کو اینتل پرو (انگلیسی: COINTELPRO؛ سرنامی برای COunter INTELligence PROgram به معنای برنامهٔ ضداطلاعات) رشته پروژه‌های مخفی، و گاه غیرقانونی[۱][۲] انجام شده توسط اف‌بی‌آی آمریکا با هدف پاییدن، نفوذ، بی اعتبارسازی و اخلال در سازمان‌های سیاسی داخلی بود.[۳] کو اینتل پرو که فشرده شده کلمات Counter Intelligent Program به معنی برنامه ضد جاسوسی است که پلیس فدرال آمریکا برای خنثی سازی، تخریب، تضعیف و بی‌اعتبار کردن سازمان‌های سیاسی مخالف و تند رو، آن را طراحی کرده بود. هرچند که عملیات مخفی بسیاری در طول تاریخ توسط پلیس فدرال آمریکا انجام شده‌است، اما بین سال‌های ۱۹۵۶ تا سال ۱۹۷۱ عملیات ضد جاسوسی کو اینتل پرو فقط علیه گروه‌های سیاسی مخالفان داخلی بکار گرفته شد. کو اینتل پرو برنامه ای بود که توسط اف‌بی‌آی آمریکا طراحی شده و گروه‌های بیشماری در دنیای امروز از روش‌های آنها برای بی‌اعتبار نمودن گروه‌های مخالف استفاده کرده و می‌کنند.

تاریخچه ویرایش

در اوایل سال ۵۰، حزب کمونیست در آمریکا ممنوع اعلام شد. کنگره و مجلس، هر دو کمیته‌های تحقیقاتی تشکیل داده تا کمونیست‌ها را در اذهان عمومی رسوا کنند. ریاست کمیته فعالیت‌های غیر آمریکایی، و زیر کمیته امنیت داخلی سنا بوسیله سناتور جوزف مک‌کارتی رهبری می‌شد. زمانی که دو دادگاه عالی آمریکا در سال ۱۹۵۶–۱۹۵۷ اینگونه بازجویی‌ها را غیرقانونی و بر خلاف قوانین اساسی اعلام کردند، جواب پلیس فدرال آمریکا به این احکام دادگاه‌های عالی کو اینتل پرو بود. برنامه ای توسط پلیس فدرال آمریکا که ریاست آن را جی ادگار هوور J. Edgar Hoover به عهده داشت طراحی شد، تا بتوان بوسیله آن کسانی را که نمی‌توان محاکمه کرد، خنثی نمود.[۴]در میان همین سال‌ها بود که برنامه‌های شبیه به آن برای خنثی سازی حرکت‌های حقوق مدنی، ضد جنگ و غیره طراحی شد، که البته این حرکت‌ها بنا به گفته جی ادگار هوور رئیس وقت و طولانی مدت پلیس فدرال آمریکا، راه گشای کمونیست‌ها بودند. جی ادگار هوور در یکی از نطق‌های تاریخی خود می‌گوید: نیروهایی که بیش از همه سعی در تضعیف امنیت داخلی ما را دارند به سادگی هویدا نمی‌شوند، کمونیست‌ها در فریب و مخفی کاری تعلیم داده شده‌اند، که آنها را به روزی هدایت کند که بتوانند راه و روش زندگی آمریکائی ما را با دیکتاتوری کمونیستی عوض کنند. آنها زیرکانه خود را تحت پوشش گروه‌های مختلفی مانند گروه‌های صلح طلب، آزادی‌خواه و غیره، مخفی کرده‌اند تا به مقاصد شیطانی خود دست یابند. هر چند آنها را نمی‌توان به صورت فردی تشخیص داد، اما خط مشی حزب کمونیست مشخص است. اولین مهم آنها پیشبرد اهداف اتحاد جماهیر شوروی[سابق] کمونیست بی خدا است. بسیار مهم است که دشمنان روش زندگی آمریکائی را بشناسیم. پلیس فدرال آمریکا بیش ۲۰۰۰ عملیات کو اینتل پرو را اجرا کرد. سر انجام در آوریل سال ۱۹۷۱ پس از افشاء این عملیات رسماً متوقف شد.[۵][۶]

شواهد و مدارک ویرایش

مدارک عملیات کو اینتل پرو اکثراً شامل نامه نگاری‌های اداره محلی پلیس فدرال با اداره مرکزی بوده که در این نامه نگاری‌ها چگونگی توطئه‌ها برای اداره محلی تشریح شده‌است و اداره محلی هم آنها را اجرا و موفقیت یا عدم موفقیت آنها را متقابلاً به اداره مرکزی گزارش می‌داده‌است.

