جنگ داخلی جمهوری آفریقای مرکزی

جنگ داخلی جمهوری آفریقای مرکزی
	; وضعیت نظامی کنونی در جمهوری آفریقای مرکزی
تاریخ	۱۰ دسامبر ۲۰۱۲ – اکنون; (۱۱ سال، ۴ ماه، ۳ هفته و ۵ روز)
موقعیت	جمهوری آفریقای مرکزی; (با احتمال گسترش به منطقه شرق، کامرون)
نتایج	فهرست درگیری‌های مسلحانه جاری شورشیان سلکا قدرت را از دست فرانسوا بوزیزه می‌گیرند.; میشل جوتودیا رهبر سلکا رئیس‌جمهور می‌شود.; رئیس‌جمهور میشل جوتودیا، سلکا را منحل می‌کند.; درگیری‌های مختصر بین جناح‌های سابق سلکا و شبه‌نظامیان آنتی بالاکا.; رئیس‌جمهور میشل جوتودیا در میان فشارهای شدید بین‌المللی استعفا داد. دولت موقت تشکیل می‌شود.; برگزاری انتخابات در سال ۲۰۱۶ پ انتخاب فوستن-آرکانژ توادرا به عنوان رئیس‌جمهور.; انشعاب بین جناح‌های سابق سلکا و آنتی بالاکا با جناحی از سلکا که اعلام جمهوری لوگون کرده بود.; ٰدرگیری بین جناح‌های سابق سلکا و یوپی‌سی.; رئیس‌جمهور سابق فرانسوا بوزیزه همه گروه‌های شورشی را ادغام می‌کند و ائتلاف میهن‌پرستان برای تغییر را تشکیل می‌دهد.; انتخابات در سال ۲۰۲۱ و انتخاب مجدد فاستین-آرچنج توادرا به عنوان رئیس‌جمهور.;
تغییرات; قلمرو	از ژوئیه ۲۰۲۱ دولت بیش از هر زمان دیگری از زمان شروع جنگ اوضاع را تحت کنترل دارد.
طرف‌های درگیر
جمهوری آفریقای مرکزی نیروهای مسلح آفریقای مرکزی; مینوسکا (از ۲۰۱۴); رواندا (از ۲۰۲۰); روسیه (از ۲۰۱۸) گروه واگنر; جنبش امپراتوری روسیه; روس‌های سیاه; پیش‌تر: آفریقای جنوبی (۲۰۱۳); میسکا (۲۰۱۳–۲۰۱۴); جامعه اقتصادی کشورهای مرکز آفریقا; (۲۰۰۸–۲۰۱۳) آنگولا ; کامرون ; چاد ; مراکش ; اوگاندا ; جمهوری کنگو ; جمهوری دموکراتیک کنگو ; گابن ; بوروندی ; گینه استوایی ; سائوتومه و پرنسیپ ; فرانسه (2013–2021) EUFOR RCA; (۲۰۱۴–۲۰۱۵) استونی ; فنلاند ; گرجستان ; لتونی ; لوکزامبورگ ; هلند ; پرتغال ; لهستان ; رومانی ; اسپانیا ; ایتالیا ;	ائتلاف میهن‌پرستان برای تغییر (از ۲۰۲۰) آنتی بالاکا ; 3R ; یوپی‌سی ; جبهه مردمی برای تولد دوباره ; جنبش میهنی آفریقای مرکزی ; جمهوری لاگون; حزب تجمع ملت آفریقای مرکزی; ارتش مقاومت خدا; Azande Ani Kpi Gbe (since March 2023) Support: چاد (alleged) ; نیروهای پشتیبانی سریع ; Defunct groups: Séléka (2012–2014) CPJP ; CPSK ; UFDR ; FDPC ; FPR ; RJ (2013–2018); MNLC (2017–2019); MLCJ (2008–2022); RPRC (۲۰۱۴–۲۰۲۲)
