نقض حقوق یهودیان در جمهوری اسلامی ایران
حقوق شمار چشمگیری از یهودیان توسط نظام جمهوری اسلامی ایران نقض شده‌است که برخی از آن موارد از سوی شماری از رسانه‌های خبری و سازمان‌های پشتیبان حقوق بشر[کدام؟] گزارش شده‌است.
پیشینهٔ نقض حقوق یهودیان ویرایش
یهودیان در دوره‌های پیشین نیز از سوی حکومت‌های اسلامی و در شهرهای همچون: بخارا، اصفهان، کاشان، رشت، همدان، مشهد،[۱][۲] شیراز... به زور، مسلمان شده یا قتل‌عام شدند و شمار چشمگیری از آن‌ها در ظاهر، مسلمان شده؛ ولی به گونهٔ پنهانی یهودی ماندند؛ در دوره محمد نیز یهودیان غزوه بنی‌قریظه، غزوه بنی‌نضیر و غزوه بنی‌قینقاع در عربستان کشته شدند؛ در حالی که در دوره پیش از حمله اعراب به ایران، هخامنشیان باعث نجات اسیران یهودی در بابل شد؛ در دوره پهلوی، برخی از ایرانیان، از جمله، عبدالحسین سرداری که یکی از دیپلمات‌های حکومت پهلوی بود، جان صدها یهودی را در دورهٔ هولوکاست نجات داد.[۳]
آنوسی‌ها ویرایش
آزار ده‌ها هزار یهودی ایرانی به دست اسلام‌گرایان باعث شد که «یهودی مخفی (آنوسی)» در ایران نیز پدید بیاید.[۳]
افراد منسوب به آنوسی ویرایش
نام‌های برخی از کسانی که به آنوسی بودن متهم شده‌اند:[۴] شهره بیات،[۵][۶] شجاع‌الدین شفا، امیرعباس هویدا، امیر اسدالله علم، علی‌اصغر حکمت، علینقی عالیخانی، خشایار دیهیمی، محمدسعید حنایی کاشانی و همایون صنعتی‌زاده... .[۳]
آمار ویرایش
آمار یهودیان ایران — که در دوره پهلوی، ۶۵ هزار[۳] تا ۱۰۰ هزار[۷][۸] تن بود — به دلیل افزایش آزار و تحقیر و سرکوب در دورهٔ حکومت جمهوری اسلامی به ۲۰ هزار نفر[۹] کاهش یافت.[۳]
جمعیت یهودیان ایران در دورهٔ صفویه بیش از ۸۰۰ هزار نفر بوده که با توجه به رشد جمعیت ایران می‌بایست شمار آن‌ها به چند میلیون می‌رسید؛ ولی به دلیل قتل‌عام، تغییر اجباری دین (از یهودیت به اسلام) و نیز مهاجرت (اجباری)، تعدادشان به این حد نرسیده‌است.[۱۰]
مراکز یهودیان ایران ویرایش
- انجمن کلیمیان تهران («حبرا»)[۳][۱۱]
نقض حقوق یهودیان توسط جمهوری اسلامی ویرایش
حقوق انسانی یهودیان، همان گونه که در دوران صفویه و قاجاریه و پهلوی نقض می‌شد،[۱۰][۱۲] در دورهٔ جمهوری اسلامی هم نقض می‌شود.[۱۳] به گفته رادیو فردا در اوایل انقلاب ۱۳۵۷ برخی از مردم تحت تأثیر حرف‌های روحانیون و ائمه جمعه، یهودیان را آزار می‌دادند.[۱۴]
با اینکه در جریان هولوکاست[۱۵] شش میلیون یهودی (مانند میلیون‌ها غیر یهودی) دورهٔ جنگ جهانی دوم به دستور هیتلر قتل‌عام (سوزانده) شدند و در ده‌ها کشور جهان نیز مراسم یادبود هولوکاست برگزار می‌شود، در حکومت جمهوری اسلامی (از جمله، توسط علی خامنه‌ای و احمدی‌نژاد) هولوکاست انکار می‌شود و همایش بین‌المللی بررسی هولوکاست: چشم‌انداز جهانی بر برگزار می‌گردد.[۱۶][۱۷]
اعدام و ترور ویرایش
- حبیب‌الله القانیان توسط جمهوری اسلامی (و به حکم صادق خلخالی) اعدام شد[۱۸][۱۹][۲۰] و دارایی‌هایش، از جمله، ساختمان پلاسکو[۲۱] و ساختمان آلومینیوم توسط بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی مصادره شد.
