کاروانسرای جمال‌آباد
کاروانسرای جمال آباد مربوط به دوره ایلخانی است اما توسط شاه عباس ثانی در دوره صفوی مرمت شده‌است[۱] و در شهرستان میانه، بخش کاغذکنان، روستای جمال آباد در کنار جاده میانه به آقکند واقع شده‌است، هر چند ساخت بنا را به دوره مغول نسبت داده‌اند ولی کتیبه ای سنگی در بالای دروازه ورودی کاروانسرا نصب شده‌است که حکایت از آن دارد که این کاروانسرا در سال ۱۰۶۵، ه.ق به دستور شاه عباس دوم صفوی بنا شده‌است تاورنیه سیاح معروف فرانسوی در مسیر مسافرت از تبریز به اصفهان مدتی در این کاروانسرا اقامت داشته و از آن به عنوان بنایی جدید یاد کرده‌است (پرندی اکبر کاغذکنان در گذرگاه تاریخ چاپ اول ص ۱۴۵). این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۱۵۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. این کاروانسرا تا اوایل دوره پهلوی که جاده تهران به تبریز از منطقه کاغذکنان و از روستای جمال آباد عبور می‌کرد محل اتراق و استراحتگاه کاروانیان بوده‌است ولی از زمان احداث جاده ترانزیت ماشین رو فعلی که از کناره رودخانه قیزیل اوزن احداث شده این جاده و کاروانسرا متروکه شد.[۲]
| کاروانسرای جمال‌آباد | |
|---|---|
 | |
 | |
| نام | کاروانسرای جمال‌آباد |
| کشور | ایران |
| استان | استان آذربایجان شرقی |
| شهرستان | شهرستان میانه |
| بخش | کاغذکنان |
| اطلاعات اثر | |
| نام محلی | جمال آوا |
| نام‌های دیگر | جمال آباد کاغذکنان |
| نوع بنا | سنگ، آجر |
| کاربری | کاروانسرا، سرای |
| دیرینگی | دوره صفوی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی |
| مالک فعلی اثر | سازمان میراث فرهنگی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۶۱۵۲ |
| تاریخ ثبت ملی | ۷ مهر ۱۳۸۱ |
| اطلاعات بازدید | |
| امکان بازدید | وجود دارد |
| میراث جهانی یونسکو | |
|---|---|
| مکان | آسیا و اقیانوسیه، ایران |
| معیار ثبت | فرهنگی: (ii), (iii) |
| شمارهٔ ثبت | ۱۶۶۸ |
| تاریخ ثبت | ۲۰۲۳ (طی نشست ۴۵اُمین) |
ثبت در فهرست میراث جهانی ویرایش
در ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض، کاروانسرای جمال‌آباد به‌همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر (جمعاً ۵۴ کاروانسرا در ۲۴ استان ایران) تحت عنوان کاروانسراهای ایرانی در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند. این مجموعه جهانی به عنوان بیستمین و هفتمین اثر جهانی کشور ایران شناخته می‌شود.[۳][۴]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ کتاب میانه تألیف محمدصادق نایبی، تهران، انتشارات جهان جام جم، 1384
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «یونسکو کاروانسراهای ایران را به فهرست میراث جهانی اضافه کرد». رادیو فردا. ۲۷ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ «ویدیو/ «کاروانسراهای ایرانی» رای آوردند، «دیزمار» رد شد». ایسنا. ۲۶ شهریور ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۳.
 | این یک مقالهٔ خرد یکی از آثار باستانی ایران است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |