کوهسنگی

پارک در مشهد

کوهسنگی نام خیابان و پارکی در درون شهر مشهد و دومین مجموعهٔ تفریحی، علمی، و پارک بزرگ (پس از پارک ملت) در شهر مشهد است. کوهسنگی شامل دو قله از قله‌های رشته‌کوه بینالود می‌باشد. این پارک که مجموعه‌ای تلفیقی از آب، سنگ و سرسبزی و نور است، مورد استقبال و توجه زائران و گردشگران قرار دارد و یکی از زیباترین پارک‌های ساخته شده در ایران است.[نیازمند منبع] کوهسنگی از راه خیابانی وسیع و عریض و مشجر، موسوم به خیابان کوهسنگی، که تا ایستگاه راه‌آهن مشهد ادامه می‌یابد، به بدنهٔ اصلی شهر مشهد متصل شده‌است. همچنین خط دو متروی مشهد این پارک زیبا را به سایر مناطق مشهد متصل می‌کند. ایستگاه منحصر به فرد متروی کوهسنگی نیز در سالهای اخیر ساخته شده‌است. خیابان کوهسنگی تا سال‌ها، از خیابان‌های فاخر و برتر کشور بود.

کوهسنگی
Map
مختصات
پارک کوهسنگی
نمایی از کوهسنگی

ساختمان موزهٔ بزرگ خراسان، با الگوبرداری از معماری کاخ کلات نادر، جلوهٔ زیبایی به این مجموعه داده‌است. از آنجا که مشهد، پایتخت نادرشاه بود، مصالح آرامگاه او نیز از سنگ‌های سخت گرانیت کوهسنگی انتخاب شد.

متأسفانه در مجاورت پارک کوهسنگی آسمان‌خراش‌هایی ساخته شده‌است که بافت سنتی آن را از میان برده و چهرهٔ آن را مخدوش نموده‌است.

مشخصات ویرایش

کوهسنگی دو قله از رشته‌کوه بینالود است که در محوطهٔ شهری مشهد واقع گردیده‌است. بزرگراه آسیایی میان این کوه و رشته‌کوه بینالود فاصله انداخته و آن را بخشی از شهر مشهد قرار داده‌است. (گرچه در حال حاضر، قله‌های دیگری نیز از این رشته‌کوه، وارد حوزهٔ شهری مشهد شده‌است)

تاریخچه ویرایش

 
پارک کوهسنگی و المان تاج پهلوی بر فراز آن در سال ۱۳۵۵

این مکان تا سال ۱۳۱۰ هجری خورشیدی با همان ساختار طبیعی به عنوان منطقهٔ ییلاقی با جاذبه‌های طبیعی از قبیل کوه‌های سهل‌الصعود و باغ‌های سرسبز و چشم‌اندازهای طبیعی و رودخانه‌ها و آب‌وهوای معتدل، اقامتگاه سیاحتی بود. در این زمان با ایجاد برخی از امکانات سیاحتی از قبیل استخر و جاری شدن قنات، وسعت و اهمیت یافت و در سال ۱۳۱۸ ه‍.ش با احداث ساختمانی دو طبقه توسط آلمانی‌ها، و جدول‌کشی خیابان‌ها و نرده‌کشی و گل‌کاری به صورت پارک طبیعی درآمد. همچنین شهردار وقت شهر میلان، تعدادی مجسمه به شهردار مشهد هدیه کرد که دو عدد شیر سنگی در درب ورودی نصب گردیده و دو مجسمهٔ انسانی را کنار استخر بزرگ کوهسنگی و روبروی رستوران و تالارش نصب نمودند (مجسمه‌های انسانی مذکور پس از انقلاب، به‌خاطر اینکه مصداق صور قبیحه بود، به‌همراه تاج نصب‌شده بر فراز کوهسنگی، برچیده شد).

در سال ۱۳۴۰ ه‍.ش با گسترش شهر مشهد، کوهسنگی از راه خیابانی وسیع و عریض و مشجر، موسوم به خیابان کوهسنگی، به بدنهٔ اصلی شهر مشهد متصل شد. این خیابان تا سال‌ها، از خیابان‌های برتر کشور بود و امتداد آن تا راه‌آهن مشهد ادامه دارد.

در دوره پهلوی، این مکان محلی برای خوشگذرانی بود و رستوران و تالار آن برای استفاده ثروتمندان شهر استفاده می‌شد. نخستین باغ‌وحش مشهد در ضلع غربی کوهسنگی ایجاد شده بود که پس از انقلاب تخلیه و هم‌اکنون در محل آن یک آسمان‌خراش ساخته شده‌است.

بر فراز کوهسنگی، المانی از تاج پهلوی فرار داشت. این المان در گیرودار انقلاب اسلامی، تخریب شد و بعدها در محل آن، پیکر چند شهید جنگ ایران و عراق دفن گردید و از اینرو نام جبل النور را بر کوهسنگی نهادند. موزه دفاع مقدس نیز در جوار کوهسنگی تأسیس گردیده‌است.

 
امتداد خیابان کوهسنگی به ایستگاه راه‌آهن مشهد

کوهسنگی در مشهد به شکل مثلثی است که بیشتر آن ارتفاعات سنگی است. دو کوه کم‌ارتفاع سنگی در این منطقه است که علت نامگذاری این پارک نیز می‌باشند. از بالای کوه‌ها چشم‌انداز زیبایی از شهر، باغ‌های مشهد و حرم مطهر دیده می‌شود. بهترین و زیباترین منظر از شهر و پیرامون آن از فراز ارتفاعات کوهسنگی در ساعات بعدازظهر و عصر رؤیت می‌شود. این مکان به عنوان سومین محل بیشتر بازدید شده توسط گردشگران پس از امام رضا حرم مطهر و آرامگاه فردوسی قرار دارد. کوهسنگی بر فراز کوه‌هایی است که صعود به آن راحت است.

طرح‌های توسعه در نظر گرفته شده، پارک کوهسنگی را تبدیل به مجموعهٔ تفریحی گردشگری نموده‌است. مجموعه‌های از جمله باغ پذیرایی، باغ فرهنگی، باغ سنگی، باغ طبیعی، باغ آرامگاه، باغ ورزشی و باغ تفریحی، و در آینده ایجاد دریاچهٔ مصنوعی و جزیرهٔ پرندگان در میان آن، احداث باغ‌موزهٔ طبیعی، ایجاد رستوران‌های مختلف بر فراز کوه و کنار دریاچه، ساخت دو مجموعهٔ شهر بازی تابستانی و سرپوشیده و ایجاد مسیر منوریل تفریحی در رینگ اطراف کوه‌ها.
نخستین نورافشانی‌های شهر مشهد، در کوهسنگی انجام می‌گردید.

جستارهای وابسته ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

  • فیلمی از پارک کوهسنگی مشهد[۱]