چانگ ژنگ ۵ (چینی: 长征五号؛ پین‌یین: Chángzhēng wǔ hào�) یا مارش طولانی ۵ (LM-5؛ چینی: 长征 五号؛ پینیین: Chángzhēng wǔ hào)، همچنین به عنوان Chang Zheng 5 (CZ-5) شناخته می‌شود، یک وسیله نقلیه پرتاب سنگین چینی است که توسط آکادمی فناوری پرتاب چین (CALT) ساخته شده‌است. این نخستین وسیلهٔ نقلیهٔ پرتاب چینی است که منحصراً با طراحی جدید از ابتدا برای استفاده از پیشرانه‌های مایع غیرهیپرگولیک طراحی شده‌است.[۷] این پنجمین تکرار از خانواده موشک‌های Long March است که به نام ارتش سرخ چین در راهپیمایی طولانی ۱۹۳۴–۳۵، در طول جنگ داخلی چین نامگذاری شده‌است.

چانگ ژنگ ۵
Long March 5 Y2 transporting to launch site
عملکردHeavy-lift launch vehicle
سازندهCALT
کشور مبدأچین
ابعاد
بلندی۵۶٫۹۷ متر (۱۸۶٫۹ فوت)
قطر۵ متر (۱۶ فوت)
جرم۸۵۴٬۵۰۰ کیلوگرم (۱٬۸۸۳٬۹۰۰ پوند)
تعداد مراحل۲
بار مفید به مدار نزدیک زمین۲۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۵۵٬۰۰۰ پوند)[۱][۲]
بار مفید به مدار زمین‌ثابت انتقال۱۴٬۵۰۰ کیلوگرم (۳۲٬۰۰۰ پوند)[۳][۴]
بار مفید به TLI۸٬۸۰۰–۹٬۴۰۰ کیلوگرم (۱۹٬۴۰۰–۲۰٬۷۰۰ پوند)
بار مفید به مدار زمین‌ثابت۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۱۳٬۰۰۰ پوند)
بار مفید به مدار خورشیدآهنگ۱۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۳٬۰۰۰ پوند)
بار مفید به مدار خورشیدآهنگ۶٬۷۰۰ کیلوگرم (۱۴٬۸۰۰ پوند)
بار مفید به مدار میانی زمین۱۳٬۰۰۰ کیلوگرم (۲۹٬۰۰۰ پوند)
بار مفید به مدار خورشید مرکزی۶٬۰۰۰ کیلوگرم (۱۳٬۰۰۰ پوند)
راکت‌های مرتبط
خانوادهچانگ ژنگ
قابل مقایسه با
تاریخچهٔ پرتاب
وضعیتActive
سایت‌های پرتابمرکز راه‌اندازی فضایی ون‌چانگ، LC-1
مجموع پرتاب‌ها
7
  • CZ-5: 5
  • CZ-5B: 2
پرتاب(های) موفق
6
  • CZ-5: 4
  • CZ-5B: 2
پرتاب(های) ناموفق
1 (CZ-5)
نخستین پرواز
  • Long March 5: 3 November 2016[۵]
  • Long March 5B: 5 May 2020[۶]
آخرین پروازActive
افراد یا محموله‌های منتقل‌شدهNext-generation crewed spacecraft، چانگ ای ۵، تیان‌ون ۱
بوسترها – CZ-۵–۳۰۰
شمار بوسترها۴
بلندی۲۷٫۶ متر (۹۱ فوت)
قطر۳٫۳۵ متر (۱۱٫۰ فوت)
جرم ناخالص۱۵۶٬۶۰۰ کیلوگرم (۳۴۵٬۲۰۰ پوند)
جرم سوخت۱۴۲٬۸۰۰ کیلوگرم (۳۱۴٬۸۰۰ پوند)
پیشرانه۲ × YF-100
بیشینهٔ رانشSea level: ۲٬۴۰۰ کیلونیوتن (۵۴۰٬۰۰۰ پوند-نیرو)
Vacuum: ۲٬۶۸۰ کیلونیوتن (۶۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو)
مجموع رانش۹٬۶۰۰ کیلونیوتن (۲٬۲۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو)
تکانه ویژهSea level: ۳۰۰ ثانیه (۲٫۹ کیلومتر بر ثانیه)
Vacuum: ۳۳۵ ثانیه (۳٫۲۹ کیلومتر بر ثانیه)
مدت‌زمان سوختن173 seconds
سوختRP-1 / اکسیژن مایع
مرحلهٔ First – CZ-۵–۵۰۰
بلندی۳۳٫۱۶ متر (۱۰۸٫۸ فوت)
قطر۵ متر (۱۶ فوت)
جرم ناخالص۱۸۶٬۹۰۰ کیلوگرم (۴۱۲٬۰۰۰ پوند)
جرم سوخت۱۶۵٬۳۰۰ کیلوگرم (۳۶۴٬۴۰۰ پوند)
پیشرانه۲ × YF-77
بیشینهٔ رانشSea level: ۱٬۰۲۰ کیلونیوتن (۲۳۰٬۰۰۰ پوند-نیرو)
Vacuum: ۱٬۴۰۰ کیلونیوتن (۳۱۰٬۰۰۰ پوند-نیرو)
تکانه ویژهSea level: ۳۲۰ ثانیه (۳٫۱ کیلومتر بر ثانیه)
Vacuum: ۴۳۰ ثانیه (۴٫۲ کیلومتر بر ثانیه)
مدت‌زمان سوختن492 seconds
سوختهیدروژن مایع / اکسیژن مایع
مرحلهٔ Second – CZ-5-HO
بلندی۱۱٫۵۴ متر (۳۷٫۹ فوت)
قطر۵ متر (۱۶ فوت)
جرم ناخالص۳۸٬۷۰۰ کیلوگرم (۸۵٬۳۰۰ پوند)
جرم سوخت۳۲٬۰۰۰ کیلوگرم (۷۱٬۰۰۰ پوند)
پیشرانه۲ × YF-75D
بیشینهٔ رانش۱۷۶٫۷۲ کیلونیوتن (۳۹٬۷۳۰ پوند-نیرو)
تکانه ویژه۴۴۲ ثانیه (۴٫۳۳ کیلومتر بر ثانیه)
مدت‌زمان سوختن700 seconds
سوختهیدروژن مایع / اکسیژن مایع
مرحلهٔ Third – YZ-2 (Optional)
قطر۳٫۸ متر (۱۲ فوت)
پیشرانه2 x YF-50D
بیشینهٔ رانش۶٫۵ کیلونیوتن (۱٬۵۰۰ پوند-نیرو)
تکانه ویژه۳۱۶ ثانیه (۳٫۱۰ کیلومتر بر ثانیه)
مدت‌زمان سوختن1105 seconds
سوختدی‌نیتروژن تتراکسید / دی‌متیل‌هیدرازین نامتقارن

