گذرگاه سمت-جلو
در رایانه‌‌های شخصی گذرگاه سمت-جلو (به انگلیسی: Front Side Bus) یک گذرگاه داده است که حامل داده‌ها بین پردازنده و پل شمالی است. بسته به پردازنده استفاده شده در سیستم, بعضی گذرگاه‌ها ممکن است یک گذرگاه سمت-عقب نیز داشته باشند که پردازنده را به حافظه نهان ارتباط می‌دهد.
پهنای باند یا حداکثر ظرفیت پذیرش گذرگاه سمت-جلو به طول داده, بسامد ساعت(Clock) و تعداد داده‌ای که در هر سیکل فرستاده می‌شود, بستگی دارد.به عنوان مثال, یک پهنای باند 64 بیتی با کار در بسامد 100MHz که چهار داده را در هر سیکل می فرستد, یک پهنای باند معادل 3200MB در ثانیه دارد(MB/s)
تعداد انتقال در هر سیکل بستگی به فناوری استفاده شده دارد. به عنوان مثال, GTL+ یک انتقال در پالس ساعت دارد, EV6 دو انتقال و AGTL+ چهار انتقال در پالس ساعت دارد. شرکت اینتل روش چهار انتقال در پالس ساعت را چهار پمپاژه(Quad Pumping) می نامد. بیشتر سازندگان سرعت درگاه سمت-جلو را به MHz منتشر می‌کنند, ولی معمولاً برای نمایش سرعت از نرخ داده مؤثر به جای بسامد واقعی استفاده می‌شود که معمولاً با Megatransfer در ثانیه (MT/s) نامگذاری می‌شود.دلیل این امر به خاطر اینست که سرعت واقعی به وسیلهٔ هر پالس ساعت, راحت‌تر اندازه‌گیری می‌شود.به عنوان مثال, یک برد مادر یا پردازنده یک گذرگاه سمت-جلو با بسامد 200MHz دارد که در هر پالس ساعت 4 انتقال دارد, پس گذرگاه سمت-جلو در نرخ 800MHz کار می‌کند.
سرعت اجزای مربوطه ویرایش
پردازنده ویرایش
در بعضی موارد بسامد پردازنده از به کار بردن یک ضرب‌کننده پالس ساعت به سرعت گذرگاه سمت-جلو اندازه‌گیری می‌شود. به عنوان مثال, یک پردازنده که در سرعت 3200MHz کار می‌کند, ممکن است یک گذرگاه سمت-جلو 400MHz داشته باشد. این بدین معنااست که یک ضرب‌کننده پالس ساعت داخلی روی 8 تنظیم است. بدین معنا که پردازنده طوری تنظیم شده که 8 بار در فرکانس 400MHz کار کند: 400MHz × 8 =3200MHz. با تغییر گذرگاه سمت-جلو یا ضرب‌کننده, سرعت‌های دیگر نیز برای پردازنده بدست می‌آید.
حافظه ویرایش
تنظیم سرعت گذرگاه سمت-جلو مستقیماً مربوط می‌شود به سرعت حافظه‌ای که یک سیستم باید استفاده کند. گذرگاه حافظه به پل شمالی و حافظه اصلی وصل می‌شود و گذرگاه سمت-جلو به پل شمالی و پردازنده وصل می‌شود. معمولاً این دو گذرگاه باید در یک بسامد کار کنند. بالا بردن گذرگاه سمت-جلو به 450MHz باعث می‌شود که حافظه نیز در 450MHz کار کند.
در سیستم‌های جدید می‌توان حافظه را به صورت 4:5 یا شبیه این مورد دید. در این وضعیت, این بدین معنی است که حافظه 4/5 برابر سریعتر از گذرگاه سمت-جلو کار می‌کند. به این معنی که یک گذرگاه داده سمت-جلو 400MHz می‌تواند با حافظه با سرعت 500MHz کار کند. این حالت به یک سیستم ناهمگام اشاره دارد. به‌طور کلی کارآیی سیستم می‌تواند به‌طور غیرمنتظره به خاطر نرخ گذرگاه سمت-جلو و حافظه, تغییر کند.
