اقدام‌پژوهشی

(تغییرمسیر از پژوهش کنشی)

پژوهش کنشی (انگلیسی: Action research) روش‌شناسی علوم اجتماعی است که اقدام‌های اجتماعی برخاسته از یادگیری کنشی را در عرصهٔ پژوهش‌های اجتماعی صورت‌بندی می‌کند و از مشارکت گروهی از متخصصان و پژوهشگران و اعضای سازمان‌ها و جامعه‌هایی، که به دنبال ارتقای موقعیت خود هستند، بهره می‌برد.[۱]

اقدام پژوهی یک فلسفه و روش تحقیق است که عموماً در علوم اجتماعی کاربرد دارد. این ماده به دنبال تغییر تحول از طریق فرایند همزمان اقدام و انجام تحقیقات است که با تأمل انتقادی به هم پیوند خورده‌اند. کورت لوین، استاد وقت MIT، برای اولین بار اصطلاح «اقدام پژوهی» را در سال ۱۹۴۴ ابداع کرد. وی در مقاله ۱۹۴۶ خود با عنوان «اقدام پژوهی و مشکلات اقلیت»، اقدام پژوهی را «تحقیق مقایسه ای در مورد شرایط و تأثیرات اشکال مختلف اجتماعی» توصیف کرد. اقدام و تحقیق منتهی به کنش اجتماعی که از مارپیچی از مراحل استفاده می‌شود، که هر یک از آنها از یک دایره برنامه‌ریزی، اقدام و حقیقت یابی در مورد نتیجه عمل تشکیل شده‌است.

فرایند ویرایش

اقدام پژوهی یک فرایند تحقیق تعاملی است که اقدامات حل مسئله را که در یک زمینه مشارکتی با تجزیه و تحلیل یا تحقیق مشترک مبتنی بر داده اجرا می‌شود، متعادل می‌کند تا علل اساسی را قادر سازد که پیش‌بینی‌های آینده در مورد تغییرات شخصی و سازمانی را امکان‌پذیر می‌کند.[۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹]

پس از شش دهه توسعه تحقیقات پژوهشی، روشهای زیادی تکامل یافته‌است که تعادل را تنظیم می‌کند تا بیشتر بر اقدامات انجام شده یا بیشتر بر روی تحقیق حاصل از درک بازتابی اقدامات متمرکز شود. این تنش بین وجود دارد

  1. کسانی که بیشتر توسط دستور کار محقق یا توسط شرکت کنندگان هدایت می‌شوند.
  2. کسانی که در درجه اول با دستیابی به هدف ابزاری یا با هدف تحول شخصی، سازمانی یا اجتماعی انگیزه می‌گیرند.
  3. تحقیق اول، دوم و سوم شخص، یعنی تحقیق من دربارهٔ عملکرد خودم، هدف اصلی آن تغییرات شخصی است. تحقیقات ما در مورد گروه ما (خانواده / تیم)، هدف اصلی آن بهبود گروه است. و تحقیقات «علمی» عمدتاً در جهت تعمیم نظری یا تغییر در مقیاس بزرگ بود.[۱۰]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «پژوهش کنشی» [آینده‌پژوهی] هم‌ارزِ «action research»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سیزدهم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی (ذیل سرواژهٔ پژوهش کنشی)
  2. Reason, Peter; Bradbury, Hilary, eds. (2001). Handbook of action research: participative inquiry and practice. London: Sage. ISBN 978-0-7619-6645-6. OCLC 50303325.
  3. Rowell, Lonnie L.; Polush, Elena Yu; Riel, Margaret; Bruewer, Aaron (2015-02-03). "Action researchers' perspectives about the distinguishing characteristics of action research: a Delphi and learning circles mixed-methods study". Educational Action Research. 23 (2): 243–270. doi:10.1080/09650792.2014.990987.
  4. Margaret Riel. "Center for Collaborative Action Research". cadres.pepperdine.edu. Archived from the original on 13 May 2021. Retrieved 2019-05-17.
  5. Mertler, Craig A. (2013-09-10). Action research: improving schools and empowering educators (4th ed.). Los Angeles. ISBN 978-1-4522-4442-6. OCLC 855491780.
  6. Fine, Michelle (2018). Just Research in Contentious Times: Widening the Methodological Imagination. Teacher College Press.
  7. "11: Action Research Journals | Home | Action Research Tutorials - CCAR". ccar-tutorials. Retrieved 2019-05-17.
  8. "Practitioner Research". Social Publishers Foundation (به انگلیسی). Retrieved 2019-05-17.
  9. "Resources | Understanding Action Research | Tutorials". ccar-tutorials. Retrieved 2019-05-17.
  10. McNiff, J.; Whitehead, J. (2005). Action Research: All You Need to Know. London: Sage. pp. 3–5. ISBN 978-1-4739-6747-2.

پیوند به بیرون ویرایش