چکسلواکی
چَکِسْلُواکیا (یا به‌طور غلط چِکُسلواکی) نام کشوری بود که از ۱۹۱۸ تا ۱۹۹۲ در اروپای شرقی وجود داشت و سپس به دو کشور جمهوری چک و اسلواکی تقسیم شد. این کشور در پایان جنگ جهانی اول با فروپاشی امپراتوری اتریش-مجارستان از اتحاد چهار منطقه موراویا، بوهم، اسلواکی و بخشی از روسینیای کارپات تشکیل شد.
| چکسلواکی Československo چکسلواکی |
||||
|---|---|---|---|---|
|
||||
| شعار ملی: Pravda vítězí | ||||
| سرود ملی: خانه‌ام کجاست؟ و آذرخش بر فراز تاترا |
||||
 |
||||
| پایتخت | پراگ ۲°۲۰′ شمالی ۱°۴۰′ شرقی / ۲٫۳۳۳°شمالی ۱٫۶۶۷°شرقی | |||
| بزرگترین شهر | براتیسلاوا | |||
| زبان رسمی | چکی، اسلواکی | |||
| نوع حکومت | جمهوری | |||
| نام حاکمان • رئیس‌جمهور • نخست‌وزیر |
واتسلاو هاول یان استارسکی |
|||
| موارد منجر به تشکیل از اتریش-مجارستان |
۲۸ اکتبر ۱۹۱۸ ۳۱ دسامبر ۱۹۹۲ |
|||
| مساحت | ||||
| - | مساحت | ۱۲۷٬۹۰۰کیلومتر مربع (ام) | ||
| - | آب‌ها (٪) | - | ||
| جمعیت | ||||
| - | سرشماری | ۱۵٬۶۰۰٬۰۰۰ (ام) |
||
| - | تراکم جمعیت | ۱۲۲/km۲ (ام) | ||
| واحد پول | کرونای چکسلواکی (CSK) |
|||
| منطقه زمانی | CET (ساعت جهانی+ ۱) | |||
| - | تابستانی (DST) | CEST (ساعت جهانی) | ||
| جهت رانندگی | سمت راست | |||
| دامنه اینترنتی | .cs | |||
| پیش‌شماره تلفنی | +۴۲ | |||
| برق | ||||
| - | اختلاف پتانسیل | ۲۲۰ ولت | ||
در جنگ جهانی دوم این کشور به تصرف آلمان درآمد و بعد از جنگ استقلال خود را بازیافت، هر چند بخش شرقی آن روسینیا به شوروی ملحق شد. مساحت این کشور در سال ۱۹۲۱ در ابتدای تأسیس خود ۱۴۰٫۴۶۶ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۳ میلیون و ۶۰۷ هزار نفر بود. در سال ۱۹۹۳ پیش از تقسیم مسالمت‌آمیز ۱۲۷٬۹۰۰ کیلومترمربع مساحت و ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر جمعیت داشت.
بوهم و موراویا که بخش غربی چکسلواکی را تشکیل می‌دادند تا پیش از آن بخشی از اتریش بوده و از مراکز صنعتی اروپا به‌شمار می‌رفتند. اکثریت مردم این منطقه را چک‌ها به همراه اقلیت قابل توجه آلمانی‌زبان‌ها تشکیل می‌دادند. در حالی که نیمه شرقی این کشور که از اسلواکی و روسنیا تشکیل می‌شد منطقه‌ای کوهستانی و کمتر توسعه‌یافته بود.
این کشور جامعه‌ای چند قومیتی و چند زبانی داشت. در سال ۱۹۲۱ حدود ۵۰ درصد کشور را چک‌ها، حدود ۱۶ درصد اسلواک‌ها، بیش از ۲۲ درصد آلمانی، بیش از ۵ درصد مجار، حدود ۴ درصد روسینیایی (از اقوام اسلاو نزدیک به اوکراینی‌ها)، بیش از ۱ درصد یهودی و کمتر از ۱ درصد لهستانی بودند.
