قطارهای حومه‌ای در ایران
این صفحه مطابق سیاست حذف ویکی‌پدیا برای حذف در نظر گرفته شده‌است. لطفاً اندیشههای خود را دربارهٔ این موضوع در نظرخواهی مربوط به این صفحه، که در صفحهٔ نظرخواهیهای برای حذف، قرار دارد، به اشتراک بگذارید. در ویرایش آزاد هستید، ولی صفحه نباید خالی شود و این آگاهسازی تا زمانی که بحث بسته شود نباید حذف شود. برای اطلاعات بیشتر، به ویژه دربارهٔ ادغام یا انتقال صفحه در مدت بحث، راهنمای حذف را بخوانید. |
راه‌آهن حومه به راه‌آهنی گفته می‌شود که میان مرکز شهر و شهرک‌ها، مناطق اطراف و حومهٔ آن ساخته شده‌است. طول این راه‌آهن معمولاً تا ۱۵ کیلومتر بوده و سرعت قطار آن ۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت است. استفاده‌کنندگان راه‌آهن حومه بیشتر افرادی هستند که محل کار آن‌ها در مرکز شهر و محل زندگیشان مناطق حومه است.
درواقع قطارهای حومه‌ای، قطارهایی هستند به منظور صرفه‌جویی در هزینه‌ها و همچنین به منظور کاهش آلودگی‌های ترافیکی و زیست‌محیطی برای دسترسی راحت‌تر ساکنان شهرهای حومهٔ یک کلانشهر به آن شهر، فعالیت می‌کنند.
هزینهٔ استفاده از قطارهای حومه‌ای، مشابه مترو و بسیار ارزان‌تر از قطارهای مسافرتی است. درواقع می‌توان قطارهای حومه‌ای را به متروی برون‌شهری با فاصلهٔ نسبتاً زیادتر تشبیه کرد.
قطارهای حومه‌ای ایران ویرایش
خطوط حومه‌ای در ایران مدت زمان زیادی نیست که معرفی شده و به بهره‌برداری رسیده‌اند، اما در همین بازهٔ کوتاه با استقبال زیادی از سوی ساکنان حومه قرار گرفته‌اند.
تعریف قطارها و خطوط حومه‌ای در ایران نسبت به دیگر کشورها کمی متفاوت‌تر بیان می‌شود، چرا که قطارهای حومه‌ای در ایران صرفاً نه فقط برای اتصال شهرک‌ها و حومهٔ کلانشهر، بلکه برای اتصال شهرهای کوچک و بزرگ اطراف به کلانشهر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درحال حاضر خطوط حومه‌ای در ۶ ناحیهٔ کشور در حال بهره‌برداری هستند که عبارت‌اند از:[۱]
- تهران
- آذربایجان
- خراسان
- جنوب
- شمال
- جنوب شرق
خطوط حومه‌ای ایران ویرایش
تهران ویرایش
ناحیهٔ تهران با بیشترین تعداد خطوط و قطارهای حومه‌ای، بیشترین مسافران حومه‌ای را دارد. خطوط این ناحیه دسترسی آسان‌تر ساکنان شهرهای اطراف تهران از ۴ استان را به پایتخت فراهم می‌کنند.
خطوط تهران شامل:
| عنوان خط | مسیر(ها) | موقعیت نسبت به پایتخت | قطار(ها) |
|---|---|---|---|
| تهران-پرند | ۱ مسیر (تهران-پرند) | جنوب غرب | ۱۴ |
| تهران-کرج-هشتگرد* | ۱ مسیر (تهران-هشتگرد) | غرب | ۴ |
| تهران-قزوین-تاکستان* | ۲ مسیر | شمال غرب | ۳ |
| تهران-قم | ۲ مسیر | جنوب | ۶ |
| تهران-پیشوا-گرمسار | ۲ مسیر | شرق | ۱۰ |
| تهران-فیروزکوه | ۱ مسیر (تهران-فیروزکوه) | شمال شرق | ۱ |
*خط حومه ای غرب و شمالغرب تهران، تحت عنوان کلی تهران-کرج-هشتگرد-قزوین توسط راه آهن معرفی شده است.
اما با توجه به اینکه ۲ مسیر دیگر مربوط به استان قزوین می باشند، در این مقاله خط هشتگرد و خط قزوین-تاکستان از هم جدا در نظر گرفته شده،چون عملا شرکت راه آهن حومه این دو خط را مجزا می داند.
ایستگاه ها ویرایش
آذربایجان ویرایش
در ناحیهٔ آذربایجان، ۲ خط حومه‌ای، کلانشهر تبریز را به جلفا و دانشگاه شهید مدنی متصل می‌کنند.
| عنوان خط | مسیر(ها) | قطار(ها) |
|---|---|---|
| تبریز-دانشگاه شهید مدنی | تبریز-دانشگاه شهید مدنی | ۵ |
| تبریز جلفا | تبریز جلفا | ۱ |
خراسان ویرایش
در این ناحیه، یک خط حومه‌ای سرخس را به کلانشهر مشهد متصل می‌کند و دارای دو قطار در یک مسیر است.
| عنوان خط | مسیر(ها) | قطار(ها) |
|---|---|---|
| مشهد-سرخس | مشهد-سرخس | ۲ |
جنوب ویرایش
خطوط حومه‌ای جنوب، شهرهای اطراف کلانشهر اهواز را به آن و شهرهای دیگر خوزستان را به‌هم متصل می‌کنند.
| عنوان خط | مسیر(ها) | قطار(ها) |
|---|---|---|
| اهواز-اندیمشک | اهواز-اندیمشک | ۲ |
| اهواز-خرمشهر | اهواز-خرمشهر | ۱ |
| اندیمشک-درود | اندیمشک-درود | ۲ |
| کارون-سربندر-ماهشهر | ۲ مسیر | ۳ |
شمال ویرایش
خطوط حومه‌ای شمال ایران، شهرهای استان‌های مازندران و گلستان را به هم متصل می‌کنند.
| عنوان خط | مسیر(ها) | قطار(ها) |
|---|---|---|
| گرگان-پل سفید | گرگان-ساری-پل سفید | ۳ |
| گرگان-اینچه‌برون | گرگان-اینچه‌برون | ۱ |
جنوب شرق ویرایش
خطوط حومه‌ای جنوب شرق، شهرهای استان سیستان و بلوچستان را به هم متصل می‌کنند.
| عنوان خط | مسیر(ها) | قطار(ها) |
|---|---|---|
| زاهدان-خاش | زاهدان-خاش | ۱ |
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Commuter rail». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰
- ↑ «قطار حومه‌ای». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۲ آوریل ۲۰۲۳.