ژانگ چیان
ژانگ چیان (چینی سنتی: 張騫، چینی ساده‌شده: 张骞)(زادهٔ ۱۹۵ پیش از میلاد- مرگ ۱۱۴ پیش از میلاد) سفیر وو امپراتور چین از دودمان هان در سرزمین‌های همسایهٔ شمال باختری این کشور در سدهٔ دوم پیش از میلاد بود. نام او در منابع مختلف به ریخت‌های چانک کی‌ین، جانگ چیان و چان تسیان هم نوشته شده‌است.
| ژانگ چیان | |
|---|---|
 Zhang Qian taking leave from emperor وو امپراتور هان، for his expedition to آسیای مرکزی from 138 to 126 BC, غار موگای mural, 618 – 712. | |
| زادهٔ | 164 BC [نیازمند منبع] هانژونگ، شاآنشی، چین |
| درگذشت | 113 BC (aged 51) چین |
| پیشه | Explorer |
انگیزه این گسیلش برقراری رابطهٔ بازرگانی گسترده میان چین و دولت یونانی باختر بود. کوچ‌نشینان آسیای میانه در این میان دردسرهایی را پدید می‌آوردند و به کاروان‌های گذری می‌تاختند.
گزارش ویرایش
ژانگ چیان از سوی امپراتور به نزد یوئه‌چیها گسیل شد تا آنها را از تاراج کاروان‌ها بازدارد. وی پس از یک سال که در منطقهٔ خاور سیردریا در نزد آنان به سر برد ناکام به سوی چین روانه شد، ولی در راه بازگشت دو بار هونها به کاروان او تاختند و سرانجام او را به بند کشیدند. شانگ چیان ده سال در بند هونها ماند تا اینکه سرانجام توانست از دست آنان بگریزد و در سال ۱۲۶ پیش از میلاد خود را به چین رساند.
اگرچه او در انجام مأموریت خود ناکام ماند ولی اطلاعاتی که او از سرزمین‌های شمال باختری چین با خود به چین برد بسیار مورد توجه دولت آن کشور قرار گرفت. این اطلاعات به لشکرکشی چینیان برای پس راندن هونها در آینده یاری شایانی رساند. دیگر آنکه سفر ژانگ چیان راه میان چین و اروپا را گشود و زمینهٔ بازرگانی ابریشم چین را به روم هموار کرد. پدید آمدن راه ابریشم در آینده بدین طریق میسر شد.
یونجه ویرایش
طبق عقیدهٔ شایع زادگاه یونجه در آسیای میانه بوده و از قدیم کشت آن با اسبداری ملازمه داشته. مثلاً چینی‌ها کشت مزبور را از آسیای میانه اخذ کردند. چژان تسیان[۱] سیاح چینی در سال - ۱۲۶ پ.م. - تخم یونجه را از فرغانه به همراه نژاد خاصی از اسبان آسمانی که یونجه خوار بود به چین برد.
پانویس ویرایش
- ↑ چانگ چیان
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- علاءالدین آذری، تاریخ روابط ایران و چین، انتشارات امیر کبیر، شابک ۹۶۴-۰۰-۰۴۶۷-۷
- Wikipedia contributors, "Zhang Qian," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Zhang_Qian&oldid=329240832 (accessed December 5, 2009).
- ای.م. دیاکونوف. تاریخ ماد. ص۴۸۴. شابک ۹۶۴-۴۴۵-۱۰۶-۶