ویکی‌پدیا

گیاه‌حوض

گیاه‌حوض (به انگلیسی: Phytotelma) یک حفره کوچک پر از آب در یک گیاه خشکی است. آب جمع شده در این گیاهان ممکن است به‌عنوان زیستگاهی برای جانوران و گیاهان مرتبط باشد.

مخزن آناناسیان که توسط Neoregelia concentrica واریته plutonis تشکیل شده‌است.

ادبیات غنی به زبان آلمانی که توسط ثینِمَن (Thienemann) (۱۹۵۴)[۱] خلاصه شد، بسیاری از جنبه‌های زیست‌شناسی گیاه‌حوض را توسعه داد. بررسی موضوع توسط کیچینگ (Kitching) (۱۹۷۱) و مگوایر (Maguire) (۱۹۷۱)[۲][۳] مفهوم گیاه‌حوض را به خوانندگان انگلیسی زبان معرفی کرد.

Lyriothemis tricolor گونه‌ای از آسیابک که در گیاه‌حوض پرورش می‌یابد.

یک کتاب چند مؤلف، ویرایش شده توسط فرانک (Frank) و لونیبوس (Lounibos) (۱۹۸۳)[۴] در ۱۱ فصل به طبقه‌بندی گیاه‌حوض و به گیاه‌حوض ارائه شده توسط میانگره‌های بامبو، روبغل برگ موز، روبغل برگ آناناسیان، گیاه‌پارچ‌ها، کوزه‌شیپوری‌ها، حفره‌های درخت، و برگک‌های گل گیاه خرچنگی می‌پردازد.[۵][۶]

یک حفره درخت که از آب پر شده‌است.

یک طبقه‌بندی از گیاه‌حوض توسط کیچینگ (۲۰۰۰)[۷] پنج نوع اصلی را تشخیص می‌دهد: مخازن آناناسیان، برخی گیاهان گوشت‌خوار مانند گیاه‌پارچ‌ها، حفره‌های درختان پر از آب، میان‌گره‌های بامبو و آب روبغل (جمع شده در پایه برگ، گلبرگ یا برگک)، این بر روی شبکه‌های غذایی متمرکز شده‌است.

یک بررسی توسط گرینی (Greeney) (۲۰۰۱)[۸] هفت شکل را شناسایی کرد: سوراخ‌های درخت، روبغل برگ، گل‌ها، برگ اصلاح شده، قسمت‌های رویشی افتاده (برای نمونه برگ یا پوست)، پوش‌برگ‌های میوه افتاده و ساقه پوسیده.

ریشه نام ویرایش

کلمه «phytotelma» از ریشه یونان باستان phyto-، به معنی «گیاه» و telma، به معنی «حوض» گرفته شده‌است؛ بنابراین، واحد صحیح phytotelma است.

این اصطلاح توسط ال وارگا (L. Varga) در سال ۱۹۲۸ ابداع شد.[۹]

بوم‌شناسی ویرایش

 
کوزه‌های غول‌پیکر گیاه‌پارچ راجا به‌عنوان گیاه‌حوض عمل می‌کنند.

غالباً جانوران مرتبط با گیاه‌حوض‌ها منحصر به فرد هستند: گروه‌های مختلف ریزسخت‌پوستان در گیاه‌حوض ایجاد می‌شوند، از جمله صدفیان (Elpidium spp. Metacypris bromeliarum)، کوتاه‌شاخک‌سانان (Bryocamptus spp , Moraria arboricola , Attheyella spp)[۱۰] و (Cyclopoida) (Bryocyclops spp. ,Tropocyclops jamaicensis[۱۱]).[۱۲]

در زیستگاه‌های جنگل بارانی گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، بسیاری از گونه‌های قورباغه‌ها از گیاه‌حوض به‌عنوان یک پرورشگاه که در دسترس است سود می‌برند، مانند برخی از قورباغه‌های دهان‌باریک[۱۳] (در گیاهان کوزه‌ای)، قورباغه‌های زهرآگین[۱۴] و برخی از قورباغه‌های درختی (در آناناسیان).[۱۵][۱۶]

بسیاری از حشرات از گیاه‌حوض‌ها برای تولید مثل و جستجوی غذا استفاده می‌کنند، برای نمونه سنجاقک‌سانان، سوزنی‌ریختان، سوسک‌های آبزی و مگس‌ها.[۱۷][۱۸] برخی از گونه‌ها نیز از اهمیت کاربردی بالایی برخوردارند. برای نمونه، مراحل نابالغ برخی از پشه‌ها، مانند برخی از گونه‌های آنوفل و آئدس که ناقلین بیماری مهم هستند در گیاه‌حوض‌ها گسترش می‌یابند.[۴]