- فیض‌الله مخوباد در ۶ اسفند ۱۳۷۲ اعدام شد.[۲۲]
- در سال ۱۳۷۷ و در شیراز ۱۳ یهودی ایرانی بازداشت شدند.[نیازمند منبع]
ممنوعیت فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ویرایش
- در اوایل انقلاب آموزگاران یهودی توسط حکومت جمهوری اسلامی، اخراج یا بازنشسته شدند و نیز سمَت مدیریت مدرسه‌های یهودیان به اسلام‌گرایان داده شد.[۲۳]
- به گفته وبسایت مجلة المجلة، حکومت جمهوری اسلامی باعث شد که یهودیان ایران، ۳۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دارایی شان را رها کرده و به کشورهای دیگر بروند.[۲۴][منبع بهتری نیاز است]
- بسیاری از یهودیان پس از انقلاب ۱۳۵۷، برای دور ماندن از تبعیض، زندان یا اعدام ناچار شدند که از ایران بروند.[۲۵]
- در اوایل انقلاب ۱۳۵۷ برخی از اسلام‌گرایان تحت تأثیر ادعاهای روحانیان و امامان جمعه، یهودیان را آزار می‌دادند.[۱۴]
ویران شدن پرستشگاه‌ها و اشغال سفارت اسرائیل ویرایش
برخی از کنیسه‌ها از جمله، در خوزستان در دوره جمهوری اسلامی ویران شدند.[۲۶]
همچنین جمهوری اسلامی افزون بر اشغال سفارت اسرائیل[۱۹] در تهران، به برخی از سفارتخانههای اسرائیل در کشورهای دیگر نیز حمله کرد.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]
فعالیت‌ها و اعتراضات ویرایش
سرکوبگران ویرایش
- نهادهای یهودستیز:[۳]
نام‌های برخی از نهادهای یهودستیز:
- نهادهای امنیتی-نظامی (وزارت اطلاعات و به ویژه سازمان اطلاعات سپاه[۳] و سپاه قدس[۳۲][۳۳]).
- حوزه‌های علمیه اسلامی
- مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (یکی از دانشگاه‌های طلبه‌های قم)
- دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
- رسانه‌های وابسته به حکومت جمهوری اسلامی؛ از جمله، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
- بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی
- سازمان سراج
- سازمان هنری رسانه‌ای اوج (وابسته به سپاه)
- افراد یهودستیز:[۳]
- سید علی خامنه‌ای[۱۶]
- محمدتقی مصباح یزدی
- اکبر هاشمی رفسنجانی
- محمود احمدی‌نژاد[۱۶]
- محمدعلی رامین
- مسعود شجاعی طباطبایی (مدیرمسئول «کیهان کاریکاتور»)
- سعید امامی («سعید اسلامی»؛ از آمران اصلی امنیتی تیم ترور در جریان قتل‌های زنجیره‌ای ایران)
- عبدالله شهبازی عضو پیشین حزب توده ایران و زندانی سابق که بعدها تواب و وابسته به وزارت اطلاعات و یکی از نظریه پردازان توطئه شد.
- محمدرضا فاکر (عضو پیشین مجلس خبرگان رهبری)
- مهدی طائب (رئیس سازمان اطلاعات سپاه)[۳]
- احمد جنتی[۳۴]
روش‌های سرکوب ویرایش
فیلم‌ها و سریال‌های یهودستیزانه ویرایش
نام‌های برخی از فیلم‌ها و سریال‌های یهودستیزانهٔ نمایش داده شده در حکومت جمهوری اسلامی چنین است:[۳]
- سریال مریم مقدس
- سریال دسیسه
- سریال فرار بزرگ
- فیلم شکارچی شنبه
انکار قتل‌عام یهودیان ویرایش
حکومت جمهوری اسلامی در راستای یهودستیزی،[۱۴][۳۵][۳۶] هولوکاست (قتل‌عام یهودیان توسط نازیسم) را انکار کرده و نیز (توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی[۳۳] یا نیروهای نیابتی[۳۷][۳۸][۳۹] خارجی اش از جمله، در لبنان، سوریه، عراق و یمن[۴۰]) با حمله به یهودیان اسرائیلی و نیز غیر اسرائیلی[۴۱] (مانند انفجار مرکز همیاری یهودیان در آرژانتین[۴۲][۴۳][۴۴][۴۵] و کشته شدن ۸۵ تن) به جنگ یا ترور[۳۵] می‌پردازد.[۴۶][۴۷][۴۸][۴۹][۵۰][۵۱]
تلاش برای نابودی اسرائیل ویرایش
نام برخی از افراد و ارگان‌هایی که اسرائیل را به نابودی تهدید کرده‌اند:
- سید علی خامنه‌ای در شهریور ۱۳۹۴، اسرائیل را به نابودی تهدید کرده و گفت که ۲۵ سال آینده را نخواهد دید.[۲] همچنین در تارنمای وی، عبارت «راه حل نهایی» به کار رفته که یادآور عبارتی در ادبیات سیاسی هیتلر و نازیسم آلمان دربارهٔ کشتار یهودیان است.[۵۲][۵۳] به گفته خامنه‌ای حذف اسرائیل به معنای حذف یهودیان نیست.[۵۴]
- مجلس شورای اسلامی؛ برخی از نمایندگان مجلس با ارائه طرحی، دولت را مکلف کردند که با راهکارهایی، زمینه نابودی اسرائیل تا سال ۱۴۲۰ میلادی را فراهم کند.[۵۵]
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.[۵۶][۵۷][۵۸]
- سپاه قدس؛ حکومت جمهوری اسلامی، یکی از هدف‌های نهایی‌اش حذف اسرائیل است؛ به همین دلیل، سپاه ویژه‌ای با نام نیروی قدس تشکیل داد.[۵۹]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ «چرا بعضی از ایرانیان یهودی در ایران می‌مانند؟». aasoo.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «آیا خاورمیانه از یهودستیزی مبراست؟». radiofarda.