 
پیشنهاد یک برنامه برای مطرح کردن حامله بودن بازیگر معروف Jean Seberg حامی مالی حزب پانتر سیاه

در زیر شروع نامه نگاری برنن با سالیوان، برای خنثی نمودن گروه چپ دیده می‌شود. سی دی برنن به دبلیو سی سالیوان، ۹ می ۱۹۶۸ ملت ما توسط افرادی به دوره ای از اختلالات و خشونت‌های وارد می‌شود که عاملین اصلی آنها به گروه چپ جدید وابسته هستند. بعضی از این فعالان، اصرار در انقلاب داشته و شکست ما را در ویتنام اعلام کرده‌اند. آنها دائماً و به غلط به افراد پلیس تهمت خشونت زده‌اند و از انجام کارهای غیرقانونی که آنها را به اهداف خود نزدیک می‌کند، رویگردان نیستند. گروه چپ، هر از چند گاهی خصمانه و ناسزا گویانه به رئیس و سازمان حمله می‌کنند تا از تحقیقات ما راجع به آنها جلوگیری به عمل بیآورند و ما را از محیط دانشگاه بیرون برانند. باید در نظر باشد تا روش ضد جاسوسی طرح و خنثی سازی اعضاء کلیدی گروه چپ را مد نظر قرار دهیم. اعضاء کلیدی در واقع نیروی‌های پیش برنده گروه هستند، و اعم تحقیقات ما بر روی آنها است.

درخواست مذکور تحلیل شده و جواب آمده‌است که:روش‌های ضد جاسوسی پیشنهادی ذیل می‌تواند بوسیله تمامی ادارات عملیاتی به اجرا گزارده شود.

  1. اعلامیه‌هایی طراحی شود که عمدتاً دانشجویان جامعه دمکراتیک و دیگر گروه‌های اقلیت را که نماینده اکثر دانشجویان هستند، خنثی نماید. اعلامیه باید عکس رهبر چپ جدید آن دانشگاه را دربرداشته باشد. طبیعتأ نفرت انگیزترین عکس او باید چاپ شود.
  2. باید از اختلافات بین رهبران چپ جدید استفاده کرد.
  3. باید شایعه نمود که بعضی از رهبران چپ جدید عاملان دستگاه‌های امنیتی هستند.
  4. باید از روزنامه دانشگاه یا روزنامه‌های مخفی برای منحرف جلوه دادن رهبران چپ جدید استفاده نمود. در رابطه با این موضوع، باید در روزنامه مقاله ای نوشت مبنی بر این که رهبران چپ جدید استفاده از مواد مخدر و سکس را تبلیغ کرده‌اند و این روزنامه‌ها را برای اولیای دانشگاه، والدین دانشجویان عضو و ثروتمندانی که به آنها کمک مالی می‌کنند فرستاد.
  5. با توجه به اینکه اکثر آنها از ماریجوانا و دیگر مخدرات استفاده می‌کنند، باید فرصت را مغتنم شمرد و آنها را بوسیله پلیس محلی دستگیر نمود.
  6. باید نامه‌هایی با اسم مستعار از فعالیت دانشجویان عضو چپ جدید به اولیا، همسایگان و روسای والدین آنها فرستاد.
  7. هرگاه که چپ جدید دانشگاه را بهم می‌ریزند، باید از روزنامه‌ها استفاده نمود و عقیده عده ایی را مبنی بر مخالفت با این امر چاپ کرد و ضمناً باید این مسئله ذکر شود که آنها از طرف اکثریت دانشجویان صحبت نکرده‌اند و تقاضای رفراندم شود.
  8. از مخالفت آنها با دیگر گروه‌ها حداکثر استفاده به عمل آید.
  9. طبق گزارش اداره محلی گروه چپ جدید در نظر دارد در نزدیکی پایگاه ارتش کافی شاپی را دایر نماید تا ارتشی‌هایی را که به آنجا می‌روند را به عضویت خود درآورد. هر کجا که چنین کافی شاپی دایر شود، باید به رسانه‌های دوست خبر داد، بعلاوه در چنین مکان‌هایی اکثراً مواد مخدر و ماریجوانا یافت می‌شود، بنابراین باید سریعاً پلیس محلی در جریان قرار داد.
  10. از کارتون، عکس و نامه‌های مستعار برای مسخره کردن چپ جدید استفاده شود. مسخره کردن یکی از موثرترین اسلحه‌های ما علیه آنها است.
  11. می‌توان با استفاده از موقعیت و پراکندن اطلاعات غلط از فعالیت‌های آنها جلوگیری به عمل آورد. به عنوان مثال در مورد تجمع ای که تدارک دیده‌اند می‌توان اعضا را از خبر به تعویق افتادن تجمع مطلع نمود.