منابع ویرایش

  1. ↑ Thienemann, A. (1954). Chironomus: Leben, Verbreitung und wirtschaftliche Bedeutung der Chironomiden. Binnengewässer 20: 1-834.
  2. ↑ Maguire, B. (1971) Phytotelmata: Biota and community structure. Annual review of Ecology and Systematics. 2: 439-464.
  3. ↑ Kitching, R. L. (1971) An ecological study of water-filled treeholes and their position in the woodland ecosystem. Journal of Animal Ecology 40: 281-302.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Frank, J.H. and Lounibos, L.P. (1983) Phytotelmata: Terrestrial plants as hosts for aquatic insect communities, Plexus Press. شابک ‎۰−۹۳۷۵۴۸−۰۵−۷
  5. ↑ Jalinsky, J., T.A. Radocy, R. Wertenberger, & C.S. Chaboo. 2014. Insect diversity in phytotelmata habitats of two host plants, Heliconia stricta Huber (Heliconiaceae) and Calathea lutea Schult (Marantaceae) in the south-east Amazon of Peru. Journal of the Kansas Entomological Society 87(3): 299–311.
  6. ↑ Hayford, Barbara, Timo Förster, Vivek Patel, & Caroline S. Chaboo. 2021. Aquatic Diptera associated with Neotropical Zingiberales phytotelmata (Diptera). Journal of Natural History 54:43-44, 2815-2838, DOI: 10.1080/00222933.2020.1871522.
  7. ↑ Kitching, R.L. (2000). Food webs and container habitats: The natural history and ecology of phytotelmata. Cambridge University Press. شابک ‎۰−۵۲۱−۷۷۳۱۶−۴
  8. ↑ Greeney, H.F. (2001). The insects of plant-held waters: a brief review and bibliography. Journal of Tropical Ecology 17(2): 241–260. doi:10.1017/S026646740100116X
  9. ↑ Varga, L. (1928). Ein interessanter Biotop der Biocönose von Wasserorganism. Biologische Zentralblatt 48: 143–162.
  10. ↑ Janetzky, Wolfgang; Martinez Arbizu, Pedro; Reid, Janet W. (1996-11-01). "Attheyella (Canthosella) mervini sp.n. (Canthocamptidae, Harpacticoida) from Jamaican bromeliads". Hydrobiologia (به انگلیسی). 339 (1): 123–135. doi:10.1007/BF00008920. ISSN 1573-5117. S2CID 26975439.
  11. ↑ Reid, Janet W.; Janetzky, Wolfgang (1996). "Colonization of Jamaican Bromeliads by Tropocyclops jamaicensis n. sp. (Crustacea: Copepoda: Cyclopoida)". Invertebrate Biology. 115 (4): 305. doi:10.2307/3227020. ISSN 1077-8306. JSTOR 3227020.
  12. ↑ Klein, J. C. von Vaupel. (2014). Treatise on Zoology - Anatomy, Taxonomy, Biology. The Crustacea, Volume 4 Part B. Leiden: BRILL. ISBN 978-90-04-26493-9. OCLC 883570588.
  13. ↑ DAS, INDRANEIL; HAAS, ALEXANDER (2010-08-19). "New species of Microhyla from Sarawak: Old World's smallest frogs crawl out of miniature pitcher plants on Borneo (Amphibia: Anura: Microhylidae)" (PDF). Zootaxa. 2571 (1): 37. doi:10.11646/zootaxa.2571.1.2. ISSN 1175-5334.
  14. ↑ McKeon, C. Seabird; Summers, Kyle (2013-06-22). "Predator driven reproductive behavior in a tropical frog". Evolutionary Ecology. 27 (4): 725–737. doi:10.1007/s10682-013-9641-3. ISSN 0269-7653. S2CID 14167813.
  15. ↑ Alves‐Silva, Ricardo; da Silva, Hélio Ricardo (January 2009). "Life in bromeliads: reproductive behaviour and the monophyly of the Scinax perpusillus species group (Anura: Hylidae)". Journal of Natural History (به انگلیسی). 43 (3–4): 205–217. doi:10.1080/00222930802568808. ISSN 0022-2933. S2CID 84687680.
  16. ↑ Sabagh, Leandro Talione; Ferreira, Rodrigo Barbosa; Rocha, Carlos Frederico Duarte (November 2017). "Host bromeliads and their associated frog species: Further considerations on the importance of species interactions for conservation". Symbiosis (به انگلیسی). 73 (3): 201–211. doi:10.1007/s13199-017-0500-9. ISSN 0334-5114. S2CID 22774389.
  17. ↑ Hayford, Barbara, Timo Förster, Vivek Patel, & Caroline S. Chaboo. 2021. Aquatic Diptera associated with Neotropical Zingiberales phytotelmata (Diptera). Journal of Natural History 54:43-44, 2815-2838, DOI: 10.1080/00222933.2020.1871522.
  18. ↑ Greeney, Harold F. (March 2001). "The insects of plant-held waters: a review and bibliography". Journal of Tropical Ecology (به انگلیسی). 17 (2): 241–260. doi:10.1017/S026646740100116X. ISSN 0266-4674. S2CID 59482658.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=گیاه‌حوض&oldid=35947229»