یارمحمد سهام‌الدوله
یارمحمدخان سهام‌الدوله بجنوردی ملقب به یارمحمدخان شادلو و سردار مفخم (متولد: ۱۲۰۶ خورشیدی در بجنورد - مرگ: ۲۲ دی ۱۲۸۲ خورشیدی[۱]) از ایل کرد شادلو، حاکم نواحی شمال خراسان به مرکزیت بجنورد در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بوده‌است.
عمارت سردار مفخم و آینه خانه مفخم از آثار معماری دوران حاکمیت اوست که هم‌اکنون در شمال شرقی شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی به عنوان موزه بازدید می‌شوند.
سهام الدوله یارمحمدخان شادلو، حاکم بجنورد، به دستور ناصرالدین شاه قاجار مأمور شد که گنبد تازه‌ای در محل تاریخی بش قارداش بسازد. وی بنایی جدید در این محل احداث کرد و پس از مرگ ناصرالدین شاه، آن را به مقبرهٔ خود اختصاص داد که اکنون قبر وی با سنگی مرمرین در وسط آن قرار دارد.[۲]
شیخ عبدالکریم کریمی ملقب به آخوند بزرگ که از علمای هم‌عصر با سردار بوده‌است، مدتی امور دیوانی و جمع‌آوری خراج را در بخش‌هایی از قلمرو حکومت سردار از جمله جوین برعهده داشته‌است. مدتی پس از درگذشت سردار، شیخ عبدالکریم نیز در قریه خلیل‌آباد (جغتای) جوین درگذشت و در جوار آرامگاه سید حسن غزنوی در آزادوار مدفون شد.
پیوند به بیرون
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ «تمبر آینه‌خانه بجنورد چاپ شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۳.
- ↑ اعتمادالسلطنه، ۱۳۶۲–۱۳۶۳، ج 1، ص ۱۶۵؛ ییت، ص ۱۸۰؛ سیدی‌زاده و عباسیان
- حرکت تاریخی کرد به خراسان، کلیم‌الله توحدی، جلد اول، صص ۱۹۷-۳۱۱-۲۰۰
- خراسان شمالی، دکتر یوسف متولی حقیقی، ص ۱۳۷.
- سفرنامه فریزر، نوشته جمیز بیلی فریزر، ص ۳۹۲.
- سفرنامه‌های سهام الدوله بجنوردی، به کوشش قدرت‌الله روشنی زعفرانلو، ص ۱.
- سلطان صلاح الدین ایوبی، ژنه و یو شول، ترجمه دکتر عباس آگاهی، ص ۱۳.
- شرح سفری به ایالت خراسان، کلنل سی.ام. مگ گرگر، ترجمه اسدالله توکلی طبسی، جلد دوم، صص ۹۹–۱۰۱
- مجموعه اسناد و مدارک فرخ امین الدوله، کریم اصفهانیان، قدرت‌الله روشنی، ص ۲۳۹.
- نادر صاحبقران، کلیم‌الله توحدی، ص ۹۳۶.