کمال‌السلطان

میرزا حسین خان صبا ملقب به کمال‌السلطان، روزنامه نگار و دولتمرد ایرانی دوره قاجار بود.

کمال‌السلطان در زندگی‌نامه خود می‌نویسد: «من پسر مرحوم حاجی عبدالوهاب تاجر، اخوی‌زاده مرحوم آقاعبدالباقی ارباب، نواده آقامحمدحسین ارباب، در ردیف بزرگترین تجار و خانواده‌های تهرانی‌الاصلم که در موقع فوت پدر و عمویم، دو کرور مکنت برایمان باقی ماند و در دامن متزلزل حوادث، آن مال و ثروت رفته رفته از کفمان خارج شد.»

در سال ۱۳۲۴ قمری به خدمت وزارت امور خارجه درآمد و به ترتیب در مناصب زیر کار کرد: عضو اداره دارالتحریر عثمانی (۱۳۲۵ قمری)، منشی اول اداره تشریفات (۱۳۲۷ قمری)، منشی اول دارالتحریر وزارت خارجه (۱۳۲۷ قمری)، منشی اول اداره عثمانی (۱۳۲۷ قمری)، منشی اول تحریرات روس (۱۳۲۹ قمری)، معاونت دوم اداره انگلیس (۱۳۳۱ قمری) و کارگزاری مازندران (۱۳۳۲ قمری). او از سال ۱۳۳۳ قمری روزنامه ستاره ایران را منتشر می‌کرد که روزنامه‌ای مخالف و منتقد رضاخان بود. همچنین در دوره پنجم مجلس شورای ملی از قزوین اعلام کاندیداتوری کرد اما در انتخابات این دوره، که به شدت از سوی رضاخان سردارسپه کنترل می‌شد، به نمایندگی انتخاب نشد.

کمال‌السلطان در سال ۱۳۰۳ خورشیدی درگذشت. عین السلطنه درخصوص فوت او می‌نویسد:«میرزا حسین خان صبا، مدیر جریده ستاره ایران، سکته کرد. نعش را به یکی از مساجد پامنار بردند. اهل محل بیرون انداختند، ناچار مجددا به خانه خودش بردند. صبح خواستند جنازه را حرکت بدهند، آن چه کسان او کوشش کردند از محله پامنار نه علمی آوردند، نه بیرقی، نه سینه زنی حاضر شد... نعش را که حرکت دادند تمام کسبه بازار، تمام اهل کوچه و هرکسی در راه با جنازه مصادف شد، تف و لعنت فرستاد... متوسل به علما و آخوندهای محله شدند. همه ناسزا گفتند که این آدم کافر است، مرتد است. بیچاره بدرالملوک صبا که چقدر به اسم این زن لایحه و مطلب در جریده خودش درج کرد که روح او خبر نداشت.»

پسر او حسین صبا از استادان موسیقی و سنتورنوازان برجسته ایران بود.