یعقوب محمدی‌فر

یعقوب محمدی‌فر (زاده ۲۲ شهریور ۱۳۴۹) متولد کنگاور؛ روستای دم‌بادام ، باستان‌شناس و استاد دانشگاه ایرانی است . وی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ رئیس دانشگاه بوعلی سینا بوده است.[۱] او پیش از انتصاب به عنوان ریاست دانشگاه بوعلی سینا، معاونت پشتیبانی این دانشگاه را عهده‌دار بوده‌است.[۲]

یعقوب محمدی‌فر
رئیس دانشگاه بوعلی سینا
دوره مسئولیت
۱۰ آبان ۱۳۹۶ – آبان ۱۴۰۰
گمارندهمنصور غلامی
رئیس‌جمهورحسن روحانی
پس ازمنصور غلامی
اطلاعات شخصی
زاده۲۲ شهریور ۱۳۴۹ (۵۳ سال)
کنگاور، استان کرمانشاه
ملیت ایران
محل تحصیلدانشگاه تهران
دانشگاه تربیت مدرس
پیشهاستاد دانشگاه

ریاست دانشگاه بوعلی سینا ویرایش

محمدی‌فر در آبان ۱۳۹۶ به عنوان رئیس دانشگاه بوعلی سینا منصوب شد.

رتبه‌بندی دانشگاه ویرایش

در دوران ریاست محمدی‌فر بر دانشگاه بوعلی سینا، رتبه این دانشگاه در رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران افت کرد. [۳]

دیدگاه‌ها ویرایش

مخالفت با فعالیت‌های سیاسی در دانشگاه ویرایش

او در زمان ریاست دانشگاه بوعلی سینا در اردیبهشت ۹۷ در نشستی با فعالان فرهنگی این دانشگاه اعلام کرد «بنده شخصاً موافق هیچ‌گونه فعالیت سیاسی در دانشگاه نیستم و نخواهم بود، چون معتقدم دانشگاه محل رشد و بالندگی دانشجویان است، اما بر طبق قوانین موجود اجازه فعالیت به تشکل‌ها داده شده‌است و از آن‌ها هم حمایت می‌شود، اما به هیچ گروه سیاسی اجازه نمی‌دهیم محیط دانشگاه را به هم بریزد؛ وظیفه ما سالم نگهداشتن محیط دانشگاه است.»[۴]

دانشگاه هتلینگ نیست ویرایش

او ۱۳ تیر ۱۳۹۷ در جمع خبرنگاران گفته بود که دانشگاه هتلینگ نیست و مسئولان دانشگاه‌ها توان اداره بخش‌های رفاهی و دانشجویی را ندارند و می‌باید بنابر قوانین مصوب سازمان امور دانشجویان وظایف محوله را در دانشگاه‌ها انجام دهد.[۵] انتشار این اظهارات باعث انتقادات دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی شد اما این خبر تکذیب نشد. ۶ ماه بعد، او در نشست با دانشجویان اظهار کرد این یک برداشت اشتباه خبرگزاری بوده‌است.[۶]

فعالیت‌ها و اقدامات سیاسی ویرایش

محمدی‌فر دوران سربازی را در نهاد ریاست جمهوری به صورت امریه سپری کرد، و در این دوران توانست با حلقه اطرافیان هاشمی رفسنجانی ارتباط برقرار کند، روایت است که او از افراد کادر امنیتی هاشمی رفسنجانی در دوران ریاست جمهوری او بوده‌است.[۷] او در سال ۱۳۹۶ش. یکی از افرادی بود که بیانیهٔ حمایتی ۱۸۰۰ عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها از حسن روحانی را امضاء کرد (ردیف ۱۴۷۱).[۸] محمدی‌فر را می‌توان از نظر گرایش‌ها سیاسی در گروه محافظه‌کار قرار داد. او در سال ۱۳۹۸ش. در اعلامیهٔ داخلی دانشکدهٔ هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینای همدان، که در آن زمان رئیس این دانشکده بود از میرحسین موسوی حمایت کرد، اما یک روز پس از انتخابات منکر آن شد. در این زمان یکی از دانشجویان باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی همدان در نتیجه تصمیمات و تحرکات وی بازداشت شد، و محکوم به دو سال حبس تعلیقی شد، او در روز عاشورا در تهران بازداشت و به زندان اوین منتقل شد، محمدی‌فر هیچ مسئولیتی در قبال این مسئله بر عهده نگرفت[۹]