- ↑ ۳٫۰۰ ۳٫۰۱ ۳٫۰۲ ۳٫۰۳ ۳٫۰۴ ۳٫۰۵ ۳٫۰۶ ۳٫۰۷ ۳٫۰۸ ۳٫۰۹ ۳٫۱۰ «یهودی‌ستیزی در جمهوری اسلامی؛ ۴۰ سال آزار، اذیت و انکار». iranwire.
- ↑ «یهودیان مخفی». jscenter.
- ↑ «داور ایرانی شطرنج که سر مسئله حجاب کشور خود را ترک گفت، از اصالت یهودی خود پرده برداشت». timesofisrael.
- ↑ «داور ایرانی یهودی مسابقات بین‌المللی شطرنج به زندگی «جعلی» خود به عنوان یک مسلمان پایان داد: دیگر قادر به تحمل این وضعیت نبودم». kayhan.london.
- ↑ «نگاهی به زندگی یهودیان در ایران». radiofarda.
- ↑ «افزایش فشارها بر بهائیان در ایران». washingtoninstitute.
- ↑ «مهران براتی: یهودیان از ایران دور نشدند، ایران از آن‌ها دور شد». iranwire.
- ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ «وضعیت یهودیان در ایران، از خیال تا واقعیت». kayhan.london.
- ↑ «روز و روزگار یهودیان در ایران؛ یک نگاه گذرا». radiozamaneh.
- ↑ «جمهوری اسلامی چه سهمی در نهادینه شدن یهودی‌ستیزی دارد؟». radiofarda.
- ↑ «نابرابری و تبعیضِ دینی در جمهوری اسلامی: وضع بهاییان، مسیحیان، یهودیان و سُنی مذهبان در ایران». صدای فرانسه.
- ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ ««اسرائیل‌ستیزی» چه هزینه‌ای برای یهودیان ایران داشته‌است؟». radiofarda.
- ↑ «گذر از سرکوب یهودیان به هولوکاست». radiozamaneh.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ «انکار هولوکاست ننگ حکومت اسلامی ایران و یهود ستیزان دنیا؛ تفسیر سیاسی هفته نوشته، منشه امیر». radis.
- ↑ «همایش بین‌المللی"بررسی هولوکاست، چشم انداز جهانی" آغاز به کار کرد - خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency». www.mehrnews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۲.
- ↑ «یادبود «حبیب القانیان» در لس آنجلس؛ رهبر جامعه یهودیان ایران که رژیم او را اعدام کرد». radis.
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ «بی‌وطنم؛ قصهٔ یهودیان ایرانی در اسرائیل». azadiradio.
- ↑ «اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید». بی‌بی‌سی.
- ↑ «گفت‌وگوی صدای آمریکا با شهرزاد القانیان، نوه صنعتگر مشهور ایرانی که پس از انقلاب ۵۷ تیرباران شد». voanews.
- ↑ «فیض الله مخوباد». iranrights.
- ↑ «نظام آموزشی یهودیان ایران پس از انقلاب ۵۷ (بخش پایانی)». radiofarda.
- ↑ ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ ۲۴٫۲ «یهودیان ایران زیر سایه تبعیض، فشار و محدودیت». far.majalla. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۱.
- ↑ «چهل سال مهاجرت یهودیان از ایران». radiofarda.
- ↑ «نظام آموزشی یهودیان ایران پس از انقلاب ۵۷ (بخش اول)». radiofarda.