از ریاست به تمامی ادارات عملیاتی ۵ ژوئیه 1968[۷][۸]

روش‌ها ویرایش

  1. خنثی نمودن رهبران گروه بوسیله اشاعه دروغ و نحوه زندگی آنها در روزنامه‌ها.
  2. آگاه نمودن رؤسای اعضاء گروه (کسانی که خارج از گروه آنها را استخدام کرده بودند) و انتقاد از غیر آمریکایی بودن آنها.
  3. استفاده از تریبون آزاد روزنامه‌ها برای اشاعه دروغ راجع به اعضاء.
  4. از آمریکا اخراج نمودن کسانی که به این گروه‌ها کمک مالی می‌کردند، مانند زن ژاپنی جان لنن خواننده سابق گروه بیتل که کشته شد.
  5. ایجاد درگیری با دیگر گروه‌ها
  6. استفاده از روزنامه‌های زیر زمینی (مخفی).
  7. بی‌اعتبار کردن گروه بوسیله کاریکاتور

خطا کاری‌های پلیس شامل

  1. حملات پلیس فدرال به مکان‌های سخنرانی‌ها، تعلیمات، مقالات و تجمع ها
  2. دخالت در مسائل شخصی و اقتصادی افراد
  3. سوء استفاده از منابع دولتی
  4. خصومت‌های حزب ثالث
  5. نفاق افکنی
  6. تبلیغات منفی
  7. تهدید، اخاذی

گروه‌های مورد هدف ویرایش

  1. حزب کمونیست آمریکا
  2. حزب کارگران سوسیالیست
  3. گروه تنفر سفید
  4. گروه سیاهان ناسیونالیست
  5. گروه چپ جدید

نظارت غیرقانونی ویرایش

دولت اغلب نظارت مخفی شهروندان را براساس باورهای سیاسی خود انجام داده‌است، حتی زمانی که این باورها تهدیدی برای خشونت یا اعمال غیرقانونی از سوی یک قدرت خارجی خصمانه نبوده. دولت، عمدتاً از طریق کارآگاهان مخفی و محرمانه، بلکه با استفاده از سایر تکنیک‌ها مانند شنود، بازکردن ایمیل‌های مخفی اطلاعات گسترده‌ای را در مورد زندگی شخصی، دیدگاه‌ها و انجمن‌های شهروندان آمریکایی بدست آورده است. تحقیقات در مورد گروه‌هایی که به‌طور بالقوه خطرناک و حتی گروه‌هایی که مظنون به همکاری با سازمان‌های بالقوه خطرناک می‌شوند، به شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، اما واقعیت این است که این گروه‌ها فعالیت غیرقانونی نداشته‌اند و به مدت چندین دهه این تخقیقات ادامه داشت.

گروه‌ها و افراد به دلیل دیدگاه‌های سیاسی، اعتقادات اجتماعی و شیوه زندگی خود مورد تجاوز، سرکوب، آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. تحقیقات بر پایه استانداردهای مبهم بوده‌است. اشتباهات، مضر و خشونت‌آمیز، از جمله تلاش‌های ناشناس برای ازدواج، از بین رفتن جلسات، محروم ساختن افراد از حرفه‌های خود، و تحریک گروه‌های هدف به رقابت‌هایی که ممکن است منجر به مرگ شود، مورد استفاده قرار گرفته‌است. سازمان‌های اطلاعاتی اهداف سیاسی و شخصی رئیس‌جمهور و مقامات عالی‌رتبه دیگر را به عهده دارند. در حالی که اغلب آژانس‌ها در پاسخ به فشار مقامات ارشد در شعبه اجرایی و کنگره مرتکب اشتباه شدند، گاهی اوقات فعالیت‌های نامناسب را آغاز کردند و سپس آنها را از مقامات که مسئولیت اطلاع‌رسانی آنها را پنهان می‌کردند، پنهان می‌کرد.[۹][۱۰]

