تسلیم (فیلم ۲۰۰۴)
تسلیم (انگلیسی: Submission) یک فیلم کوتاه درام هلندی به کارگردانی تئودور ون گوگ است که در سال ۲۰۰۴ منتشر شد. فیلم‌نامهٔ این فیلم را آیان حرصی علی (یکی از نمایندگان پیشین مجلس هلند از حزب مردم برای آزادی و دموکراسی) نگاشته بود. نام فیلم برگرفته از ترجمهٔ عربی واژه «اسلام» (به معنای تسلیم و گردن‌نهادن) است. چندی پس از نمایش این فیلم در تلویزیون سراسری هلند، کارگردان فیلم توسط یک بنیادگرای مسلمان مراکشی‌الاصل به نام محمد بویری به قتل رسید.
| تسلیم | |
|---|---|
 عنوان‌بندی آغازین فیلم با زیرنویس هلندی | |
| کارگردان | تئودور ون گوگ |
| تهیه‌کننده | آیان حرصی علی تئودور ون گوگ |
| نویسنده | آیان حرصی علی |
| فیلمنامهنویس | آیان حرصی علی تئودور ون گوگ |
| موسیقی | تئودور ون گوگ |
| فیلم‌بردار | تئودور ون گوگ |
| تدوین‌گر | تئودور ون گوگ |
تاریخ‌های انتشار |
|
مدت زمان | ۱۰ دقیقه |
| کشور | هلند |
| زبان | انگلیسی |
| هزینهٔ فیلم | ۱۸٬۰۰۰ یورو |
محتوا ویرایش
فیلم بازگوکنندهٔ زندگی ۴ شخصیت داستانی است که نقش همگی را یک هنرپیشه ایفا کرده‌است که با حجاب ظاهر می‌شوند،[۱] اما لباس‌شان در برخی قسمت‌ها بدن‌نماست و از زیر آن می‌توان آیات قرآن را دید که بر روی پوست‌شان نوشته‌است.[۲] این زن‌ها دربارهٔ سوءاستفاده‌ها و خشونت‌های گوناگونی که متحمل شده‌اند، صحبت می‌کنند. فیلم حاوی تک‌گویی‌های این شخصیت‌هاست و تأکید مشخصی بر ۳ آیه از قرآن ([قرآن نساء ۳۴] [قرآن بقره ۲۲۲] و [قرآن نور ۲]) دارد که بر روی بدن‌های آنان نگاشته شده‌است.
انگیزه ویرایش
فیلمنامهنویس تسلیم، آیان حرصی علی می‌گوید «مطابق آیه ۳۴ سوره نساء می‌توان در صورت نافرمانی زنان، آنان را کتک زد. این یکی از مفسده‌هایی است که می‌خواستم در فیلم نشان داده شود.»[۳] در پاسخ به سؤالی از او که پرسیده شد آیا این فیلم توهین به مسلمانان است، آیان حرصی علی پاسخ داد: «اگر شما یک زن مسلمان باشید و قرآن را بخوانید و ببنید که در آن نوشته شده اگر به همسرتان «نه» بگوئید، باید به شما تجاوز شود؛ این است که ناخوشایند و زننده است؛ و این است که توهین‌آمیز است.»[۴]
کارگردان فیلم تئودور ون گوگ که بابت شخصیت جنجالی و بحث‌انگیزش شناخته می‌شد،[۵][۶] فیلم را یک «رسالهٔ سیاسی» نامید.[۷]
بازخوردها ویرایش
فیلم بابت به تصویر کشیدن طرق گوناگونی که زن‌ها مطابق قوانین شرعی بنیادگرایی اسلامی مورد آزار و سوء استفاده قرار می‌گیرند و همچنین خشم ناشی از انتقاد از شرع اسلام، مورد ستایش واقع شد.[۸] منتقد فیلم «فیل هال» دربارهٔ فیلم نوشت: «فیلمِ تسلیم در زمینهٔ موردِ سؤال قراردادنِ زن‌ستیزی و فرهنگ خشونت علیه زنان با عنایت به تفسیرهای قرآنی، جسورانه عمل کرد. سوالاتی که در فیلم مطرح می‌شوند: ارزش پرسیدن را دارند: آیا کتک زدن و کشتن زنان، خواستِ پروردگار است؟ آیا پائین نگه‌داشتنِ استانداردِ زندگیِ زنان، مخالفت با حق آزادی اراده و تفکر مستقل، تقدس و پرهیزگاری است؟ و در نهایت، چگونه در قرن بیست و یکم، چنین چارچوب ذهنی‌ای وجود دارد؟»[۱] از سوی دیگر، منتقد دیگری به نام «دنیس لیم» اظهار داشت: «غم‌انگیز است که تصور شود این وقاحت سطحی و ناچیز را بتوان به عنوان یک انتقاد جدی از اسلام محافظه‌کارانه مطرح کرد.»[۹] یک منتقد ناشناس دیگر نیز داستان‌های مطرح‌شده در فیلم را ساده‌انگارانه و حتی کاریکاتوری دانست.[۸]