تاریخویرایش
تشکیل این کشور حاصل تلاش طولانی چک‌ها علیه حاکمان اتریشی خود بود. تمرکز صنایع امپراتوری اتریش-مجارستان در این کشور موجب می‌شد تا از نظر اقتصادی بهترین شرایط را در میان کشورهای جانشین حکومت خاندان هابسبورگ داشته باشد. این کشور در سال‌های بین دو جنگ جهانی از نظر سیاست خارجی متحد فرانسه بود و یک پیمان دفاع مشترک با رومانی و یوگسلاوی را به امضا رسانده بود. با این حال وجود قومیت‌های متعدد رقیب و ملی‌گرا که بازتابی از ضعف درونی امپراتوری هابسبورگ اتریش بود این کشور را به سوی بی‌ثباتی سوق داده بود. قانون اساسی ۱۹۲۰ این کشور که یک دولت کاملاً تمرکزگرا را پیش‌بینی کرده بود در حل مسئله اقلیت‌های قومی این کشور ناتوان بود. آلمانی‌ها، مجارها، اوکراینی‌زبان‌های روسینیا و حتی اسلواک‌ها به حکومت مرکزی اعتراض داشتند. همین مسئله موجب سقوط این کشور در سال ۱۹۳۸ شد. از سویی آلمانی‌ها خواهان الحاق مناطق مرزی آلمانی‌زبان معروف به سودتنلند به آلمان شده بودند، و اسلواک‌ها نیز خواهان خودمختاری بیشتری بودند. چکسلواکی در محاصره دو دولت دشمن؛ آلمان نازی که اتریش را هم به خاک خود ضمیمه کرده بود و مجارستان قرار داشت. قدرت‌های غربی تمایلی به درگیری با آلمان نداشتند و لهستان نیز رابطه خوبی با چکسلواکی نداشت. هیتلر با تهدید به جنگ مناطق آلمانی‌نشین را به تصرف خود درآورد و لهستان و مجارستان نیز بخش‌های دارای اقلیت مجار و لهستانی را به تصرف خود درآوردند. دولت این کشور به چک-اسلواکی به سه واحد خودمختار بوهم و موراویا، اسلواکی و روسنیا تقسیم شد. با آغاز جنگ جهانی دوم آلمان بوهم و موراویا را به دولت تحت‌الحمایه خود تبدیل کرد، اسلواکی نیز به عنوان یک دولت متحد آلمان درآمد و روسنیا به مجارستان داده شد. پس از پایان جنگ جهانی حدود ۳ میلیون آلمانی از این کشور اخراج شدند و قراردادی برای انتقال مجارها به مجارستان و انتقال چک‌ها و اسلواک‌ها از آن کشور به چکسلواکی به امضا رسید.[۱]
جغرافیاویرایش
چکسلواکی تا پیش از جنگ جهانی اول حدود ۱۴۰ هزار کیلومتر مربع وسعت و بیش از ۱۳ میلیون نفر جمعیت داشت و با آلمان، لهستان، اتریش، مجارستان، و رومانی همسایه بود.
چکسلواکی پس از جنگ جهانی دوم از کشورهای کوهستانی اروپای مرکزی واقع بین آلمان و لهستان و اتریش و مجارستان و شوروی (اوکراین) که دارای ۱۲۷٬۹۰۰ کیلومتر مربع مساحت و ۱۵٬۶۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت بود.
این کشور حکومت جمهوری داشت.
پایتخت آن پراگ (پراها) بود و شهرهای معتبر و صنعتی این کشور برنو و پیلسن و براتیسلاوا نام داشتند.
کشاورزی و صنعتویرایش
پایهٔ اقتصاد چکسلواکی بر کشاورزی و صنعت استوار بوده‌است.
محصولات گندم، چغندرقند، کتان، شاهدانه و دیگر فراورده‌های کشاورزی در آن کشور بسیار و به حد وفور بوده‌است.
این کشور منابع زغال‌سنگ، لینییت، آهن، مس، نقره و اورانیوم داشت و در صنعت ذوب فلزات، فلزکاری، اسلحه سازی و نیز در صنایع مکانیکی ازقبیل ساخت اتومبیل و سایر وسایل نقلیهٔ موتوری، ماشین‌های نساجی و چرم‌سازی قوی و نیرومند و پرمایه بود و در ردیف ممالک صنعتی درجهٔ اول اروپا قرار داشت.
چکسلواکی پس از جنگ جهانی اول از چهار منطقه بوهم، موارویا، اسلواکی و روسینیا تشکیل می‌شد
چکسلواکی پس از جنگ جهانی دوم از دو جمهوری چک و اسلواکی تشکیل می‌شد
روسای جمهور چکسلواکیویرایش
منابعویرایش
| مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به چکسلواکی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
- ↑ Czechoslovakia. Answers.com. The Columbia Electronic Encyclopedia, Sixth Edition, Columbia University Press. , 2012. http://www.answers.com/topic/czechoslovakia, accessed January 01, 2012.
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ چکسلواکی موجود است. |