در حال حاضر دو نوع CZ-5 وجود دارد: «CZ-5» و «CZ-5B». برای «CZ-5B» حداکثر ظرفیت بارگیری تقریباً ۲۵٬۰۰۰ کیلوگرم (۵۵٬۰۰۰ پوند) تا مدار نزدیک زمین است.[۸] برای «CZ-5» ظرفیت تقریبی بارگیری ۱۴٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۱٬۰۰۰ پوند) برای رسیدن به مدار انتقال زمین است.[۹] چانگ ژنگ ۵ تقریباً با قابلیت‌های وسایل نقلیهٔ پرتاب سنگین NSSL آمریکایی مانند Delta IV Heavy برابری دارد. در حال حاضر این وسیله قدرتمندترین عضو خانواده موشک‌های راه‌پیمایی طولانی و سومین وسیلهٔ نقلیهٔ پرتاب مداری عملیاتی قدرتمند جهان به دنبال فالکن هوی و دلتا ۴ هوی است.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Mu, Xuequan. "China's largest carrier rocket Long March-5 makes new flight". Xinhua. Archived from the original on 9 August 2020. Retrieved 7 May 2020.
  2. Lifang. "China to launch Long March-5B rocket in 2019". Xinhua. Archived from the original on 22 May 2020. Retrieved 7 May 2020.
  3. Mu, Xuequan. "China's largest carrier rocket Long March-5 makes new flight". Xinhua. Archived from the original on 9 August 2020. Retrieved 7 May 2020.
  4. Lifang. "China to launch Long March-5B rocket in 2019". Xinhua. Archived from the original on 22 May 2020. Retrieved 7 May 2020.
  5. Barbosa, Rui C. (3 November 2016). "China conducts Long March 5 maiden launch". NASASpaceflight. Archived from the original on 4 November 2016. Retrieved 12 February 2021.
  6. Jones, Andrew. "Successful Long March 5 launch opens way for China's major space plans". spacenews.com. Archived from the original on 6 May 2021. Retrieved 2019-12-27.
  7. "Chinese Long March 5 rocket". AirForceWorld.com. 12 June 2015. Archived from the original on 3 October 2016. Retrieved 24 August 2016.
  8. "Long March 5 Will Have World's Second Largest Carrying Capacity". Space Daily. Xinhua. 4 March 2009. Archived from the original on 18 January 2021. Retrieved 12 February 2021.
  9. "China Tests Powerful Rocket Engine for New Booster". Space.com. 30 July 2012. Archived from the original on 6 November 2016. Retrieved 6 May 2021.

پیوند به بیرون ویرایش