سید یحیی یثربی

پژوهشگر فلسفه و عرفان اسلامی
(تغییرمسیر از یحیی یثربی)

سید یحیی یثربی (متولد سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در روستای چراغ تپه سفلی از توابع تکاب) استاد بازنشسته فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه علامه طباطبایی است. پژوهش‌های او عمدتا در حوزه فلسفه اسلامی و عرفان اسلامی است.

سید یحیی یثربی
زادهٔ۱۳۲۱
تکاب
محل زندگیتهران
ملیتایران
پیشهفلسفه

تحصیلات ویرایش

سوابق دانشگاهی ویرایش

  • از سال ۱۳۵۰ تا سال ۱۳۶۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی در دبیرستان‌ها و مراکز تربیت معلم
  • از سال ۱۳۶۳ تا سال ۱۳۷۳ تدریس در رشته فلسفه اسلامی و مدیریت گروه فلسفه اسلامی در دانشگاه تبریز
  • از سال ۱۳۷۳ تا سال ۱۳۷۶ ریاست دانشگاه کردستان
  • از سال ۱۳۷۶ تا سال کنون عضویت در هیئت علمی گروه فلسفه در دانشگاه علامه طباطبایی

اندیشه‌شناسی ویرایش

  • یثربی از چهره های معروف فلسفی و آکادمیک ایران است که به نقد "حکمت متعالیه" و "عرفان اسلامی" پرداخته‌است.
  • وی با نقدِ مبانی "حکمت متعالیه"، معتقد است که این مکتب فکری، مکتبی اختلاطی بدون سازگاری درونی است (رک به: "عیار نقد"، "حکمت متعالیه").
  • وی تلاش نموده تا با احترام به تصوف و عرفان اسلامی، آن را از دیانت اسلامی تفکیک نماید (رک به: "پژوهشی در نسبت دین و عرفان").
  • وی در "تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی" به روش تحلیلی تمام تاریخ فلسفه اسلامی را نقد می‌نماید و از اندیشمندان فلسفی می‌خواهد که اندیشمند روزگار خود باشند.
  • یثربی با اسلوبی سنتی، ولی سبکی روان و صریح سخن می‌گوید. اسلوب سنتی وی موجب شده تا جایگاهش در جامعهٔ روشنفکری ایران چندان شناخته نشود.

روش‌شناسی ویرایش

یثربی در تحلیل‌های انتقادی خود با اصول زیر عمل می‌کند:

  • وظیفه ما پاسداری از میراث علمی گذشتگان نیست؛ بلکه تحقیق، نقد و تکمیل دانش آنهاست؛
  • شکست بزرگان پیشین، نشان کامیابی نسلهای بعدی است. چنان‌که سلطه و اقتدار گذشتگان، نشان ناتوانی نسل جدید است؛
  • هیچ نظر فلسفی کامل نیست؛
  • هیچ بزرگی با نقد آثارش کوچک نمی‌شود و هیچ کوچکی تنها با نقد بزرگان، بزرگ نمی‌شود.
  • فهم قرآن همگانی است و همه آن را می‌فهمند. قرآن مانند انجیل نیست که کلیسا می‌گوید کسی غیر از من حق فهم آن را نداشته باشد. قرآن می‌گوید همه مرا می‌فهمند.[۲]

آثار ویرایش

سید یحیی یثربی اندیشمندی پرکار است. عناوین بخشی از کتاب‌های وی عبارتند از:

  • عرفان عملی در اسلام
  • عرفان نظری
  • فلسفهٔ عرفان
  • ترجمهٔ الهیات نجات ابن‌سینا با مقدمه و تعلیقات
  • مفاهیم فلسفی در ادبیات فارسی
  • آب طربناک در شرح غزلیات حافظ
  • ماجرای غم‌انگیز روشنفکری در ایران
  • خودکامگی و فرهنگ
  • فلسفه مشاء
  • حکمت اشراق سهروردی
  • عیار نقد: نقد هستی‌شناسی و معادشناسی ملاصدرای شیرازی
  • حکمت متعالیه (بررسی و نقد حکمت صدرالمتالهین)
  • تاریخ تحلیلی انتقادی فلسفه اسلامی
  • زبانه شمس و زبان مولوی
  • تفسیر روز (دوره‌ای هفت جلدی تفسیر عقلی کاربردی قرآن کریم)
  • پژوهشی در نسبت دین و عرفان
  • قلندر و قلعه (داستان زندگی سهروردی)
  • از یقین تا یقین
  • صلیب و صلابت (داستان زندگانی حلاج عارف بزرگ قرن چهارم هجری)
  • فریب سراب: نقد تصوف و عرفان
  • فلسفه امامت با رویکرد فلسفی و عرفانی

پانویس ویرایش

  1. «زندگی‌نامه عزیزالله خسروی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۵.
  2. «دکتر یحیی یثربی: قرآن کریم طوری نبود که فهمش در گرو روایات باشد». مباحثات. ۱۴ تیر ۱۳۹۶.

منابع ویرایش