ساب ۳۹ گریپن

JAS 39 Gripen
	یک فروند گریپن متعلق به نیروی هوایی سوئد
کاربری	جنگنده چندمنظوره
کشور سازنده	سوئد
تولیدکننده	گروه ساب
گروه طراحی	Industrigruppen JAS، Swedish Defence Materiel Administration
نخستین پرواز	۹ دسامبر ۱۹۸۸
معرفی‌شده در	۹ ژوئن ۱۹۹۶
وضعیت	در حال خدمت
کاربر اصلی	نیروی هوایی سوئد; نیروی هوایی آفریقای جنوبی ; نیروی هوایی برزیل ; نیروی هوایی مجارستان
ساخته‌شده	۱۹۸۷-اکنون
تعداد ساخته‌شده	بیش از ۲۷۱

ساب ۳۹ گریپن (به سوئدی: Saab 39 Gripen) جنگنده چندمنظوره نسل ۴+ سبک و تک‌موتوره است که توسط شرکت سوئدی ساب سوئد طراحی و تولید گردیده‌است. گریپن (به معنی شیردال) که در ۱۹۸۸ برای اولین بار به پرواز درآمده بود، در سال ۱۹۹۷ به نیروی هوایی سوئد پیوست و جایگزین جنگنده‌های ساب ۳۵ دراکن و ساب ۳۷ ویگن شد. این هواپیما در سال‌های بعد به کشورهای آفریقای جنوبی، تایلند، جمهوری چک، مجارستان و برزیل هم فروخته شد.

گریپن جت مافوق صوتی با سرعت بیش از دو ماخ است که مثل جنگنده‌های قبلی شرکت ساب از طراحی بال‌مثلثی و بدون دم همراه با کانارد بهره می‌برد. مدل‌های تازه‌تر ساب ۳۹ به تجهیزات سوخت‌گیری هوایی هم مجهز شده‌اند و مدل‌های صادراتی آن سازگاری قابل توجهی با استانداردهای ناتو دارند. این جنگنده از یک موتور ولوو-فلایگموتور نیرو می‌گیرد که از موتور آمریکایی جنرال الکتریک اف۴۰۴ اقتباس شده‌است. موتوری که در جنگنده‌های اف-۱۸ هورنت هم نصب شده‌است.

نیروی هوایی سوئد به تازگی سفارش خرید جدیدترین مدل گریپن را داده‌است که از یک موتور ارتقاءیافته با نام اف۴۱۴جی و رادار آرایه فازی فعال بهره می‌برد. در این مدل که با نام سوپر گریپن یا گریپن ان‌جی شناخته می‌شود، ظرفیت سوخت داخلی هواپیما هم به‌طور قابل توجهی افزایش یافته‌است.
طی قرارداد امضاء شده بین سوئد و برزیل، خط تولید یک ساب گریپن پیشرفته با نام گریپن E برای برزیل ساخته شده‌است. گریپن-E نخستین پروازهای آزمایشی خود را در سال ۲۰۱۹ انجام داد. برزیل به‌طور کمینه به ۱۰۰ فروند گریپن-E نیاز دارد.^[۲]^[۳]

مشخصات ویرایش

JAS 39C/D ویرایش

Gripen engine nozzle

داده‌ها از Saab Gripen,^[۴]^[۵] Saab,^[۶]^[۷] Aviation Week^[۸]

ویژگی‌های کلی

خدمه: 1 JAS 39C / 2 JAS 39D
طول: ۱۴٫۱ متر (۴۶ فوت ۳ اینچ) JAS 39C

۱۴٫۸ متر (۴۹ فوت) JAS 39D

پهنای بال: ۸٫۴ متر (۲۷ فوت ۷ اینچ)
ارتفاع: ۴٫۵ متر (۱۴ فوت ۹ اینچ)
مساحت بال‌ها: ۳۰ متر مربع (۳۲۰ فوت مربع)
وزن خالی: ۶٬۸۰۰ کیلوگرم (۱۴٬۹۹۱ پوند)
بیشترین وزن برخاست: ۱۴٬۰۰۰ کیلوگرم (۳۰٬۸۶۵ پوند)
پیشرانه هواگرد: ۱ عدد afterburning turbofan engine Volvo RM12،‏ ۵۴ کیلونیوتن (۱۲٬۰۰۰ پوند-نیرو) dry, ۸۰٫۵ کیلونیوتن (۱۸٬۱۰۰ پوند-نیرو) با پس‌سوز

عملکرد

حداکثر سرعت: ۲٬۴۶۰ کیلومتر بر ساعت (۱٬۵۲۹ مایل بر ساعت؛ ۱٬۳۲۸ گره) +
بیشینه سرعت: ماخ ۲
بُرد رزمی: ۸۰۰ کیلومتر (۴۹۷ مایل؛ ۴۳۲ مایل دریایی)
برد معبر: ۳٬۲۰۰ کیلومتر (۱٬۹۸۸ مایل؛ ۱٬۷۲۸ مایل دریایی)
حداكثر ارتفاع: ۱۵٬۲۴۰ متر (۵۰٬۰۰۰ فوت)
حد شتاب جی: +۹ −۳
بارگیری بال: ۲۸۳ کیلوگرم بر متر مربع (۵۸ پوند بر فوت مربع)
نیرو به وزن: ۰٫۹۷
Takeoff distance: ۵۰۰ متر (۱٬۶۴۰ فوت)
Landing distance: ۶۰۰ متر (۱٬۹۶۹ فوت)

