کیک‌بوکسینگ

ورزش رزمی تمام تماس که در آن رقبای دستکش ممکن است با پاهای برهنه مشت و لگد بزنند.

کیک‌بوکسینگ (به انگلیسی: Kickboxing) ترکیبی از رشته‌های کاراته و مشخصاً فول کنتاکت کاراته با بوکس تایلندی است. کیک بوکسینگ ورزشی رزمی است که پیشینهٔ آن به دههٔ ۱۹۶۰ در ژاپن بازمی‌گردد. به‌طور کلی هدف از تمرینات کیک بوکسینگ، دفاع از خود و به‌دست آوردن آمادگی جسمانی، هم‌چنین استفاده به‌عنوان ورزش رزمی است.[۱]

مسابقات کیک‌بوکسینگ زنان

تاریخچه و بنیان‌گذاران ویرایش

ریشهٔ اصلی شکل‌گیری رشتهٔ کیک‌بوکسینگ به ۲۰۰۰ سال پیش در آسیا بازمی‌گردد. کیک بوکسینگ ابتدا در ژاپن در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی ایجاد شد و رقابت‌های آن از همان دهه آغاز گردید.

بنیان‌گذاران رشتهٔ کیک‌بوکسینگ، کاراته‌کاران ژاپنی اوسامو ناگوچی و تاتسو یامادا می‌باشند. کیک‌بوکسینگ آمریکایی نیز در دهه ۱۹۷۰ میلادی به‌وجود آمد. پایه‌گذاران کیک‌بوکسینگ در غرب «جو لوئیس»، «بیل والاس»، «جف اسمیت» و «جری بیزلی» هستند. کیک‌بوکسینگ را می‌توان ورزش رزمی تلفیقی دانست، که در آن از روش‌های رشته‌های مختلف رزمی استفاده شده‌است.[۲]

در اواسط دههٔ ۱۹۶۰، نخستین مسابقات رزمی با نام و اصطلاح کیک‌بوکسینگ در ژاپن و در شهر اوزاکا برگزار شد.[۳]

کیک‌بوکسینگ در آمریکا در سال‌های ابتدایی دههٔ ۱۹۷۰ آغاز به‌کار کرد. این ورزش در سپتامبر ۱۹۷۴، زمانی که انجمن حرفه‌ای کاراته (PKA) اولین دورهٔ مسابقات کیک‌بوکسینگ قهرمانی جهان را در ایالات متحده آمریکا برگزار کرد، به شهرت رسید.[۴]

 
لوکیک (ضربه پایین)

نام‌گذاری ویرایش

اصطلاح کیک‌بوکسینگ به‌وسیلهٔ اوسامو ناگوچی ژاپنی برای نام‌گذاری رشته‌ای رزمی که از کاراته و هم‌چنین از بوکس تایلندی الهام گرفته شده بود، استفاده شد. او این رشته را در سال ۱۹۵۸ معرفی کرد.

اوسامو ناگوچی به عنوان یک کاراته‌کا، (کیوکوشین کا)، نام «کیک بوکسینگ» را در سال ۱۹۵۸ به عنوان یک انگلیسی‌گرای ژاپنی برای یک هنر رزمی ترکیبی که از کاراته و بوکس تایلندی، ابداع کرده بود، برگزید.

ناگوچی در دههٔ ۱۹۶۰ آن را رواج داد و در دههٔ ۱۹۷۰ انجمن جهانی کیک بوکسینگ را تأسیس کرد.[۵]

کیک بوکسینگ در واقع از دو قسمت (کیک = ضربه پا) و (بوکسینگ = مشت زدن) تشکیل شده‌است، که تکنیک‌های اصلی آن نیز در مشت و ضربه پا است.[۶]

 
تاتسو یامادا (چپ) و استاد او چوکی موتوبو (راست)

روش مبارزه و قوانین ویرایش

مسابقات در یک زمین مربع شکل، با ابعاد ۱۶ تا ۲۰ فوتی که با طناب محصور شده برگزار می‌گردد. زمان مسابقه اغلب ۳ راند ۲ دقیقه‌ای است، که ورزشکاران بین هر راند، یک دقیقه استراحت می‌کنند. هر مسابقه توسط یک داور و یک پزشک کنترل می‌شود و در هر راند نیز ۳ قاضی، به مبارزان امتیاز می‌دهند.

