،محمود دیبا از ایران در این سانحه جان باخت.

پرواز شماره ۱۱۱ سوئیس‌ایر
هواپیمای HB-IWF، در ژوئیهٔ ۱۹۹۸، دو ماه پیش از حادثه
حادثه
تاریخ۲ سپتامبر ۱۹۹۸
علتاختلال برقی منجر به آتش‌سوزی در حین پرواز، باعث از دست دادن کنترل هواپیما شد.[۱]
محل حادثهاقیانوس اطلس، نزدیک سنت مارگارتس، کانادا
۴۴°۲۴′۳۳″ شمالی ۶۳°۵۸′۲۵″ غربی / ۴۴٫۴۰۹۱۷°شمالی ۶۳٫۹۷۳۶۱°غربی / 44.40917; -63.97361
هواپیما
نوعمک‌دانل داگلاس ام‌دی-۱۱
نام هواپیماکانتون وو
شرکت هواپیماییسوئیس‌ایر
شماره پرواز یاتاSR111
شماره پرواز ایکائوSWR111
شناسه تماسSWISSAIR 111
شماره دمHB-IWF
مبدا پروازفرودگاه بین‌المللی جان اف کندی
نیویورک، نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا
مقصدفرودگاه بین‌المللی ژنو
ژنو، سوئیس
سرنشینان۲۲۹
مسافرین۲۱۵
خدمه۱۴
کشته‌شدگان۲۲۹
بازماندگان۰

برنامهٔ جستجو و نجات، عملیات بازیابی، و بررسی توسط دولت کانادا بیش از چهار سال طول کشید و ۵۷ میلیون دلار کانادا هزینه داشت.[۴] تحقیقات انجام‌شده توسط هیئت ایمنی حمل و نقل کانادا (TSB) به این نتیجه رسید که مواد قابل اشتعال به کار رفته در ساختار هواپیما باعث آتش‌سوزی شده و در پی آن، کنترل هواپیما از دست خدمه خارج شده و منجر به سقوط هواپیما شد. چندین توصیه گسترده ارائه شد که در استانداردهای جدید اداره هوانوردی فدرال گنجانده شده‌است.[۱]

پرواز شمارهٔ ۱۱۱ سوئیس‌ایر به دلیل محبوبیتش در بین مقامات سازمان ملل متحد که بین دو مرکز بزرگ سازمان سفر می‌کردند، به «شاتل سازمان ملل» معروف بود. در این پرواز مدیران تجاری، دانشمندان و محققان نیز حضور داشتند.[۵]

قربانیان ویرایش

۱۳۲ آمریکایی (شامل یک مهماندار دلتا ایرلاینز و یک مهماندار یونایتد ایرلاینز)، ۴۱ سوئیسی (شامل ۱۳ خدمه)، ۳۰ فرانسوی، ۳ انگلیسی، ۳ کانادایی، ۳ ایتالیایی، ۲ یونانی، ۲ لبنانی، هر کدام یک نفر از افغانستان، چین، آلمان، هند، ایران، روسیه، عربستان سعودی، اسپانیا، سنت کیتس و نویس، مکزیک، سوئد، و یوگسلاوی و چهار مسافر دیگر در این پرواز حضور داشتند.[۶][۷]

جاناتان مان، رئیس سابق برنامهٔ ایدز سازمان بهداشت جهانی و همسرش، ماری لو کلمنتس-مان، محقق ایدز، در این پرواز کشته شدند.

هواپیما و خدمه ویرایش

این هواپیما، یک مک‌دانل داگلاس ام‌دی-۱۱ هفت ساله، با شمارهٔ سریال ۴۸۴۴۸ و شمارهٔ دوم HB-IWF، در سال ۱۹۹۱ تولید شد،[۸] و سوئیس‌ایر تنها اپراتور آن بود. این هواپیما به افتخار کانتون وو سوئیس به همین نام ملقب شده بود. کابین دارای ۲۴۱ صندلی بود. صندلی‌های کلاس درجهٔ یک و کلاس بیزینس به سیستم‌های سرگرمی در پرواز (IFE) از فناوری‌های پرواز تعاملی مجهز شده‌بودند.[۹] این هواپیما با سه موتور پرت اند ویتنی پی‌دابلیو۴۰۰۰ کار می‌کرد و تا قبل از سقوط، بیش از ۳۶٫۰۰۰ ساعت پرواز داشت.[۱]

