آب انبار آهنگران سرایان

آب انبار آهنگران سرایان، در نزدیکی مسجد آهنگران واقع شده و دارای سنگ لوحی به این متن است: «در ایام پادشاه جمجاه، ملائک شاه سلیمان الصفوی الموسوی، بنا کرد این بقعه خیر جناب مرحمت شاه حاجی حمزه خلف مرحمت شاه میرزامجمد سرایانی سنه ۱۱۰۴». این بنا ۳۲۴ سال قبل ساخته شده است.[۲]

آب انبار آهنگران سرایان
نامآب انبار آهنگران سرایان
کشورایران
استاناستان خراسان جنوبی
شهرستانشهرستان سرایان
اطلاعات اثر
سال‌های مرمت۱۴۰۲
کاربریآب انبار
دیرینگیدوره صفوی
بانی اثراین بنا توسط فردی به نام حاج حمزه ساخته شده است.[۱]

معماری ویرایش

آب‌انبار آهنگران در داخل محدوده بافت قدیم شهر سرایان و نزدیک مسجد آهنگران واقع شده است.

این بنا در وضعیت موجود شامل پلکان ارتباطی از سردر به پاشیر، پاشیر، مخزن و پوشش مخزن است. بنا دارای سردر ورودی بوده که به علت تعریض کوچه تخریب شده و یک ردیف پلکان جدید بصورت عمود بر پلکان اصلی طراحی شده تا دسترسی به مسیر پلکان اصلی و پاشیر از این طریق ممکن باشد. از سر در اصلی بقایای مختصری از یکی از جرزهای سردر باقی مانده است.

محور اصلی بنا جهت شمال شرقی- جنوب غربی دارد و دسترسی به پاشیر که کف آن ۱۰ متر پایین تر از کف گذر مجاور است از طریق یک رشته پلکان به عرض ۱.۶۰ متر و به تعداد ۳۵ پله (۱۳ پله جدید) امکانپذیر است.[۳]

 
سر در ورودی آب انبار آهنگران - خیابان جانبازان

کتیبه ویرایش

آب انبار آهنگران دارای کتیبه ای در قسمت بالای طاق به سمت پاشیر است که جنس آن از سنگ خاکستری رنگ و روش اجرای نگارش آن به صورت حکاکی است. شکل این لوح سنگی به صورت مستطیل و در قسمت بالای آن مثلثی است و متن آن را در حاشیه ای جدول کشی و بدون تزیین حکاکی کرده اند. با استناد به سنگ لوح موجود در بالای پلکان ورودی بنا، این آب انبار در زمان حکومت شاه سلیمان صفوی (۱۰۷۷ الی۱۱۰۶ ه.ق) بنا شده است. در بالای پلکان ورودی آن کتیبه ای با این متن وجود دارد: «در ایام پادشاه جمجماه، ملائک سپاه شاه سلیمان الصفوی الموسوی بنا کرد، این بقعه خیر جناب مرحمت پناه حاجی حمزه خلف مرحمت پناه میرزا… محمد سرایانی سنه».[۴]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «آب انبار سرایان». سایت شهرداری سرایان.
  2. «آب انبار سرايان». سایت شهرداری سرایان.
  3. «مرمت آب انبار آهنگران سرایان با اعتبار ۶۰ میلیون تومانی». ایسنا. ۲۰۲۳-۰۷-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۲۲.
  4. «آب انبارهای سرایان «کاندیدای» ثبت جهانی». شبستان. ۲۰۱۹-۰۹-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۲۲.