پری صابری

کارگردان تئاتر، نمایشنامه‌نویس و مترجم ایرانی

پری صابری (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۱۱[۱][۲] در کرمان) کارگردان تئاتر، نمایش‌نامه‌نویس و نویسنده رمان است.

پری صابری
پری صابری
زادهٔ۱ فروردین ۱۳۱۱ ‏(۹۱ سال)
کرمان
ملیتایرانی
آثارنمایش‌های هفت شهر عشق، شمس پرنده و …
فرزندانمریم شیرین لو و تیمور شیرین لو

زندگی ویرایش

وی گروه تئاتر پازارگاد را ایجاد کرد و تالار مولوی را در تهران تأسیس نمود.[۳] صابری نشان لژیون دونور فرانسه را در سال ۲۰۰۴ دریافت کرد.[۴]

پری صابری پس از پایان دورهٔ متوسطه برای ادامهٔ تحصیل در رشته سینما و تئاتر به پاریس رفت. در دوران دانشجویی فیلم کوتاهی دربارهٔ یکی از رباعیات خیام ساخت که به عنوان بهترین فیلم دانشجویی ۱۹۵۴ در فرانسه برگزیده شد. پس از آن، در سال‌های ۱۹۵۵–۸ در مکتب تانیا بالاشوا تئاتر آموخت و پس از مدتی که برای مطالعه در اسپانیا به سر بُرد در ۱۳۲۴ به ایران بازگشت.[۳]

صابری در بازگشت به ایران گروه تئاتر پازارگاد را ایجاد کرد. همچنین در سال‌های ۱۳۴۷–۵۷ مدیر فعالیت‌های فوق برنامه دانشگاه تهران بود و تالار مولوی را در تهران تأسیس کرد.[۳] او نمایشنامه کرگدن اوژن یونسکو را دو مرتبه (پس از ترجمه جلال آل احمد) به پارسی ترجمه کرد[۵] و حمید سمندریان در ۱۳۵۰ آن را در دانشگاه تهران بر صحنه برد.[۶] این نمایشنامه را بعدها احمد کامیابی مسک با نام «کرگدن‌ها» ترجمه و چاپ کرد.[۷][۸]

او پس از انقلاب ۱۳۵۷ به خارج از ایران رفت. در این سال‌ها نمایشنامه «من از کجا، عشق از کجا» را دربارهٔ زندگی فروغ فرخزاد نوشت و در ۱۹۸۱ در لس‌آنجلس اجرا کرد که بسیار موفق بود. سپس آن را به انگلیسی در جشنواره هنری بازی‌های المپیک اجرا کرد که همچنان با استقبال مواجه شد. سپس تصمیم به بازگشت به ایران گرفت.[۳]

در ایران ابتدا با برخوردهای خوبی مواجه نشد اما کم‌کم فعالیت تئاتری خویش را از سر گرفت و نمایش‌های «من به باغ عرفان» دربارهٔ زندگی سهراب سپهری و «هفت شهر عشق» را با الهام از عطار نیشابوری به صحنه برد. در پی این موفقیت‌ها، آثار دیگری را نوشته و کارگردانی کرد که به گفته خودش نمایش «شمس پرنده» دربارهٔ مولوی از بهترین کارهایش است.[۳]

«شمسِ پرنده» و «اسطورهٔ سیاوش» دو نمایشی است که پری صابری در تالار یونسکوی پاریس به روی صحنه برد.[۹] نشان شوالیهٔ کشور فرانسه به پری صابری داده شده‌است.[۱۰][۲]

نمایش‌ها ویرایش

نمایش‌های پری صابری:[۳][۱۱]