سیستم سرگرمی حین پرواز اولین سیستم‌های از این نوع بود که در این هواپیما تجهیز شده‌بود. این به مسافران درجهٔ یک و بیزینس اجازه می‌داد که وب‌گردی کنند، فیلم‌ها و بازی‌هایی را انتخاب کنند و قمار کنند. این سیستم یک سال قبل از حادثه، بین ۲۱ اوت تا ۹ سپتامبر ۱۹۹۷، در کلاس تجاری نصب شد. به دلیل تأخیر در تحویل، پنج ماه بعد در کلاس درجهٔ یک نصب شد.[۱]

کاپیتان این هواپیما، اورس زیمرمان ۵۰ ساله بود. در زمان حادثه، او تقریباً ۱۰٫۸۰۰ ساعت پرواز داشت که ۹۰۰ ساعت آن با هواپیمای ام‌دی-۱۱ بود. او معلم خلبان ام‌دی-۱۱ نیز بود. او قبل از آغاز کارش با سوئیس‌ایر، از سال ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰، خلبان جنگنده در نیروی هوایی سوئیس بود.[۱]

خلبان دوم، استفان لوو ۳۶ ساله، تقریباً ۴٫۸۰۰ ساعت پرواز داشت که ۲۳۰ ساعت آن در ام‌دی-۱۱ بود. او مربی ام‌دی-۸۰ و ای۳۲۰ بود. او از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۰، خلبان نیروی هوایی سوئیس بود.[۱] همهٔ مهمانداران پرواز ۱۱۱ سوئیس‌ایر نیز واجد شرایط، دارای گواهینامه، و مطابق با مقررات سازمان‌های هوانوردی مشترک سوئیس بودند.[۱]

جستارهای وابسته ویرایش

یادداشت‌ها ویرایش

  1. شامل ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ کانادا-مراکش
  2. شامل ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ بریتانیا-فرانسه
  3. شامل:
    • ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ اسرائیل-سوئیس؛
    • ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ هلند-سوئیس؛
    • ۲ مسافر با تابعیت دوگانهٔ بریتانیا-سوئیس
  4. شامل:
    • ۲ مسافر با تابعیت دوگانهٔ فرانسه-ایالات متحدهٔ آمریکا؛
    • ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ یونان-ایالات متحدهٔ آمریکا؛
    • ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ ایران-ایالات متحدهٔ آمریکا؛
    • ۱ مسافر با تابعیت دوگانهٔ سوئیس-ایالات متحدهٔ آمریکا؛
    • ۲ مسافر با تابعیت دوگانهٔ بریتانیا-ایالات متحدهٔ آمریکا

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ "Aviation Investigation Report, In-Flight Fire Leading to Collision with Water, Swissair Transport Limited McDonnell Douglas MD-11 HB-IWF Peggy's Cove, Nova Scotia 5 nm SW 2 September 1998" (PDF). Transportation Safety Board of Canada. 27 March 2003. A98H0003. Archived (PDF) from the original on 17 October 2013. Retrieved 16 January 2016.
  2. Pearlstein, Steven (3 September 1998). "SWISSAIR JET CRASHES OFF NOVA SCOTIA". The Washington Post. Retrieved 18 June 2019.
  3. "ASN Aviation Safety Database". Flight Safety Foundation. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 16 May 2016.
  4. "Nova: Crash of Flight 111". PBS.org. Archived from the original on 12 September 2006. Retrieved 5 August 2006.
  5. Stoller, Gary (16 February 2003). "Doomed plane's gaming system exposes holes in FAA oversight". یواس‌ای تودی. Archived from the original on 11 July 2012. Retrieved 15 September 2017.
  6. "From Europe and New York, grieving families head to crash site". CNN.com. 4 September 1998. Archived from the original on 12 November 2007. Retrieved 21 October 2007.
  7. "Names of Swissair crash victims". CNN. 7 September 1998. Archived from the original on 25 December 2004. Retrieved 24 November 2006.
  8. "HB-IWF Swissair McDonnell Douglas MD-11". www.planespotters.net (به انگلیسی). Retrieved 21 October 2018.
  9. "Did Game System Doom Flight 111?". Wired. Reuters. 30 October 1998.