گتوند
| برای تأییدپذیری کامل این مقاله به منابع بیشتری نیاز است. |
گُتوَند در زبان محلی گتند. این شهر مرکز شهرستان گتوند است و در سال ۱۳۹۵، تعداد ۷۴۰۰۰ تن جمعیت داشته‌است.[۱]
| گتوند گتند | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خوزستان |
| شهرستان | گتوند |
| بخش | مرکزی |
| مردم | |
| جمعیت | ۷۴۰۰۰ |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع | ۶۵ متر |
| اطلاعات شهری | |
| شهردار | صدیقه میری |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۶۱۳۶۳۲ |
| وبگاه | شهرداری گتوند |
گتوند پیش از این در بخش گتوند شهرستان شوشتر قرار داشت که با ارتقاء بخش گتوند به شهرستان، تقسیمات کشوری آن نیز تغییر کرد.[۲]شهرستان گُتوند یکی از شهرستان‌های استان خوزستان است. مرکز این شهرستان شهر گتوند است. این شهرستان در آخرین سرشماری، تعداد ۷۴۰۰۰ تن جمعیت داشته‌است.[۱]
شهرستان گُتْوَنْد' در شمال شهرستان شوشتر قرار دارد و دارای دو ناحیه دیمچه و عقیلی است. بخش عقیلی خاکی حاصلخیز دارد. همچنین گتوند دارای یک سد تنظیمی به نام سد گتوند و یک سد بزرگ برای تولید انرژی و ذخیره‌سازی آب بنام گتوند علیا است.
مردم این شهر به گویش بختیاری تکلم می‌کنند.
سوغات‌شهرستان:خرما-چلتوک(برنج)-ماهی‌شیربُت- کنار‌هندی-رمیله-انواع‌توت‌و...
شهرها و بخش‌هاویرایش
شهرها: گتوند، جنت مکان، سماله، ترکالکی، صالح شهر
این شهرستان در مختصات جغرافیایی ۴۸ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۲۱ دقیقه طول شرقی و ۳۲ درجه و ۴ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۲۷ دقیقه عرض شمالی قرار دارد و در سال ۱۳۹۱ دارای ۲ بخش، ۵ شهر و ۱دهستان می‌باشد.
مردمان گتوندویرایش
شامل سه بخش بنامهای بخش اول شامل _ سه رِیکَه که خود سِرِیکَه شامل حنه حسنلی (بساک )حُنه خواجه (خواجه باجول موگویی)حُنه خلف (بساک(بسحاق یا بوسحاق تلفظ محلی ابو اسحاق است.) حنه حسینلی، حُنه صفر تقی، حُنه حیدر (شیاس موگویی) حُنه اُستا (سله چین موگویی) حُنه ماجِنی (اصالتا لرستانی) حُنه کَربِلی اصالتاً لرستانی چگینی) وبخش دوم مردم گتوند سه محل شامل لیاسی (الیاسی(حاجیوند.چهارلنگ))، دیرشوند(محله امین_صادق، طیب، ملااحمد(بهداروند_کیارسی)) ، کاید ، صالح وندوحونه آربک یا یاربیک وحونه طوفویا طوفان و بخش سوم مردم گتوند مال بالا یا محله بالا که شامل اولاد امین و اولاد نادعلی و اولاد شامسیر و ...می‌باشند.این معرفی مختصر که در دنباله اسم هر اولاد آمده صرفا جهت شناخت اصل‌و‌نسب است و تمامی محله‌های گتوند(سه‌محل-سِرِیکه-مال‌بالا)لهجه متفاوت از گویش بختیاری دارند.
و همچنین طایفه سالاروند که درگذشته در گتوند بوده‌اند که در آنجا ازگتوند به سمت کول رآد ،قشلاق ییلاق می‌کرده‌اند ولی اکنون دراستان لرستان زندگی می‌کنند و قابل ذکر است که بزرگترین تیره آن خواجه می‌باشد و احتمالاً با خواجه موگویی مربوط است.[۳]
میراث فرهنگ ملیویرایش
۱- آرامگاه استاد ادب و شاعر دکتر قیصر امین پور ۲- پژوهشسرای دکتر امین پور ۳- گلزارشهدای دفاع مقدس ۴- یادبود شهدای گمنام
رودخانه‌هاویرایش
دو رودخانه در این منطقه جریان دارد یکی رودخانه بزرگ کارون که از کوه‌های بختیاری سرچشمه گرفته و در ابتدای ورود به جلگه خوزستان به شمال گتوند می‌رسد که توسط سد عظیمی مهار شده و زمین‌های بخش مرکزی و بخش عقیلی را آبیاری نموده و کانال عظیم منشعب از آن جهت تأمین آب مصرفی شرکت کشت و صنعت کارون و صنایع جانبی آن نیز به سمت دیمچه روان است.
رودخانه شور یکی دیگر از رودهایی است که در جنوب گتوند از کارون جدا می‌شود و بعد از طی مسافتی در خاک عقیلی و گذشتن از جنوب روستای دشت بزرگ از سمت جنوب شرقی وارد دهستان جهانگیری از توابع شهرستان مسجدسلیمان می‌شود. از این رودخانه با مهارت خاصی نمک تولید می‌کنند در منابع قدیم این رود به شور زن مرده یا زنگ مرده مشهور است.
آثار و بناهای تاریخیویرایش
- شیخ سلیمو (قلعه رستم)
- چغا تپه
- گچ سنگی
- آسیابهای راک
- سنگ اژدها (برد اژدها)
- کوه طبل خانه
- دخمه‌ها (خرفخانه‌ها)
- گلو گرد
همچنین گتوند دارای یک اردوگاه اسکان آوارگان خارجی تحت نظارت سازمان ملل بوده می‌باشد (شهرک شهید بنی نجار) که جمعیت ۲۵۰۰ نفری از آوارگان افغانستان و حدود ۲۰ نفری از آوارگان عراقی را میزبانی می‌کند
منابعویرایش
پیوند به بیرونویرایش
| ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای گتوند دارد. |