نرخ انتقال ویرایش
در این جداول نرخ انتقال بعضی پردازنده‌های مهم شرکت اینتل و ای ام دی ارائه شده‌است:
Intel Processors ویرایش
| CPU | FSB Clock | Number of Cycles | Bus Width | Transfer Rate |
|---|---|---|---|---|
| Pentium | 50 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 400 MB/s-528 MB/s |
| Pentium Overdrive | 25 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 200 MB/s-528 MB/s |
| Pentium MMX | 60 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 480 MB/s-528 MB/s |
| Pentium MMX Overdrive | 50 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 400 MB/s-528 MB/s |
| Pentium II | 66 MHz-100 MHz | 1 | 64-bit | 528 MB/s-800 MB/s |
| Pentium II Overdrive | 60 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 480 MB/s-528 MB/s |
| Pentium III | 100 MHz-133 MHz | 1 | 64-bit | 800 MB/s-1064 MB/s |
| Pentium III-M | 100 MHz-133 MHz | 1 | 64-bit | 800 MB/s-1064 MB/s |
| Pentium 4 | 100 MHz-133 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s-4256 MB/s |
| Pentium 4-M | 100 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s |
| Pentium 4 HT | 133 MHz-200 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-6400 MB/s |
| Pentium 4 HT Extreme Edition | 200 MHz-266 MHz | 4 | 64-bit | 6400 MB/s-8512 MB/s |
| Pentium D | 133 MHz-200 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-6400 MB/s |
| Pentium Extreme Edition | 200 MHz-266 MHz | 4 | 64-bit | 6400 MB/s-8512 MB/s |
| Pentium M | 100 MHz-133 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s-4256 MB/s |
| Core Solo | 133 MHz-166 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-5312 MB/s |
| Core Duo | 133 MHz-166 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-5312 MB/s |
| Core 2 Solo | 133 MHz-200 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-6400 MB/s |
| Core 2 Duo | 133 MHz-333 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-10656 MB/s |
| Core 2 Quad | 266 MHz-333 MHz | 4 | 64-bit | 8512 MB/s-10656 MB/s |
| Core 2 Extreme | 200 MHz-400 MHz | 4 | 64-bit | 6400 MB/s-12800 MB/s |
| Atom | 133 MHz-166 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-5312 MB/s |
| Celeron | 66 MHz-266 MHz | 1-4 | 64-bit | 528 MB/s-8512 MB/s |
| Celeron D | 133 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s |
| Celeron M | 100 MHz-200 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s-6400 MB/s |
| Celeron Dual-Core | 133 MHz-200 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-6400 MB/s |
| Pentium Dual-Core | 133 MHz-266 MHz | 4 | 64-bit | 4256 MB/s-8512 MB/s |
| Pentium Pro | 60 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 480 MB/s-528 MB/s |
| Pentium II Xeon | 100 MHz | 1 | 64-bit | 800 MB/s |
| Pentium III Xeon | 100 MHz-133 MHz | 1 | 64-bit | 800 MB/s-1064 MB/s |
| Xeon | 100 MHz-400 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s-12800 MB/s |
| Itanium | 100 MHz-133 MHz | 1 | 64-bit | 800 MB/s-1064 MB/s |
| Itanium 2 | 100 MHz-166 MHz | 4 | 64-bit | 3200 MB/s-5312 MB/s |
AMD Processors ویرایش
| CPU | FSB Clock | Number of Cycles | Bus Width | Transfer Rate |
|---|---|---|---|---|
| K5 | 50 MHz-66 MHz | 1 | 64-bit | 400 MB/s-528 MB/s |
| K6 | 66 MHz | 1 | 64-bit | 528 MB/s |
| K6-II | 66 MHz-100 MHz | 1 | 64-bit | 528 MB/s-800 MB/s |
| K6-III | 66 MHz-100 MHz | 1 | 64-bit | 528 MB/s-800 MB/s |
| Athlon | 100 MHz-133 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s-2128 MB/s |
| Athlon XP | 100 MHz-200 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s-3200 MB/s |
| Mobile Athlon 4 | 100 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s |
| Athlon XP-M | 100 MHz-133 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s-2128 MB/s |
| Duron | 100 MHz-133 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s-2128 MB/s |
| Sempron | 166 MHz-200 MHz | 2 | 64-bit | 2656 MB/s-3200 MB/s |
| Athlon MP | 100 MHz-133 MHz | 2 | 64-bit | 1600 MB/s-2128 MB/s |