در سال ۱۳۸۲ش. وی مدیر گروه باستان‌شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان بود، و دانشجویان ورودی سال ۱۳۸۰ش. را ترغیب به حضور در کاوش سرفصل درسی نمود درحالی‌که شهر همدان در این سال کانون اعتراضات سیاسی دانشجویی بود. در پی اقدامات او ۱۵ نفر دانشجوی باستان‌شناسی بازداشت شدند و یکی از آن‌ها به مدت طولانی در بازداشت وزارت اطلاعات و زندان مرکزی همدان بود.[۱۰] با توجه به روحیهٔ محافظه‌کاری، وی هیچگاه مسئولیت این اقدام را نیز برعهده نگرفت.

محمدی‌فر که عضو بسیج استادان دانشگاه بوعلی سینای همدان است،[۱۱] در حوزهٔ حجاب کار ایجابی را بر کار سطحی مقدم دانسته، و موضوع مورد غفلت در زمینه حجاب و عفاف را عدم توجه به حجاب مردان، و تمرکز بر حجاب زنان می‌داند.[۱۲] او در دیدار با کارمندان بسیجی دانشگاه بوعلی سینای همدان گفت: «شجره طیبه بسیج فرهنگ ارزشمندی است که همواره در طول عمر با برکت نظام مقدس جمهوری اسلامی درخشیده‌است.»[۱۳]

حمایت همه‌جانبه از سپاه پاسداران ویرایش

محمدی‌فر در سال ۱۳۹۸ به همراه چند تن از استادان دانشگاه بوعلی همدان به دیدار سردار مظاهر مجیدی فرمانده سپاه انصارالحسین استان همدان رفت و حمایت همه‌جانبه خود را از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد.[۱۴]

صهیونیسم باستان‌شناسی سیاسی ویرایش

یعقوب محمدی‌فر در یک خرداد ۱۳۹۹ با صدور پیامی که در پایگاه خبری دانشگاه بوعلی سینا منتشر شده‌است، روز جهانی قدس، روز قدرت‌نمایی مسلمانان جهان در مقابل استکبار جهانی و روز اتحاد و همدلی و وحدت جهان اسلام دانسته‌است؛ او پیام خود را با این آیه شروع کرده‌است: «وَ لَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکافِرینَ عَلَی الْمُؤْمِنینَ سَبیلاً (نساء: ۱۴۱) و خداوند تا ابد اجازه نداده‌است که کافران کمترین سلطه‌ای بر مؤمنان داشته باشند.»

او نام‌گذاری آخرین جمعهٔ ماه مبارک رمضان با عنوان روز جهانی قدس، را یکی از تدبیرهای جاودانهٔ به زعم خود معمار پیر انقلاب، روح‌الله خمینی دانسته و این مناسبت مقدس و آسمانی توصیف کرده که ریشه در تفکراتِ دوراندیشانه و آرمان‌گرایانهٔ روح‌الله خمینی دارد. وی در ادامه گفته: «این روز بزرگ تاریخی، نقشهٔ روشنِ مسیری است که سرانجام به اتحاد و انسجام صف‌های مسلمانان در برابر توطئه‌های دشمنان اسلام و خصوصاً رژیم مجعول صهیونیستی، منتهی خواهد شد.» وی در پایان این پیام بیانات علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی را روشنگر خوانده و از تمام دانشجویان، استادان و کارمندان دانشگاه دعوت کرده در راهپیمایی روز قدس شرکت نمایند.[۱۵]

