کوه جاقل از جمله قله‌های رشته‌کوه زاگرس در بخش شمالی آن است که در ۲ کیلومتری شمال غربی شهر سقز واقع شده‌است. ارتفاع آن ۲۷۳۰ متر از سطح دریا است و یکی از قلل معروف استان کردستان می‌باشد. ازجمله روستاهای اطراف این کوه ملقرنی، چکشه و برده سور می‌باشند.[۱][۲][۳]

کوه جاقل
مرتفع‌ترین نقطه
ارتفاع۲۷۳۰ متر (۸۱۰۰ پا)
مختصات۳۶°۲۷′ شمالی ۴۶°۲۲′ شرقی / ۳۶٫۴۵۰°شمالی ۴۶٫۳۶۷°شرقی / 36.450; 46.367
جغرافیا
موقعیتسقز، کردستان
رشته‌کوه مادرزاگرس

ویژگی‌ها

ویرایش

همان گونه که معلوم است بیشتر اجزای این کوه از سنگ و خاک تشکیل شده‌است. «قَل» در زبان کوردی به معنایی «کلاغ» است، در این کوه کلاغ‌های زیادی وجود دارد. به همین سبب از قدیم این کوه را جاقل به معنی مأوا و استراحت گاه کلاغها می‌دانسته‌اند. کوه جاقل مشتمل بر کوه بلندتری در بالادست و در امتداد آن می‌باشد که در زبان کردی آن را (برده سوور) - به معنی سنگ سرخ یا کوه سرخ می‌باشد. کوه جاقل در ایام تعطیلات و به ویژه روزهای جمعه مقصد کوهنوردان و خانواده‌های زیادی می‌باشد که آن را جهت ورزش کوهپیمایی و تفریح انتخاب می‌کنند.[۴]

زیست‌بوم

ویرایش

در این کوه گیاهانی همچون کنگر، آویشن و شنگ وجود دارد. در فصل بهار انواع گلهای وحشی می‌روید و با اینکه عمر کوتاهی دارند ولی زیبائی خاصی به این کوه می‌دهند. درختچه آلبالوی کوهی و نیز درخت زالزالک از دیگر گونه‌های آن می‌باشد. گرگ، روباه، خرگوش، مار، کبک، کبوتر، کلاغ، شاهین از گونه‌های جانوری موجود در این کوه می‌باشد.[۵][۶]

مسیر صعود به قله

ویرایش

مسیرهای معمول این کوه مسیر ملقرنی و مسیر شهرک جاقل سقز است. طولانی‌ترین مسیر آن مسیر ملقرنی است. برای صعود به این کوه می‌بایست آمادگی فیزیکی مناسبی داشت چرا که در مواردی کوهنوردان دچار مشکلات جسمانی شده‌اند.[۷]

پانویس

ویرایش
  1. کوه خواری در اطراف سقز کماکان ادامه دارد، ده نگی شار، ۱۳۹۸
  2. مسکن ملی در شهرستان سقز کلنگ زنی شد بایگانی‌شده در ۲۵ ژوئن ۲۰۲۳ توسط Wayback Machine، هاواری کردستان، ۱۴۰۰
  3. صعود پنج تیم کوهنوردی به قله جاقل در سقز، ئاسوی روژهلات، ۱۳۹۵
  4. صعود تیم کوهنوردی آزادگان سقز به ارتفاعات جاقل[پیوند مرده]، پیام آزادگان، ۱۳۹۹
  5. متخلفان تخریب کوهپایه‌های جاقل سقز شناسایی شدند، ایرنا، ۱۳۹۹
  6. متخلفان تخریب کوهپایه‌های جاقل سقز شناسایی شدند، همشهری آنلاین، ۱۳۹۹
  7. «آخرین صعود / مرگ کوهنورد سقزی در کوه رووش – پایگاه خبری ده نگی شار سقز». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۲۶.

منابع

ویرایش
  • ولدبیگی، اکبر (۱۳۸۴). جلوه‌های طبیعی کردستان. انتشارات پرتوبیان. شابک ۹۶۴۸۳۲۷۵۷۲.
  • غزنی، سرافزار؛ توکلی، محمد رئوف (۱۳۶۷). سیر الاکراد: در تاریخ و جغرافیای کردستان. تهران: توکلی.
  • سنندجی، شکرالله (۱۳۷۵). تحفه ناصری در تاریخ جغرافیای کردستان. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر. شابک ۹۷۸۹۶۴۰۰۰۲۱۶۲.
  • فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور استان کردستان: شهرستانهای سقز، مریوان. تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. ۱۳۸۶. شابک ۹۶۴۸۴۰۸۶۹۶.
  • خضری، سعید؛ ثروتی، محمدرضا (۱۳۷۹). جغرافیای طبیعی کردستان موکریان. تهران: ناقوس. شابک ۹۶۴۶۷۵۹۹۹۸.