  • نویسندگی و کارگردانی «من از کجا، عشق از کجا» دربارهٔ زندگی فروغ فرخزاد
  • نویسندگی و کارگردانی «من به باغ عرفان» دربارهٔ زندگی سهراب سپهری، تالار وحدت ۱۳۶۷
  • نویسندگی و کارگردانی «هفت شهر عشق» با الهام از عطار نیشابوری، ایوان عطار کاخ سعدآباد، تابستان ۱۳۷۴
  • بیژن و منیژه، ایوان عطار کاخ سعدآباد، تابستان ۱۳۷۶
  • رستم و سهراب، تالار وحدت، تابستان ۱۳۷۸
  • نویسندگی و کارگردانی «شمس پرنده» دربارهٔ دیدار شمس تبریزی و مولوی، تالار وحدت، تابستان ۱۳۷۹ و پاییز ۱۳۸۶
  • کارگردانی «شمس پرنده» کاخ سعدآباد (ایوان عطار)، تابستان ۱۳۹۵
  • کارگردانی «در اندرون من خسته»
  • ۲ قصه برای فیلم «لیلا در نصف جهان»
  • «مرغ سحر»
  • کارگردانی «آنتیگونه»، کلوسئو (۲۰۰۰) رم، و تالار وحدت زمستان ۱۳۷۹
  • نویسندگی و کارگردانی «رند خلوت نشین» دربارهٔ حافظ، تالار وحدت، زمستان ۱۳۸۰
  • یوسف و زلیخا، تالار وحدت، زمستان ۱۳۸۱
  • سوگ سیاوش، تئاترشهر، زمستان ۱۳۸۳
  • من از کجا عشق از کجا، دربارهٔ زندگی فروغ فرخزاد، تئاتر شهر، تابستان ۱۳۸۴
  • لیلی و مجنون، تالار وحدت، تابستان ۱۳۸۵
  • هفت خان رستم، تالار وحدت، تابستان ۱۳۸۸
  • رستم و اسفندیار، تئاترشهر، پاییز ۱۳۸۹
  • نمایش باغ دلگشا (برگرفته از زندگی، احوالات و شعر و شاعری سعدی) تالار وحدت تابستان ۱۳۹۳[۱۲]

جایزه‌ها و افتخارات ویرایش

برخی از جایزه‌ها و افتخارات پری صابری:[۱۱]

  • نشان ابن سینا (یونسکو) ۲۰۰۴–۱۳۸۳
  • نشان شوالیه فرانسه ۱۳۸۳–۲۰۰۴
  • لوح سپاس هفدهمین جشنواره بین‌المللی فجر
  • تندیس و لوح سپاس هجدهمین، نوزدهمین، بیستمین، بیست و یکمین، و بیست و سومین جشنواره بین‌المللی فجر

پانویس ویرایش

  1. «اول فروردین؛ تولد خالق"رند خلوت‌نشین"». خبرگزاری مهر. ۲۰۱۲-۰۳-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۵.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ««اولین شوالیهٔ زن ایرانی» پری صابری نشان شوالیهٔ ادب و هنر فرانسه را دریافت می‌کند». خبرگزاری دانشجویان ایران- ایسنا. ۲۰ شهریور ۱۳۸۳.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ فرخ‌زاد، پوران (۱۳۸۱کارنمای زنان کارای ایران (از دیروز تا امروز)، تهران: نشر قطره، شابک ۹۶۴-۳۴۱-۱۱۶-۸
  4. «Saberi Awarded French Medal». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۰۴.
  5. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
  6. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژانویه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
  7. OpenLibrary.org. «Kargadanha by Eugène Ionesco | Open Library». Open Library. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۲۵.
  8. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴.
  9. شاهرخ گلستان. «'شمس پرنده' و 'اسطورهٔ سیاوش' به روایت پری صابری». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۰۴.
  10. «پری صابری نشان عالی هنر و ادب کشور فرانسه را دریافت می‌کند». رادیو فردا. ۲۰ شهریور ۱۳۸۳.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ برگرفته از بروشور نمایش رستم و اسفندیار
  12. iranconcert (۲۸ تیر ۱۳۹۳). «نمایش باغ دلگشا (برگرفته از زندگی، احوالات و شعر و شاعری سعدی به روایت پری صابری)». iranconcert.

منابع ویرایش