رشته‌کوه گرین
مختصات: ۳۳°۵۷′۳۳″ شمالی ۴۸°۲۸′۵۴″ شرقی / ۳۳٫۹۵۹۱۷°شمالی ۴۸٫۴۸۱۶۷°شرقی رشته‌کوه گَرین یا گرو از رشته کوه‌های مهم غرب ایران و با دوازده قلهٔ بالای سه هزار متر بلندترین دیوارهٔ زاگرس است که در شمال استان لرستان قرار دارد. گرین از رشته کوه‌های بلند زاگرس است که در ادامه اشترانکوه قرار دارد و طول آن به بیش از ۲۸۶ کیلومتر می‌رسد. این رشته کوه در استان کرمانشاه به کوهستان پراو می‌پیوندد. گرین از غرب به دلفان و شهرستان سلسله از شمال به نهاوند و کنگاور و از شرق به شهرستان بروجرد و از جنوب به بخش بیرانوند و جنوب شرقی به بخش سیلاخور محدود می‌شود.
| گرین | |
|---|---|
 گرین در فصل زمستان | |
| ارتفاع | ۳٬۶۳۰ متر (۱۱٬۹۱۰ پا) |
| مکان | |
| مکان | واقع در استان‌های همدان، لرستان، ایران[۱][۲] |
| رشته‌کوه | زاگرس |
قله‌هاویرایش
قله ولاش با بلندی ۳۶۲۳ متر[۳] یکی از رشته کوه‌های گرین در استان لرستان در شهرستان بروجرد است. همچنین قله قله یال کبود با ۳۵۲۷ متر ارتفاع، در جنوب نهاوند از بلندترین قله خط الرأس گرین در جنوب غرب نهاوند می‌باشد که بهترین مسیر صعود از سراب گاماسیاب در جاده نهاوند به نورآباد می‌باشد و دارای پناهگاه است.
قله میش پرور (۳۵۸۷ متر)[۴] میتوان زیباترین قله این رشته کوه نامید که مسیر دسترسی به آن در شهرستان بروجرد و روستای فیال است.
قله‌های بلند آن شامل قله ولاش (۳۶۲۳ متر) و میش پرور (۳۵۸۷ متر) و ۱۸ یال (۳۶۴۸ متر) و سه کوزان (۳۵۵۲ متر) در بروجرد یال کبود (۳۵۲۷ متر) و کوه چهل نابالغان (۳۳۳۷ متر)، در جنوب نهاوند و گاچال در نهاوند، و قله کنی کلان در نورآباد است. قله کنی کلان نورآباد دارای شکل زیبایست و نمای بسیار زیبا دارد. دیگر قله آن بازگیر واقع در الشتر می‌باشد.[۵]
(عدد چکادها از روی نقشهٔ نظامی ۱: ۲۵۰۰۰۰ چاپ آمریکا برداشت شده‌است)
توضیحات جغرافیای و محیط زیستویرایش
گرین یکی از کانون‌های آبگیر دائمی لرستان است که رودهای دز و گاماسیاب را تغذیه می‌کند. سرآبهای فراوانی در پای این کوه وجود دارد و آب آشامیدنی نهاوند و بروجرد والشتر و نیز آب مورد نیاز کشاورزی دشت بزرگ نهاوند و سیلاخور دورود نیز از همین سرآب‌ها تأمین می‌شود. صعود به کوه گرین از طریق روستاهای غرب شهر بروجرد، جنوب نهاوند یا شمال الشتر امکان‌پذیر است. دهکده وراینه در پای این کوه قرار دارد و صعود به یکی از بلندترین قله‌های این کوه، یال کبود (۳۵۲۷ متر)، از کنار سراب گاماسیاب صورت می‌گیرد. همچنین دهکده ییلاقی ونایی در این پای این کوه قرار دارد. این کوه، خرس، کفتار، گرگ و روباه دارد؛ و در گذشته پلنگ نیز داشته‌است. بخش بزرگ این کوه در جنوب نهاوند بوده و جلوه‌های زیبایی به این منطقه می‌دهد. سرآب‌هایی مانند کهمان، گاماسیاب، گیان، فارسبان، کنگاور کهنه و ملوسانرشته کوه فرعی آردشان از این رشته کوه سرچشمه میگیرند. ضلع جنوبی کوه در شمال دشت الشتر قرار گرفته و رود کهمان از دامنه‌های گرین به دشت جاری می‌شود و پس از یکی شدن با آب رود کشکان به سیمره رسیده که در خوزستان به نام کرخه ادامه می‌یابد. سراب گاماسیاب با آبیاری دشت نهاوند به کرمانشاه سرازیر می‌شود. این رشته کوه تقریباً تا اواخر مرداد ماه برف دارد البته داخل دره‌ها مدت و گرمای بیشتری برای ذوب برف این کوه لازم است.
از مرتفع‌ترین و زیباترین قله‌های این رشته کوه، قله ولاش (۳۶۰۸ متر) است که مسیر صعود آن از تنگ گردکانه بیران‌شهر یا روستای پرسک در شرق الشتر یا از ونایی در بروجرد می‌باشد.
یکی از بلندترین قله‌های این رشته کوه، قله یال کبود در نهاوند می‌باشد.
مهم ترین رودخانه های بروجرد از دامنه گرین سرچشمه میگیرند که از جمله مهم ترین آنها میتوان به رودخانه گلرود، رودخانه لیقناب و رودخانه آب سرده اشاره کرد.
نگارخانهویرایش
دامنه‌های جنوبی گرین در جنوب غربی بروجرد
نمای کوه گرین از روستای شمس آباد بروجرد
نمایی از کوه گرین (منطقه گاماسیاب)
نمای کوه گرین از سه کیلومتری شمال غربی روستای شمس‌آباد بروجرد
گرین در شرق شهر نورآباد
جستارهای ویژهویرایش
منابعویرایش
- ↑ "Mt. Davamand, Iran". Template:Spaceflight. Archived from the original on 7 May 2012. Retrieved 21 April 2007.
- ↑ مصاحب، غلامحسین (سرپرست). مدخل «دماوند» در دائرةالمعارف فارسی. جلد اول، چاپ سوم ۱۳۸۱، ص ۹۹۱.
- ↑ رشته‌کوه گرین
- ↑ کوه‌های لرستان[پیوند مرده]
- ↑ «کوه گرین درایران، وبگاه وفاق». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۸-۰۱-۱۳۹۱. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=را بررسی کنید (کمک)
پیوند به بیرونویرایش
- فیلم معرفی رشته کوه گرین از صدا و سیمای قزوین.
- رشیدی، محمدرضا. کوه و کوهنوری در نهاوند (رشته کوه جنوبی). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.