فرماندهان و رهبران
فوستن-آرکانژ توادرا; (از ۲۰۱۶); کاترین سامبا-پانزا; (۲۰۱۴–۲۰۱۶); فرانسوا بوزیزه; (۲۰۱۲–۲۰۱۳); Parfait Onanga-Anyanga; امانوئل مکرون; (۲۰۱۷–۲۰۲۱); فرانسوا اولاند; (۲۰۱۳–۲۰۱۷); جیکوب زوما; (۲۰۱۲–۲۰۱۳); پل کاگامه; (از ۲۰۲۰); ولادیمیر پوتین; (از ۲۰۱۸); مینوسکا: محمد شهاب‌الدین چوپو; (از ۲۰۲۳) ; محمد عبدالحمید; (۲۰۱۴–۲۳) ; شیخ حسینه; (از ۲۰۱۴) ; عارف علوی; (از ۲۰۱۸) ; ممنون حسین; (۲۰۱۴–۱۸) ; انوار الحق کاکر; (از ۲۰۲۳) ; شهباز شریف; (۲۰۲۲–۲۳) ; عمران خان; (۲۰۱۸–۲۲) ; شاهد خاقان عباسی; (۲۰۱۷–۱۸) ; نواز شریف; (۲۰۱۴–۱۷) ; عبدالفتاح سیسی; (از ۲۰۱۴) ; مصطفی مدبولی; (از۲۰۱۸) ; شریف اسماعیل; (۲۰۱۵–۱۸) ; ابراهیم محلب; (۲۰۱۴–۱۵) ; هاکاینده هیچیلما; (از ۲۰۲۱) ; ادگار لونگو; (۲۰۱۵–۲۱) ; گای اسکات; (۲۰۱۴–۱۵) ; رام چاندرا پودل; (از ۲۰۲۳) ; بیدیا دوی بانداری; (۲۰۱۵–۲۳) ; رام باران یاداو; (۲۰۱۴–۱۵) ; شیر بهادر دیوبا; (۲۰۲۱–۲۲, ۲۰۱۷–۱۸) ; شارما اولی; (۲۰۱۵–۱۶, ۲۰۱۸–۲۱) ; پراچاندا; (۲۰۱۶–۱۷, از ۲۰۲۲) ; سوشیل کویرالا; (۲۰۱۴–۱۵) ; محمد ولد غزوانی; (از ۲۰۱۹) ; محمد ولد عبدالعزیز; (۲۰۱۴–۱۹) ; محمد ولد بلال; (از ۲۰۲۰) ; Ismail Ould Bedde Ould Cheikh Sidiya; (۲۰۱۹–۲۰) ; Mohamed Salem Ould Béchir; (۲۰۱۸–۱۹) ; Yahya Ould Hademine; (۲۰۱۴–۱۸) ; سامیه حسن; (since 2021) ; جان ماگوفولی; (۲۰۱۵–۲۱) ; جاکایا کی‌کوته; (۲۰۱۴–۱۵) ; Kassim Majaliwa; (از ۲۰۱۵) ; Mizengo Pinda; (۲۰۱۴–۱۵) ; جوکو ویدودو; (از ۲۰۱۴) ; مکی سال; (از ۲۰۱۴) ; آمادو با; (از ۲۰۲۲) ; محمد دیون; (۲۰۱۴–۱۹) ; دینا بولوارته; (از ۲۰۲۲) ; پدرو کاستیلو; (۲۰۲۱–۲۲) ; فرانسیسکو ساگاستی; (۲۰۲۰–۲۱) ; مانوئل مرینو; (۲۰۲۰) ; مارتین ویسکارا; (۲۰۱۸–۲۰) ; پدرو پابلو کوچینسکی; (۲۰۱۶–۱۸) ; اولانتا هومالا; (۲۰۱۴–۱۶) ; آلبرتو اوتارولا; (از ۲۰۲۲) ; Pedro Angulo Arana; (۲۰۲۲) ; بتسی چاوز; (۲۰۲۲) ; Aníbal Torres; (۲۰۲۲) ; هکتور والر; (۲۰۲۲) ; میرتا واسکوئز; (۲۰۲۱–۲۲) ; گویدو بلیدو اوگارته; (۲۰۲۱) ; ویولتا برمودز; (۲۰۲۰–۲۱) ; Ántero Flores Aráoz; (۲۰۲۰) ; Walter Martos; (۲۰۲۰) ; پدرو کاتریانو; (۲۰۱۵–۱۶, ۲۰۲۰) ; Vicente Zeballos; (۲۰۱۹–۲۰) ; Salvador del Solar; (۲۰۱۹) ; César Villanueva; (۲۰۱۸–۱۹) ; Mercedes