محمدی‌فر در گفتگویی با خبرگزاری ایلنا، مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۲، در پاسخ سؤال خبرنگار، که پرسیده بود باستان‌شناسی سیاسی چیست؟

بدون اشاره به دخالت‌های سیاستمداران نظام جمهوری اسلامی ایران در از ابتدای انقلاب، در تغییر هویت ایرانی به اسلامی، و تخریب، فروش، سرکوب و مسکوت گذاشتن داده‌های باستان‌شناسی، در پاسخ گفت: «امروزه در دنیایی که تکنولوژی و دیجیتال‌سازی حرف اول و آخر را می‌زند، باستان‌شناسی نیز مستثنی نشده و باستان‌شناسی سیاسی نیز به یکی از موضوعات حال حاضر دنیا تبدل شده. در زیر کوه یخی که قله آن را می‌توانیم ببینیم، رگه‌های سیاسی و منافع ملی کشورها نهفته‌است. از منافعی که در ارائه اسامی جغرافیایی و جابه جایی آن جای گرفته تا ساخت هویت جدید در این حوزه قرار می‌گیرد. این مباحث در حیطه تاریخ، فرهنگ و باستان‌شناسی جای دارد.

کشورهای مختلف از داده‌های باستان‌شناسی برای ساخت هویت بهره می‌جویند به‌طور مثال رژیم صهیونیستی سعی دارد با ایجاد بزرگ‌ترین دپارتمان‌ها در حوزه باستان‌شناسی و ارائه داده‌های این حوزه به خود مشروعیت بدهد.

این درحالی است که ما در کشوری مانند ایران، به دلیل زیادی آثار تاریخی و فرهنگی، قدر این ثروت را نمی‌دانیم و به راحتی آن را تخریب می‌کنیم چراکه احساس نیاز نمی‌کنیم. حتی مدت‌هاست که بر سر نام خلیج فارس با چالش‌هایی در عرصه بین‌الملل روبه رو می‌شویم، اینجاست که باستان‌شناسی سیاسی مطرح می‌شود.»[۱۶]

آثار و فعالیت‌های علمی ویرایش

وی از آن دسته باستان‌شناسانی است که به تعاملات بین‌المللی معتقد است و مهم‌ترین پروژه‌ای که به صورت مشترک با همکاری دانشگاه‌های بوعلی سینا، ردینگ و یوسی ال (انگلستان) انجام شد، سرپرستی پروژه را بر عهده داشت. همچنین وی دارای حدود صد مقاله و پژوهشگر عرصه باستان‌شناسی که در ده‌ها محوطه مهم به عنوان عضو گروه کاوش و سرپرست به فعالیت پرداخته‌است. از جمله مهم‌ترین این محوطه‌ها می‌توان به تپه شیخی آباد، تپه هگمتانه، تپه پیسا، تپه بابا کمال، معبد آناهیتای کنگاور، بندیان درگز، تپه دهبزان اسدآباد، تپه جلوآسیاب سد تالوار، تپه سرگنداب سیمره، تپه سیرم شاه و چندین تپه باستانی دیگر، می‌توان اشاره داشت. علاوه بر این؛ از بدو تأسیس گروه باستان‌شناسی در دانشگاه بوعلی سینا، وی سرپرستی و هدایت ده‌ها پروژه بررسی و شناسایی باستان‌شناسی در استانهای همدان، کرمانشاه، ایلام، کردستان و زنجان را بر عهده داشت.