جنگ‌افزار

سلاح‌ها ۱ × 27 mm Mauser BK-27 revolver cannon with 120 rounds (single-seat models only)
آویزگاه‌های حمل سلاح: 8 (two hardpoints under the fuselage, two under and one on the tip of each wing; with one dedicated for FLIR / ECM / LD / Reconn pod) با ظرفیت 5 300 kg (11 700 lb),با مقررات حمل ترکیبی از:
- راکت‌ها: ۴ × rocket pods, 13.5 cm rockets
- موشک‌ها: *** ۶ × IRIS-T (Rb.98) or AIM-9 Sidewinder (Rb.74) or A-Darter
  - ۴ × MBDA Meteor, AIM-120 AMRAAM (Rb.99) or MBDA MICA
  - ۴ × AGM-65 Maverick (Rb.75)
  - ۲ × KEPD.350
  - ۲ × Rbs.15F anti-ship missile
- بمب‌ها: *** ۴ × GBU-12 Paveway II laser-guided bomb
  - ۲ × Bk.90 cluster bomb
  - ۸ × Mark 82 bombs

Avionics

Radar: PS-05/A Pulse-Doppler

JAS 39E/F ویرایش

داده‌ها از Saab Gripen,^[۴]^[۵] Saab,^[۹]^[۱۰]^[۱۱] Aviation Week^[۸]

ویژگی‌های کلی

خدمه: 1 JAS 39E / 2 JAS 39F
طول: ۱۵٫۲ متر (۴۹ فوت ۱۰ اینچ) JAS 39E

۱۵٫۹ متر (۵۲ فوت) JAS 39F

پهنای بال: ۸٫۶ متر (۲۸ فوت ۳ اینچ)
ارتفاع: ۴٫۵ متر (۱۴ فوت ۹ اینچ)
مساحت بال‌ها: ۳۰ متر مربع (۳۲۰ فوت مربع)
وزن خالی: ۸٬۰۰۰ کیلوگرم (۱۷٬۶۳۷ پوند)
بیشترین وزن برخاست: ۱۶٬۵۰۰ کیلوگرم (۳۶٬۳۷۶ پوند)
Internal fuel capacity: ۳٬۴۰۰ کیلوگرم (۷٬۵۰۰ پوند)
پیشرانه هواگرد: ۱ عدد afterburning turbofan engine General Electric F-414G, ۹۸ کیلونیوتن (۲۲٬۰۰۰ پوند-نیرو) با پس‌سوز

عملکرد

حداکثر سرعت: ۲٬۴۶۰ کیلومتر بر ساعت (۱٬۵۲۹ مایل بر ساعت؛ ۱٬۳۲۸ گره) +
بیشینه سرعت: ماخ ۲
بُرد رزمی: ۱٬۵۰۰ کیلومتر (۹۳۲ مایل؛ ۸۱۰ مایل دریایی) +
برد معبر: ۴٬۰۰۰ کیلومتر (۲٬۴۸۵ مایل؛ ۲٬۱۶۰ مایل دریایی) +
حداكثر ارتفاع: ۱۶٬۰۰۰ متر (۵۲٬۰۰۰ فوت)
حد شتاب جی: +۹ -۳
بارگیری بال: ۲۸۳ کیلوگرم بر متر مربع (۵۸ پوند بر فوت مربع)
نیرو به وزن: ۱٫۰۴
Takeoff distance: ۵۰۰ متر (۱٬۶۴۰ فوت)
Landing distance: ۶۰۰ متر (۱٬۹۶۹ فوت)

جنگ‌افزار

سلاح‌ها ۱ × 27 mm Mauser BK-27 revolver cannon with 120 rounds (single-seat models only)
آویزگاه‌های حمل سلاح: 10 (three hardpoints under the fuselage, two under and one on the tip of each wing; with one dedicated for FLIR / LD / Recon pod.) با ظرفیت 5,300 kg (11,700 lb),با مقررات حمل ترکیبی از:
- راکت‌ها: ۴ × rocket pods, 13.5 cm rockets
- موشک‌ها: *** ۶ × IRIS-T (Rb.98), AIM-9 Sidewinder (Rb.74) or A-Darter
  - ۷ × MBDA Meteor, AIM-120 AMRAAM (Rb.99) or MBDA MICA
  - ۴ × AGM-65 Maverick (Rb.75)
  - ۲ × KEPD.350
  - ۶ × Rbs.15F anti-ship missile
- بمب‌ها: *** ۷ × GBU-12 Paveway II laser-guided bomb
  - ۲ × Bk.90 cluster bomb
  - ۸ × Mark 82 bombs
  - ۱۶ × GBU-39 SDB
  - ۱۲ × Alternative small-diameter glide bomb