Aráoz; (۲۰۱۷–۱۸) ; Fernando Zavala; (۲۰۱۶–۱۷) ; آنا خارا; (۲۰۱۴–۱۵) ; نوردوم سیهامونی; (since 2014) ; هان مانت; (since 2023) ; هون سن; (۲۰۱۴–۲۳) ; قیس سعید; (از ۲۰۱۹) ; محمد ناصر; (۲۰۱۹) ; محمد باجی قائد سبسی; (۲۰۱۴–۱۹) ; Ahmed Hachani; (از ۲۰۲۳) ; نجلا بودن رمضان; (۲۰۲۱–۲۳) ; هشام مشیشی; (۲۰۲۰–۲۱) ; الیاس فخفاخ; (۲۰۲۰) ; یوسف شاهد; (۲۰۱۶–۲۰) ; حبیب صید; (۲۰۱۵–۱۶) ; مهدی جمعه; (۲۰۱۴–۱۵) ; رانیل ویکرماسینگه; (از ۲۰۲۲) ; گوتابایا راجاپاکسا; (۲۰۱۹–۲۲) ; مایتریپالا سیریسنا; (۲۰۱۵–۱۹) ; ماهیندا راجاپاکسا; (۲۰۱۴–۱۵) ; دینش گوناواردنا; (از ۲۰۲۲) ; دی.ام. جایارتن; (۲۰۱۴–۱۵) ; الکساندر ووچیچ; (از ۲۰۱۷) ; تومیسلاو نیکولیچ; (۲۰۱۴–۱۷) ; آنا برنابیچ; (از ۲۰۱۷) ; ایویتسا داچیچ; (۲۰۱۷) ; آلاسان واتارا; (از ۲۰۱۴) ; Robert Beugré Mambé; (از ۲۰۲۳) ; Patrick Achi; (۲۰۲۱–۲۳) ; حامد باکایوکو; (۲۰۲۰–۲۱) ; آمادو گون کولیبالی; (۲۰۱۷–۲۰) ; دانیل کابلان دانکن; (۲۰۱۴–۱۷) ; عبدالله دوم; (since 2014) ; بشر خصاونه; (since 2020) ; عمر رزاز; (۲۰۱۸–۲۰) ; هانی ملقی; (۲۰۱۶–۱۸) ; عبدالله النسور; (۲۰۱۴–۱۶) ; رجب طیب اردوغان; (since 2014) ; احمد داووداغلو; (۲۰۱۴–۱۶) ; بن‌علی ییلدیریم; (۲۰۱۶–۱۸) ; Cevdet Yılmaz; (since 2023) ; فوات اوکتای; (۲۰۱۸–۲۳) ; ابراهیم ترائوره; (since 2022) ; پل-هانری سانداوگو دامبیا; (۲۰۲۲) ; راک مارک کریستین کابوره; (۲۰۱۵–۲۲) ; میشل کافاندو; (۲۰۱۴–۱۵) ; Chérif Sy; (۲۰۱۵) ; Gilbert Diendéré; (۲۰۱۵) ; یاکوبا آیزاک زیدا; (۲۰۱۴) ; Honoré Traoré; (۲۰۱۴) ; Apollinaire Joachim Kyélem de Tambèla; (since 2022) ; Albert Ouédraogo; (۲۰۲۲) ; Lassina Zerbo; (۲۰۲۱–۲۲) ; کریستف ژوزف ماری دابیره; (۲۰۱۹–۲۱) ; پاول کابا تیبا; (۲۰۱۶–۱۹) ; عبدالرحمان تشیانی; (since 2023) ; محمد بازوم; (۲۰۲۱–۲۳) ; محمدو ایسوفو; (۲۰۱۴–۲۱) ; Ali Lamine Zeine; (since 2023) ; حمودو محمدو; (۲۰۲۱–۲۳) ; بریگی رافینی; (۲۰۱۴–۲۱) ; پاتریس تالون; (since 2016) ; یایی بونی; (۲۰۱۴–۱۶) ; لیونل زینسو; (۲۰۱۵–۱۶) ; فاوره گناسینگبه; (since 2014) ; Victoire Tomegah Dogbé; (since 2020) ; کومی سلوم کلاسو; (۲۰۱۵–۲۰) ; Kwesi Ahoomey-Zunu; (۲۰۱۴–۱۵) ; آداما بارو; (since 2017) ; یحیی جامع; (۲۰۱۴–۱۷) ; آسیمی گویتا; (since 2021) ; باه نداو; (۲۰۲۰–۲۱) ; ابراهیم ابوبکر کیتا; (۲۰۱۴–۲۰) ; عبدالله مایگا; (۲۰۲۲) ; Choguel Kokalla Maïga; (since 2021) ; Moctar Ouane; (۲۰۲۰–۲۱) ; بوبو سیسه; (۲۰۱۹–۲۰) ; سومیلو بوبه مایگا; (۲۰۱۷–۱۹) ; Abdoulaye Idrissa Maïga; (۲۰۱۷) ; مودیبو کیتا; (۲۰۱۵–۱۷) ; Moussa Mara; (۲۰۱۴–۱۵) ; ویلیام روتو; (since 2022) ; اوهورو کنیاتا; (۲۰۱۴–۲۲) ; مامادی دومبویا; (since 2021) ; آلفا کنده; (۲۰۱۴–۲۱) ; Bernard Goumou; (since 2022) ; Mohamed Béavogui; (۲۰۲۱–۲۲) ; ابراهیما کسوری فوفانا; (۲۰۱۸–۲۱) ; ممدی یولا; (۲۰۱۵–۱۸) ; محمد سعید فوفانا; (۲۰۱۴–۱۵) ; نانا آکوفو-آدودو; (since 2017) ; جان درامانی ماهاما; (۲۰۱۴–۱۷) ; لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا; (since 2023) ; ژائیر بولسونارو; (۲۰۱۹–۲۳) ; میشل تمر; (۲۰۱۶–۱۹) ; دیلما روسف; (۲۰۱۴–۱۶) ; اسماعیل عمر غیله; (since 2014) ; عبدالقادر کمیل محمد; (since 2014) ; بولا احمد تینوبو; (since 2023) ; محمدو بوهاری; (۲۰۱۵–۲۳) ; گودلاک جاناتان; (۲۰۱۴–۱۵) ; جو بایدن; (since 2021) ; دونالد ترامپ; (۲۰۱۷–۲۱) ; باراک اوباما; (۲۰۱۴–۱۷) ; نگوین فو ترونگ; (since 2014, 2018–21) ; وو وان توونگ; (since 2023) ; نگوین خووان فوک; (۲۰۲۱–۲۳, ۲۰۱۶–۲۱) ; دانگ تی نگوک تینه; (۲۰۱۸) ; تران دای کوانگ; (۲۰۱۶–۱۸) ; ترونگ تان سانگ; (۲۰۱۴–۱۶) ; فام مینه چین; (since 2021) ; نگوین تان دونگ; (۲۰۱۴–۱۶) ; جیگمی خسار نامگیال وانگچوک; (since 2014) ; تشرینگ توبگای; (since 2024, 2014–18) ; Chogyal Dago Rigdzin; (۲۰۲۳–۲۴) ; لوتی تشرینگ; (۲۰۱۸–۲۳) ; Tshering Wangchuk; (۲۰۱۸) ; جولیوس مادا بیو; (since 2018) ; ارنست بای کوروما; (۲۰۱۴–۱۸) ; David Moinina Sengeh; (since 2023) ; Jacob Jusu Saffa; (۲۰۲۱–۲۳) ; David J. Francis; (۲۰۱۸–۲۱) ; برناردو آروالو; (since 2024) ; آلخاندرو جیاماتی; (۲۰۲۰–۲۴) ; جیمی مورالس; (۲۰۱۶–۲۰) ; آلخاندرو مالدونادو; (۲۰۱۵–۱۶) ; اتو پرز مولینا; (۲۰۱۴–۱۵) ; سانتیاگو پنیا; (since 2023) ; ماریو عبده بنیتس; (۲۰۱۸–۲۳) ; هوراسیو کارتس; (۲۰۱۴–۱۸) ; مایا ساندو; (since 2020) ; ایگور دودون; (۲۰۱۶–۲۰) ; نیکلای تیموفتی; (۲۰۱۴–۱۶) ; Dorin Recean; (since 2023) ; ناتالیا گاوریلیتا; (۲۰۲۱–۲۳) ; Aureliu Ciocoi; (۲۰۲۰–۲۱) ; Ion Chicu; (۲۰۱۹–۲۰) ; پاول فیلیپ; (۲۰۱۶–۱۹) ; Gheorghe Brega; (۲۰۱۵–۱۶) ; Valeriu Streleț; (۲۰۱۵) ; ناتالیا گرمن; (۲۰۱۵) ; کیریل گابوریچی; (۲۰۱۵) ; یوری لیانکا; (۲۰۱۴–۱۵) ; لوئیس آرسه; (since 2020) ; جانین آنیس; (۲۰۱۹–۲۰) ; اوو مورالس; (۲۰۱۴–۱۹) ; پتر پاول; (since 2023) ; میلوش زمان; (۲۰۱۴–۲۳) ; پتر فیالا; (since 2021) ; آندری بابیش; (۲۰۱۷–۲۱) ; بوهوسلاف سوبوتکا; (۲۰۱۴–۱۷) ; لوئیس آلبرتو لاکایا پو; (since 2020) ; تاباره باسکس; (۲۰۱۵–۲۰) ; خوزه موخیکا; (۲۰۱۴–۱۵) ; خاویر میلئی; (since 2023) ; آلبرتو فرناندز; (۲۰۱۹–۲۳) ; مائوریسیو ماکری; (۲۰۱۵–۱۹) ; کریستینا فرناندس; (۲۰۱۴–۱۵) ; گوستاوو پترو; (since 2022) ; ایوان دوکه مارکز; (۲۰۱۸–۲۲) ; خوان مانوئل سانتوس; (۲۰۱۴–۱۸) ; دانیل نوبوآ; (since 2023) ; گیرمو لاسو; (۲۰۲۱–۲۳) ; لنین مورنو; (۲۰۱۷–۲۱) ; رافائل کورئا; (۲۰۱۴–۱۷) ; قاسم جومارت توقایف; (since 2019) ; نورسلطان نظربایف; (۲۰۱۴–۱۹) ; علی‌خان اسماعیلوف; (since 2022) ; اصغر مامین; (۲۰۱۹–۲۲) ; Bakhytjan Sagintayev; (۲۰۱۶–۱۹) ; کریم ماسیموف; (۲۰۱۴–۱۶) ; آندرس مانوئل لوپز اوبرادور; (since 2018) ; انریکه پنیا نیتو; (۲۰۱۴–۱۸) ; بونگبونگ مارکوس; (since 2022) ; رودریگو دوترته; (۲۰۱۶–۲۲) ; بنیگنو آکینو; (۲۰۱۴–۱۶) ; کارل گوستاف شانزدهم; (since 2014) ; اولف کریسترسون; (since 2022) ; ماگدالنا اندرسون; (۲۰۲۱–۲۲) ; استفان لوون; (۲۰۱۴–۲۱) ; امرسون منانگاگوا; (since 2017) ; Phelekezela Mphoko; (۲۰۱۷) ; رابرت موگابه; (۲۰۱۴–۱۷); عملیات نظامی اتحادیه اروپا در جمهوری آفریقای مرکزی: آلار کاریس; (از ۲۰۲۱) ; کرستی کالیولاید; (۲۰۱۶–۲۱) ; توماس هندریک ایلوس; (۲۰۱۴–۱۶) ; کایا کالاس; (از ۲۰۲۱) ; یوری راتاس; (۲۰۱۶–۲۱) ; تاوی رویواس; (۲۰۱۴–۱۶) ; الکساندر اشتوب; (۲۰۱۴–۱۵ / از ۲۰۲۴) ; سائولی نینیسته; (۲۰۱۴–۲۴) ; پتری اورپو; (از ۲۰۲۳) ; سانا مارین; (۲۰۱۹–۲۳) ; آنتی رینه; (۲۰۱۹) ; یوها سیپیلا; (۲۰۱۵–۱۹) ; سالومه زورابیشویلی; (از ۲۰۱۸) ; گیورگی مارگولاشویلی; (۲۰۱۴–۱۸) ; ایراکلی کوباخیدزه; (از ۲۰۲۴) ; ایراکلی غاریباشویلی; (۲۰۲۱–۲۴, ۲۰۱۳–۱۵) ; مایا تسکیتیشویلی; (۲۰۲۱) ; گیورگی گاخاریا; (۲۰۱۹–۲۱) ; ماموکا باختادزه; (۲۰۱۸–۱۹) ; گیورگی کویرکاشویلی; (۲۰۱۵–۱۸) ; ادگارس رینکویکس; (از ۲۰۲۳) ; اگیلس لوتس; (۲۰۱۹–۲۳) ; رایموندز ویونیس; (۲۰۱۵–۱۹) ; آندریس برزینچ; (۲۰۱۴–۱۵) ; اویکا سیلینا; (از ۲۰۲۳) ; Krišjānis Kariņš; (۲۰۱۹–۲۳) ; ماریس کوچینسکیس; (۲۰۱۶–۱۹) ; لایمدوتا استراویوما; (۲۰۱۴–۱۶) ; آنری، دوک اعظم لوکزامبورگ; (از ۲۰۱۴) ; لوک فریدن; (از ۲۰۲۳) ; اگزاویه بتل; (۲۰۱۴–۲۳) ; ویلم-آلکساندر هلند; (از ۲۰۱۴) ; مارک روته; (از ۲۰۱۴) ; مارسلو ربلو دی سوسا; (از ۲۰۱۶) ; آنیبال کاواکو سیلوا; (۲۰۱۴–۱۶) ; آنتونیو کوستا; (از ۲۰۱۵) ; پدرو پاسوس کوئلو; (۲۰۱۴–۱۵) ; آندژی دودا; (since 2015) ; برونیسواف کاموروفسکی; (۲۰۱۴–۱۵) ; دونالد توسک; (از ۲۰۲۳) ; ماتئوش موراویه‌تسکی; (۲۰۱۷–۲۳) ; بئاتا شدوو; (۲۰۱۵–۱۷) ; اوا کوپاچ; (۲۰۱۴–۱۵) ; کلاوس یوهانیس; (از ۲۰۱۴) ; Marcel Ciolacu; (از ۲۰۲۳) ; Cătălin Predoiu; (۲۰۲۳) ; نیکولائه چیوکه; (۲۰۲۱–۲۳) ; Florin Cîțu; (۲۰۲۰–۲۱) ; Ludovic Orban; (۲۰۱۹–۲۰) ; ویوریکا دانچیلا; (۲۰۱۸–۱۹) ; Mihai Tudose; (۲۰۱۷–۱۸) ; سورین گریندانو; (۲۰۱۷) ; داچیان چیولوش; (۲۰۱۵–۱۷) ; ویکتور پونتا; (۲۰۱۴–۱۵) ; فلیپه ششم; (از ۲۰۱۴) ; پدرو سانچز; (از ۲۰۱۸) ; ماریانو راخوی; (۲۰۱۴–۱۸) ; سرجو ماتارلا; (از ۲۰۱۵) ; جورجو ناپولیتانو; (۲۰۱۴–۱۵) ; جورجا ملونی; (از ۲۰۲۲) ; ماریو دراگی; (۲۰۲۱–۲۲) ; جوزپه کونته; (۲۰۱۸–۲۱) ; پائولو جنتیلونی; (۲۰۱۶–۱۸) ; ماتئو رنتسی; (۲۰۱۴–۱۶); مأموریت تحکیم صلح در جمهوری آفریقای مرکزی: ژوآو لوورنسو; (از ۲۰۱۷) ; ژوزه ادوآردو دوس سانتوس; (۲۰۱۳–۱۷) ; پل بیا; (از ۲۰۱۳) ; جوسیف نگوت; (از ۲۰۱۹) ; فیلمون یانگ; (۲۰۱۳–۱۹) ; محمد دبی; (از ۲۰۲۱) ; ادریس دبی †; (۲۰۱۳–۱۶, ۲۰۱۶–۲۱) ; Succès Masra; (از ۲۰۲۴) ; Saleh Kebzabo; (۲۰۲۲–۲۴) ; Albert Pahimi Padacké; (۲۰۲۱–۲۲, ۲۰۱۶–۱۸) ; Kalzeubet Pahimi Deubet; (۲۰۱۳–۱۶) ; دنیس ساسو نگسو; (since 2013) ; Anatole Collinet Makosso; (از ۲۰۲۱) ; کلمن موآمبا; (۲۰۱۶–۲۱) ; فلیکس تشیسکدی; (از ۲۰۱۹) ; ژوزف کابیلا; (۲۰۱۳–۱۹) ; ساما لوکوند; (از ۲۰۲۱) ; Sylvestre Ilunga; (۲۰۱۹–۲۱) ; Bruno Tshibala; (۲۰۱۷–۱۹) ; Samy Badibanga; (۲۰۱۶–۱۷) ; آگوستین ماتاتا پونیو; (۲۰۱۳–۱۶) ; Brice Clotaire Oligui Nguema; (از ۲۰۲۳) ; علی بونگو; (۲۰۱۳–۲۳) ; ریموند اندوگ سیما; (۲۰۱۳–۱۴, از ۲۰۲۳) ; آلن کلود بیلی بای نزه; (۲۰۲۳) ; رز کریستین راپوندا; (۲۰۲۰–۲۳) ; جولین انکاگ بکیل; (۲۰۱۹–۲۰) ; امانوئل ایسوزه انگنده; (۲۰۱۶–۱۹) ; دنیل اونا اوندو; (۲۰۱۴–۱۶) ; اویراسته ندایشیمیه; (since 2020) ; پیر انکورونزیزا; (۲۰۱۳–۲۰) ; Gervais Ndirakobuca; (از ۲۰۲۲) ; Alain-Guillaume Bunyoni; (۲۰۲۰–۲۲) ; کارلوس ویلا نوا; (از ۲۰۲۱) ; اواریستو کاروالهو; (۲۰۱۶–۲۱) ; مانوئل پینتو دا کوستا; (۲۰۱۳–۱۶) ; Jorge Bom Jesus; (۲۰۱۸–۲۲) ; پاتریس ترووآدا; (از ۲۰۲۲, ۲۰۱۴–۱۸) ; Gabriel Costa; (۲۰۱۳–۱۴)) ; تئودور اوبیانگ انگوئما; (از ۲۰۱۳) ; Manuela Roka Botey; (از ۲۰۲۳) ; Francisco Pascual Obama Asue; (۲۰۱۶–۲۳) ; ویسنته اهاته تومی; (۲۰۱۳–۱۶) ; یووری موسونی; (از ۲۰۱۳) ; Robinah Nabbanja; (از ۲۰۲۱) ; Ruhakana Rugunda; (۲۰۱۴–۲۱) ; Amama Mbabazi; (۲۰۱۳–۱۴) ; محمد ششم مراکش; (از ۲۰۱۳) ; عزیز اخنوش; (از ۲۰۲۱) ; سعدالدین عثمانی; (۲۰۱۷–۲۱) ; عبدالاله بن کیران; (۲۰۱۳–۱۷);	فرانسوا بوزیزه (از ۲۰۲۰); Noureddine Adam (FPRC); Ali Darassa (UPC); Mahamat al-Khatim (MPC); Sembé Bobbo (3R); Bernard Bonda (Anti-balaka); Igor Lamaka (Anti-balaka); جوزف کونی (LRA); فرماندهان پیشین:; Damane Zakaria (RPRC) †; میشل جوتودیا (2013–2014); Joseph Zoundeiko †; Sidiki Abass (3R) †; Maxime Mokom (AB) ; Dieudonné Ndomaté (AB) ; Patrice Edouard Ngaissona (AB) ; Toumou Deya Gilbert (MLCJ) See full list: List of warlords in the Central African Republic
قوا
11,000 (2022)[نیازمند منبع]; MINUSCA: ۱۵٬۷۶۰ (۲۰۲۲); Wagner Group: 1,200 (2022); روس‌های سیاه: بیش از 3,000; Formerly: 2,000; 200; جامعه اقتصادی کشورهای مرکز آفریقا: 3,500+ peacekeepers	20,000+ (self-claim, 2022); ۳٬۰۰۰ (ادعای سلکا, 2015); ۱٬۰۰۰–۲٬۰۰۰ (تخمین‌های دیگر, 2014)
تلفات و خسارات
Unknown; ۱۴۷ کشته; ۱۵ سرباز کشته شدند; ۳ سرباز کشته شدند	بیش از ۵۰۰ تلفات شورشیان (فقط بانگوی، ادعای آفریقای جنوبی)
	تلفات غیرنظامیان:; تعداد کشته و زخمی شدگان مشخص نیست; ۲۰۰٬۰۰۰ آواره داخلی؛ ۲۰٬۰۰۰ پناهنده (۱ اوت ۲۰۱۳); ۷۰۰٬۰۰۰ آوارگان داخلی؛ بیش از ۲۸۸٬۰۰۰ پناهنده (فوریه ۲۰۱۴); مجموع: هزاران کشته بیش از ۱۳٬۵۹۴ کشته (اکتبر ۲۰۲۲)

جنگ داخلی جمهوری آفریقای مرکزی (Séléka) جنگ داخلی جاری در جمهوری آفریقای مرکزی است که در آن دولت، شورشیان ائتلاف سلکا و شبه‌نظامیان آنتی بالاکا درگیر هستند.