کتابها

  • باستان‌شناسی و هنر اشکانی، تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۷
  • ترجمه کتاب نقوش برجسته الیمایی در دوران اشکانی، تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۶
  • ترجمه کتاب هنر یادمانی ایران در دوره اشکانی، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا، ۱۳۹۲

-تالیف باستان‌شناسی و هنر ساسانی، انتشارات شاپیگان ۱۳۹۴

Matthews, R. , Mohammadifar, Y. , Matthews, W. (Eds.) 2013. Central Zagros Archaeological Project, 2013. Volume 1: 2008 Excavations at Sheikh-e Abad and Jani. Oxford: Oxbow Books and British Institute for Persian Studies. ISBN 978-1-78297-223-5 | Published by: Oxbow Books | Series: CZAP Report | Volume: 1 | Year of Publication: 2013 | Language: English 224p, H297 x W210 (mm) b/w illus ترجمه کتاب :نقوش برجسته الیمایی در دوران اشکانی، انتشارات سمت۱۳۸۶ ترجمه کتاب: افغانستان شاهراه جهان باستان، نشر دانشگاه بوعلی سینا ۱۳۹۷ نقوش صخره ای استان همدان، نشر دانشگاه بوعلی سینا ۱۳۹۷

منابع ویرایش

  1. ««یعقوب محمدی‌فر» رئیس دانشگاه بوعلی‌سینا شد».
  2. «معرفی سرپرست جدید دانشگاه بوعلی سینای همدان + گزارش». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ فوریه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۸.
  3. «رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران». موسسه استنادی علوم (ISC). دریافت‌شده در ۴ آذر ۱۴۰۱.
  4. «وظیفه ما سالم نگهداشتن محیط دانشگاه است».
  5. «دانشگاه هتلینگ نیست».
  6. «توضیحات رئیس دانشگاه بوعلی دربارهٔ هتلینگ». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژانویه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۹.
  7. هاشمی رفسنجانی، اکبر (۱۳۹۸). سردار سازندگی؛ (خاطرات رفسنجانی سال 75). تهران: معارف انقلاب.
  8. گفت، امیر (۲۰۱۷-۰۵-۱۶). «بیانیه حمایت 1800 عضو هیئت علمی دانشگاه‌ها از روحانی [+اسامی] | پایگاه خبری تحلیلی انصاف نیوز». انصاف نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۲.
  9. "خبرگزاری هرانا | صدور حکم دو سال حبس تعزیری برای محسن عبدی دانشجوی دانشگاه بوعلی سینای همدان - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-12.
  10. «با حکم شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی همدان: علی شریفی دانشجوی دانشگاه بوعلی سینا به تحمل یکسال حبس محکوم شد شریفی: نحوهٔ صدور حکم غیر معمول است». ایسنا. ۲۰۰۳-۰۹-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۲.
  11. «آیت الله شعبانی در جمع اعضای بسیج استادان». sepehrgharb.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
  12. 3090 (۲۰۲۱-۰۷-۱۸). «رئیس دانشگاه بوعلی همدان: در حوزه حجاب کار ایجابی بر سطحی مقدم است». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۱۲.
  13. «دیدار سرپرست دانشگاه با کارکنان بسیجی دانشگاه». basu.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
  14. سازمان بسیج استادان همدان (۲۴ فروردین ۱۳۹۸). «دیدار روئسای دانشگاه‌ها، مسئولان دفاتر نهاد و دیدار استادان با فرمانده سپاه استان همدان».
  15. بسنا، پایگاه خبری دانشگاه بوعلی سینا-. «روز جهانی قدس، روز قدرت‌نمایی مسلمانان جهان در مقابل استکبار جهانی و روز اتحاد و همدلی و وحدت جهان اسلام است». پایگاه خبری دانشگاه بوعلی سینا- بسنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۶.
  16. «اسرائیل با ایجاد دپارتمان‌های باستان‌شناسی سعی دارد به خود مشروعیت دهد/ اشکانیان هم برای خود قبر پیش‌خرید می‌کردند/ بزرگ‌ترین شهرهای ساسانی در سیمره و لرستان هستند». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۰-۱۶.