افراد مشهور مورد هدف ویرایش

رالف ابناتی، مومی ابو جمال، جیمز بالدوین، جودی بری، H. رپ براون، Stokely Carmichael، کارتی کارتریج ،Eldridge Cleaver ، جف فورت ، هاوارد بروس فرانکلین ، فرد همپتون ، تام هایدن ، ارنست همینگوی ، عببی هافمن ، اریکا هوگینز ، خوزه چا چا جیمنز ، محمد کنیاتا ، کلارک کر ، مارتین لوتر کینگ جونیور ، استنلی لویسون ،Viola Liuzzo ، مالکوم ایکس ، هوی پ. نیوتن ، فیلیبرتو اوجیدا ریوس ، جان ترودل ، ماریو Savio ، ژان سبرگ ، اساتیس شاکور ، موریس استارسکی

عملیات‌های مشابه ویرایش

عملیات‌های مشابه در دیگر کشورها ویرایش

بسیاری از کشورها از جمله ایران با فرستادن افسران اطلاعاتی خود به آمریکا برای فراگیری فنون ضد جاسوسی این روش‌ها در نهادها و سازمانهای خود گسترش دادند. ساواک که توسط سازمان سیا در سال ۱۹۵۷(۱۳۳۵) تشکیل شد، افراد خود را تحت برنامه‌های گوناگون در آمریکا آموزش داده و این وضع تا اواخر دههٔ ۱۹۶۰ ادامه داشته‌است.[۱۱] پس از انقلاب بحث تجدید ساختار بخشهایی از ساواک و نیز بهره‌گیری از تجارب و همکاری اعضای آن در تشکیل سازمان اطلاعاتی و امنیتی جدید در تمام دوران نخست‌وزیری بازرگان و سپس زمان ریاست جمهوری بنی‌صدر ادامه یافت.[۱۲]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. "I. Introduction and Summary" (PDF). Intelligence Activities and the Rights of Americans - Church Committee final report. مجلس سنای ایالات متحده آمریکا website. II. دولت فدرال ایالات متحده آمریکا. 1976-04-26. p. 10. Archived from the original (PDF) on 2014-04-18. Retrieved 2014-07-15.
  2. Wolf, Paul. "COINTELPRO: The Untold American Story". Archive.org. World Conference Against Racism, Durbin SA.
  3. Jalon, Allan M. (2006-03-08). "A break-in to end all break-ins; In 1971, stolen FBI files exposed the government's domestic spying program". Los Angeles Times. Tribune Company. Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2014-07-15.
  4. Weiner 2012, p. 196: "Sullivan would become Hoover's field marshal in matters of national security, chief of FBI intelligence, and commandant of COINTELPRO. In that top secret and tightly compartmentalized world, an FBI inside of the FBI, Sullivan served as the executor of Hoover's most clandestine and recondite demands.".
  5. کنترل فکر، نظمی رضا
  6. https://en.wikipedia.org/wiki/COINTELPRO
  7. کنترل فکر، نظطمی رضا
  8. https://en.wikipedia.org/wiki/COINTELPRO#CITEREFWeiner2012
  9. "Intelligence Activities and the Rights of Americans Book II, Final Report of the Select Committee to Study Governmental Operations with respect to Intelligence Activities United States Senate (Church Committee)". United States Senate. Archived from the original on October 19, 2006. Retrieved May 11, 2006.
  10. Patrick Radden Keefe (February 2, 2006). "Tapped Out Why Congress won't get through to the NSA". Slate. Archived from the original on February 9, 2006. Retrieved May 11, 2006.
  11. http://www.irdc.ir/fa/news/1099/آموزش-شکنجه-به-افسران-ساواک-در-آمریکا
  12. https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/11/21/277603/سرنوشت-ساواک-و-ساواکیان-پس-از-پیروزی-انقلاب-اسلامی