کیک‌بوکسینگ مانند تمام رشته‌های رزمی دارای کمربند و دان می‌باشد. این ورزش داخل رینگ یا تاتامی برگزار می‌شود و گرفتن حریف در مسابقه خطا است. در مسابقه یک داور وسط وجود دارد و سه داور کنار و یک قاضی وجود دارد.[۷]

غالباً در مسابقات آماتور راندها به شکل دو راند ۲ دقیقه ای برگزار می‌شود و در صورت مساوی کار به راند سوم کشیده می‌شود. به افرادی که در مبارزات کیک بوکسینگ شرکت می‌کنند، «فایتر» (fighter) می‌گویند.[۸]

ضربات مشت به سر حریف، دارای ۱ امتیاز و ضربات پا به سر نیز دارای ۲ امتیازاست. همچنین ضربات پایی که به صورت چرخشی اجرا شوند و به سَر حریف اصابت کنند نیز ۳ امتیاز دارند. اجرای ضربات چرخشی اغلب توانایی زیادی می‌خواهد و در واقع یک نوع حرکت ریسکی است، به همین دلیل، این‌گونه ضربه‌ها کمتر اجرا می‌شود.[۹]

کمربندهای کیک بوکسینگ به صورت فدراسیونی به این ترتیب می‌باشد: سفید، زرد، نارنجی، سبز، آبی، قهوه‌ای، مشکی، دان ۱ تا دان ۹ و کمربند فایتری.[نیازمند منبع]

سازمان ویرایش

در این ورزش هیچ نهاد حاکم بین‌المللی واحدی وجود ندارد، اگرچه برخی از نهادهای حاکم بین‌المللی شامل انجمن جهانی سازمان‌های کیک بوکسینگ (همچنین به عنوان WAKO شناخته می‌شود)، انجمن جهانی کیک بوکسینگ، انجمن بین‌المللی کاراته ورزشی، فدراسیون بین‌المللی کیک‌بوکسینگ و شبکهٔ جهانی کیک‌بوکسینگ، و غیره هستند. درنتیجه، یک مسابقات جهانی واحد کیک‌بوکسینگ وجود ندارد و عناوین قهرمانی با تبلیغات فردی مانند Glory, K-1 و ONE Championship و … در میان فایترها صادر می‌شود. مسابقاتی که تحت پوشش نهادهای حاکم مختلف سازمان‌دهی می‌شوند، قوانین مختلفی را اعمال می‌کنند؛ هم‌چون اجازهٔ استفاده از ضربات مختلف ضربه زانو یا فشار دادن و غیره.[۱۰]

تجهیزات حفاظتی ویرایش

تجهیزات محافظتی مورد استفاده در مسابقات آماتور کیک بوکسینگ عبارتند از:

  • دستکش بوکس
  • محافظ روی پا
  • ساق بند
  • کلاه ویژهٔ بوکس آماتور
  • لثه بند
  • «هوگو» [محافظ سینه] در غالب رقابت‌های نوجوانان و نونهالان
  • «کاپ» در دو بخش آقایان و بانوان[۱۱]

جستارهای وابسته ویرایش

پانویس ویرایش

  1. توکل شعار، حمیدرضا، (۱۳۹۴)، ورزش‌های رزمی و بنیان‌گذاران بزرگ آن، تهران، انتشارات مهر، ص ۱۷۹.
  2. همان، صص ۱۸۰–۱۷۹
  3. مشیری، جواد، (۱۴۰۱)، تاپ‌تکواندو، کیک بوکسینگ و موی‌تای، تهران، نشر پارس میهن، ص ۷۹.
  4. مشیری، جواد، (۱۴۰۱)، تاپ‌تکواندو، کیک بوکسینگ و موی‌تای، تهران، نشر پارس میهن، ص ۸۰.
  5. حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی، تهران، انتشارات بوستان، چ اول، صص ۲۸۲–۲۸۱.
  6. همان
  7. حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی، تهران، انتشارات بوستان، چ اول، ص ۲۸۵.
  8. توکل شعار، حمیدرضا، (۱۳۹۴)، ورزش‌های رزمی و بنیان‌گذاران بزرگ آن، تهران، انتشارات مهر، ص ۱۷۸.
  9. حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی، تهران، انتشارات بوستان، چ اول، ص ۲۸۶.
  10. مشیری، جواد، (۱۴۰۱)، تاپ‌تکواندو، کیک بوکسینگ و موی‌تای، تهران، نشر پارس میهن، صص ۸۱–۸۰.
  11. حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی، تهران، انتشارات بوستان، چ اول، ص ۲۸۰.

منابع ویرایش

  • حق‌شناس، علی، (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی: نخستین دایرةالمعارف ورزش‌های رزمی در ایران، تهران، نشر بوستان.
  • توکل شعار، حمیدرضا، (۱۳۹۴)، ورزش‌های رزمی و بنیان‌گذاران بزرگ آن، انتشارات مهر.
  • مشیری، جواد، (۱۴۰۱)، تاپ‌تکواندو، کیک‌بوکسینگ و موی‌تای، تهران، نشر پارس میهن.