- ↑ «انفجار در نزدیکی سفارتخانه اسرائیل در دهلی؛ کشف یک نامه و دستگیری دو مظنون». دویچه وله.
- ↑ «اسرائیل به سفارتخانههای خود در سراسر جهان از احتمال تهدیدات ایران هشدار داد». fa.timesofisrael.
- ↑ «تایلند دو ایرانی را به بمبگذاری علیه اهداف اسرائیلی متهم کرد». radiofarda.
- ↑ «حمله به دیپلمات‌های اسرائیلی در گرجستان و هند». radiofarda.
- ↑ «تجمع همبستگی جوامع یهودی و ایرانی کانادا در حمایت از اعتراضات مردمی ایران: در مقابل سرکوب رژیم ایران ساکت نمی‌مانیم». voanews.
- ↑ «فرمانده نیروی قدس سپاه حملات به اسرائیلی‌ها را «عملیات قهرمانانه» خواند». radiofarda.
- ↑ ۳۳٫۰ ۳۳٫۱ «رئیس جمهوری اسرائیل: سپاه پاسداران عامل گسترش تروریسم و نفرت است». independentpersian.
- ↑ «جنتی: به زودی نابودی اسرائیل را فلسطین جشن خواهیم گرفت». ion.ir.
- ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ «اروپا و چالش‌های مهاجرت؛ از پناهجویی تا یهودی‌ستیزی». radiofarda.
- ↑ «همه چیز برای حذف یهودیان از جامعه ایران با اعدام حاج حبیب شروع شد». iranwire.
- ↑ «اسرائیل به جای نیروهای نیابتی، ایران را هدف قرار می‌دهد». دویچه وله.
- ↑ «اسرائیل و ایران و راهبرد نبرد بین جنگ‌ها». independentpersian.
- ↑ «هشدار اسرائیل به آمریکا دربارهٔ حذف سپاه از فهرست تروریستی». دویچه وله.
- ↑ «نقش گروه‌های نیابتی ایران در 4 کشور در تنش با اسرائیل». farsi.alarabiya.
- ↑ «دیدگاه». voanews.
- ↑ «وزارت خارجه آمریکا: ایران در بیش از ۴۰ کشور ۳۶۰ ترور انجام داده‌است». بی‌بی‌سی.
- ↑ «آمریکا: جمهوری اسلامی در ۳۶۰ ترور در بیش از ۴۰ کشور نقش داشته‌است». دویچه وله.
- ↑ «آغاز محاکمه رئیس جمهوری پیشین آرژانتین به اتهام "تبانی با ایران"». دویچه وله.
- ↑ «فلاحیان و محسن رضائی تحت تعقیب بین‌المللی». بی‌بی‌سی.
- ↑ ««شکست» ایران در جنگ پنهان و برون‌مرزی با آمریکا و اسرائیل». radiofarda.
- ↑ «برای متوقف کردن تروریست‌های نیابتی، باید رژیم ایران را متوقف کرد». tribunezamaneh.
- ↑ ««۳۶۰ ترور هدفمند در ۴۰ کشور جهان»؛ جمهوری اسلامی تروریست‌پروری می‌کند». کیهان لندن.
- ↑ «جمهوری اسلامی ۳۶۰ عملیات تروریستی در ۴۰ کشور اجرا کرده‌است». independentpersian.
- ↑ «آمریکا: جمهوری اسلامی در ۴۰ کشور ۳۶۰ ترور انجام داده‌است». aznews.
- ↑ «از نیسمان تا فلاحیان؛ چهره‌های جنجالی در پرونده انفجار آمیا». بی‌بی‌سی.
- ↑ «خامنه‌ای، کاریکاتورهای محمد و هولوکاست». دویچه وله.
- ↑ «واکنش خشم‌آلود جمهوری اسلامی به قطعنامه انکار هولوکاست». دویچه وله.
- ↑ «آیت‌الله خامنه‌ای: محو اسرائیل، محو یهودیان نیست». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۲.
- ↑ «مجلس ایران دولت را به نابودی اسرائیل مکلف می‌کند». aa.
- ↑ «پیام تهدیدآمیز عالی‌ترین مقام نظامی ایران: تهدید به نابودی اسرائیل «توهم و افسانه» نیست». voanews.
- ↑ «سلامی خطاب به اسرائیل: پیش از آنکه آمریکایی‌ها برسند نابود می‌شوید». radiofarda.
- ↑ «لاپید: رژیم جمهوری اسلامی، ایران را از درون ویران می‌کند». دویچه وله.
- ↑ «یهودیان و میراث فراموش شده». صدای فرانسه.