پس از پخش فیلم در تلویزیون هلند، یک روزنامهٔ هلندی گزارش داد که یک روزنامه‌نگار اینترنتی به نام «فرانسیسکو وان یوله»، کارگردان و فیلمنامهنویس «تسلیم» را به دزدی ادبی متهم کرده‌است. وان یوله مدعی شده بود که آن دو، ایدهٔ فیلم را از هنرمند ایرانی شیرین نشاط «کپی‌برداری» کرده‌اند. یکی از کارهای هنری شیرین نشاط که در آن، مقدار فراوانی از خوش‌نویسی ایرانی با پروژکتور بر روی بدن انسان به نمایش درآمده بود، از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ در هلند در معرض نمایش بود.
جستارهای وابسته ویرایش
زنان در جوامع مسلمان ویرایش
سایر موارد بحث‌آفرین ویرایش
- جنجال کاریکاتورهای محمد در یولاندز پستن
- فتنه - یک فیلم هلندی در نقد اسلام
- تیراندازی در دفتر شارلی ابدو
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ "Film Threat - The Bootleg Files: "Submission"". Archived from the original on 7 May 2018. Retrieved 6 May 2018.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Hirsi Ali, Ayaan (14 May 2005). "SPIEGEL Interview with Hirsi Ali: "We Must Declare War on Islamist Propaganda"". Spiegel Online (Interview). Archived from the original on 16 September 2014. Retrieved 2 November 2014.
- ↑ "Dutch News Digest". Archived from the original on 20 March 2012.
- ↑ "Slaughter And 'Submission', Creator Of Dutch Film Vows Sequel Despite Muslim Death Threats - CBS News". Archived from the original on 14 May 2007. Retrieved 3 May 2007.
- ↑ Lim, Dennis: The Village Voice, 16 November 2004 بایگانی‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine "he was most famous for being a radical-libertarian loudmouth. A political columnist who got fired from almost every newspaper in the country, he delighted in blurring the line between free speech and hatemongering—he insisted on calling conservative Muslims 'goatfuckers.'"
- ↑ Review of Submission by Phil Hall بایگانی‌شده در ۷ مه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine "In his own career, van Gogh was a minor figure within Dutch culture who was known for writing rude political columns and creating films designed to challenge the sensibilities of Dutch audiences–which was no mean feat, given that nation’s excessively liberal social environment."
- ↑ Simons, Marlese. "Ex-Muslim turns her lens on a taboo", The New York Times " 'Of course it's a political pamphlet; that's undeniable,' said Theo van Gogh, who directed the film and insisted....."
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ "Ex-Muslim turns her lens on a taboo". theovangogh.nl. Archived from the original on 14 October 2004.
- ↑ Dennis Lim (22 January 2008). "The Day I Became a Martyr: Islam Protest Brings Fatal Fatwa". Village Voice. Archived from the original on 5 January 2018. Retrieved 4 January 2018.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Submission (2004 film)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱.