رود خازر
رود خزر (به عربی: الخازر) رودخانه‌ای در شمال عراق است که از شاخه‌های رودخانه زاب بزرگ می‌باشد و به کرانه راست آن می‌پیوندد.[۱]
ژئومورفولوژی ویرایش
اطراف رودخانه خازر از نظر زمین‌شناسی فعال است[۲] و از شمال به جنوب از سه تاقدیس عبور می‌کند.[نیازمند منبع] که این امر بر مسیر رودخانه تأثیر زیادی گذاشته‌است. این رودخانه ۲۹۰۰ کیلومترمربع حوضه آبریز دارد2[۱] نرخ خالص تغذیه سالانه سطح آب دره ۱۱۱٫۶ است میلی‌متر در سال[۳][۴][۵] و منطقه حاصلخیز در نظر گرفته می‌شود.[۶]
تاریخ ویرایش
در محلی به نام معلفاط شواهدی از دهکده کوچکی از شکارچی-گردآورنده‌ها پیدا شده‌است که قدمت آن به هزاره ۱۰ قبل از میلاد بازمی‌گردد و معاصر با دوره نوسنگی پیش از سفال در شام است.[۷][۸] بعداً این رودخانه بخشی از یک منطقه آبیاری بود که یک شهر آشوری موسوم به نمرود را تغذیه می‌کرد.[۹]یونانیان هلنیستی، به این رود بوملوس می‌گفتند،[۱۰] که محل نبرد اسکندر مقدونی و داریوش ایرانی بود.
در اوت ۶۸۶ پس از میلاد، این رودخانه محل نبرد میان سپاهیان ابراهیم بن اشتر و عبید الله بن زیاد بود،[۱۱][۱۲] نبردی که در جریان قیام مختار ثقفی به وقوع پیوسته‌بود. در ۲۵ ژانویه ۷۵۰، نبرد زاب در همان نزدیکی انجام شد.
در سال ۲۰۱۴، پس از بمباران داعش توسط هواپیماهای ایالات متحده، داعشی‌ها به رود خازر عقب‌نشینی کردند[۱۳] جایی که در آن، داعش پلی که ۱۰ سال پیشتر توسط آمریکایی‌ها ساخته شده‌بود را تخریب کرد.[۱۴]
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Abdulla, Fayez; Al-Badranih, Laith (2000). "Application of a rainfall-runoff model to three catchments in Iraq". Hydrological Sciences Journal. 45 (1): 13–25. doi:10.1080/02626660009492303.
- ↑ Ziyad Elia, The Neotectonic Activity Along the Lower Khazir River by Using SRTM Image and Geomorphic Indices Earth Sciences 2015; 4(1): 50-58.
- ↑ Hussein Jassas and Broder Merkel, Estimating Groundwater Recharge in the Semiarid Al-Khazir Gomal Basin, North Iraq, Water 2014, 6(8), 2467-2481
- ↑ Hussein A. Jassas & Broder J. Merkel, Investigating groundwater recharge by means of stable isotopes in the Al-Khazir Gomal Basin, northern Iraq Environmental Earth Sciences June 2015, Volume 73, Issue 12, pp 8533-8546.
- ↑ Investigating groundwater recharge by means of stable isotopes in the Al-Khazir Gomal Basin, northern Iraq, Environmental Earth Sciences June 2015, Volume 73, Issue 12, pp 8533-8546.
- ↑ The Khirpa Zhuri - Khirpa Zheri - Perkholy - Lakan - Esmawa Local Road, The Duhok Governorate (Akree Region). Iraq. 2008
- ↑ Kozłowski, Stefan Karol (1998), "M'lefaat. Early Neolithic site in northern Iraq", Cahiers de l'Euphrate 8: 234,
- ↑ Solecki, Ralph S. (1997). "Shanidar Cave". In Meyers, Eric M. The Oxford Encyclopedia of Archaeology in the Ancient Near East 5. New York: Oxford University Press. pp. 15–16.
- ↑ Christopher Davey, The negub Tunnel, Iraq Vol. 47 (1985), pp. 49-55.
- ↑ Curtis book 9.
- ↑ al-Syyed, Kamal. "The Battle of al-Khazir". Mukhtar al-Thaqafi. Qum, Iran: Ansariyan Foundation. p. 21.
- ↑ Al-Mukhtār ibn Abū ʿUbayd al-Thaqafi, in Encyclopædia Britannica, Inc. 2013.
- ↑ Raja Abdulrahim, The Daily Herald 5 October 2014 Iraqi Kurdish forces move toward complex battle in Mosul بایگانی‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine.
- ↑ COALITION EFFORTS AID IRAQ'S RECOVERY 3 May 2003.